Để nhân lên những gia đình không bạo lực

Thời gian qua, mặc dù các hoạt động phòng, chống bạo lực gia đình đã được các cấp, ngành, địa phương quan tâm triển khai, tuy nhiên hiệu quả mang lại chưa cao như mong muốn. Chỉ tính từ năm 2019 đến nay, toàn tỉnh đã ghi nhận diễn biến các chỉ số về bạo lực gia đình tăng cao và phức tạp. Điều này cho thấy công tác phòng, chống bạo lực gia đình nhằm xây dựng, gìn giữ, nhân rộng các gia đình hạnh phúc cần phải nhận được sự vào cuộc tích cực và hiệu quả hơn nữa.

Theo báo cáo đánh giá của Phòng Nghiệp vụ văn hóa và gia đình (Sở Văn hóa và Thể thao), chỉ tính từ năm 2019 đến nay, toàn tỉnh có trên 5.000 trường hợp ly hôn, trong đó con số vụ ly hôn của 6 tháng đầu năm nay là trên 2.500, tăng 700 trường hợp so với cùng kỳ 2019. Đáng nói số vụ ly hôn tại các địa phương đô thị tăng nhanh. Đơn cử như trong năm 2019, số vụ ly hôn của TP Hạ Long cao gấp 16 lần so với huyện Ba Chẽ. Bên cạnh đó, toàn tỉnh cũng diễn ra hàng chục vụ bạo lực gia đình lớn nhỏ, mà nạn nhân đại đa số là phụ nữ và trẻ em, trong đó có những vụ trọng án gây hậu quả nghiêm trọng. Điển hình là các vụ án chồng đoạt mạng vợ tại Hải Hà, Uông Bí; vụ án gây thương tích cho cha mẹ ruột, con ruột tại Quảng Yên…

Ban chủ nhiệm CLB Gia đình hạnh phúc phường Cẩm Sơn (TP Cẩm Phả) thăm hỏi, động viên hội viên phụ nữ trên địa bàn phường. Ảnh: Anh Vũ

Tiềm ẩn của bạo lực gia đình chính là những mâu thuẫn âm ỉ, sự thiếu kỹ năng xử lý của các thành viên trong gia đình, sự tác động của mặt trái mạng xã hội và các tệ nạn xã hội. Nhận thức rất rõ điều này, các đơn vị chức năng, các địa phương đều vào cuộc nhằm chung tay giải quyết những nguy cơ trên.

Có thể thấy với nhiều nỗ lực, hiện 100% xã, phường, thị trấn trên địa bàn Quảng Ninh đã thành lập được mô hình CLB có chức năng phòng, chống bạo lực gia đình; khoảng 700 mô hình tổ, nhóm hòa giải cơ sở. Các mô hình này chủ yếu nằm ở khối đoàn thể, các khu dân cư cơ sở, trong đó hội phụ nữ, cựu chiến binh, thanh niên là hạt nhân với các CLB cụ thể như: “Phòng, chống bạo lực gia đình”, “Xây dựng gia đình hạnh phúc”, “Nuôi con khỏe, dạy con ngoan”…

Mặc dù xây dựng được số lượng lớn các CLB phòng chống bạo lực gia đình; tổ, nhóm hòa giải cơ sở, tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của các mô hình này còn hạn chế, chưa đều, dường như chỉ ghi tên chứ không có hoạt động hiệu quả thực sự. Theo Phòng Nghiệp vụ văn hóa và gia đình (Sở Văn hóa và Thể thao), nguyên nhân được chỉ ra là do các đơn vị thiếu kinh phí hoạt động, thiếu con người thực hiện công việc.

Về con người hoạt động công tác phòng, chống bạo lực gia đình tại cơ sở, hiện các địa phương trưng dụng theo điều kiện thực tế. Có nơi là đội ngũ bí thư, trưởng thôn khu, có nơi là trưởng ban công tác mặt trận hay đoàn viên thanh niên tình nguyện, cộng tác viên dân số… Nét chung là đội ngũ này làm việc trên tinh thần tự nguyện, trách nhiệm vì cộng đồng chứ không có thù lao, chế độ, đồng thời chưa qua đào tạo căn bản về công tác phòng, chống bạo lực gia đình. Theo bà Bùi Thúy Hải, Phó Phòng Nghiệp vụ văn hóa và gia đình, đây là khó khăn chung của toàn tỉnh hiện nay, khó khăn này ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động của các mô hình phòng, chống bạo lực gia đình, từ đó không kìm hãm, giảm thiểu được tình trạng này theo như mong muốn.  

Đặc biệt, trong xu thế phát triển hiện đại với rất nhiều yếu tố tác động, tình trạng bạo lực gia đình đang diễn biến phức tạp, nếu chỉ là các mô hình của khối đoàn thể, các khu dân cư cơ sở hoạt động sẽ không tạo nên hiệu quả. Ông Ninh Văn Thương, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao, nhấn mạnh: Từ thực tế này cho thấy công tác gia đình, trong đó có trọng tâm phòng chống bạo lực gia đình thật sự phải được đầu tư quan tâm hơn. Ở đây không chỉ là ở vấn đề dành nguồn kinh phí cho hoạt động này, mà chính là sự đầu tư về con người, là sự vào cuộc của toàn xã hội, nhất là các đơn vị chức năng liên quan đến công tác văn hóa, y tế, công an, tòa án...

Việt Hoa