Linh hoạt trong tìm vốn

Sản xuất, kinh doanh trên lĩnh vực có khả năng sinh lời thấp, chịu nhiều yếu tố rủi ro bởi thiên tai, địch họa nên các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh rất khó khăn trong việc tiếp cận với nguồn vốn vay ngân hàng.

“Cửa” tiếp cận ngân hàng

Là một trong những doanh nghiệp có khả năng tài chính mạnh trong số các doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực chế biến thuỷ sản xuất khẩu của tỉnh nhưng Công ty Cổ phần thuỷ sản Phú Minh Hưng (Quảng Yên) cũng đang lâm vào tình trạng thiếu vốn để phục vụ cho việc thu mua nguyên liệu, chế biến xuất khẩu. Ông Nguyễn Trọng Hiền, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Dù lãi suất ngân hàng đã giảm nhưng thực tế thì doanh nghiệp vẫn đang phải vay trong mức từ 17-20%/năm. Chúng tôi đang rất cần vốn để trang bị máy móc, các trang thiết bị phục vụ cho dây chuyền sản xuất, chế biến nguyên liệu xuất khẩu. Cùng với việc phải tăng chi phí do giá xăng dầu, điện, nhân công tăng cộng với phí kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm tăng 1,5 - 2 lần so với trước khi Luật An toàn thực phẩm có hiệu lực ngày 1-7-2011 càng làm tăng thêm áp lực về vốn đối với các doanh nghiệp thuỷ sản.

Không riêng gì Phú Minh Hưng mà hầu hết các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh trên lĩnh vực Tam nông đều rơi vào tình trạng khó tiếp cận nguồn vốn vay từ các ngân hàng. Tại hội nghị gặp gỡ, đối thoại với các doanh nghiệp của UBND tỉnh vừa qua đại diện một số doanh nghiệp, HTX kinh doanh trên lĩnh vực nông nghiệp đều cho biết: Để vay được vốn ngân hàng các doanh nghiệp phải đáp ứng yêu cầu như có phương án kinh doanh khả thi, có tài sản thế chấp... Đây quả là những yêu cầu quá khó đối với doanh nghiệp nông thôn cỡ nhỏ, siêu nhỏ.

Mặc dù cũng rất cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh nhưng Công ty Cổ phần Giống cây trồng tỉnh vẫn đang tính toán xem có nên vay ngân hàng hay không? (Ảnh đóng gói sản phẩm tại Công ty).

Cá biệt có những doanh nghiệp làm ăn thuận lợi không dây dưa nợ nần, các ngân hàng vẫn rộng cửa đón nhưng doanh nghiệp lại không dám vay. Ông Nguyễn Ngọc Tiến, Giám đốc Công ty Cổ phần Giống cây trồng tỉnh lý giải, bởi tiếng là lãi suất ngân hàng có giảm nhưng thực tế chúng tôi vẫn đang phải vay ở mức từ 18 - 20%/năm, với lãi suất này thử hỏi doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên lĩnh vực ít sinh lời như Tam nông làm sao chịu nổi? Mức lãi suất cho vay hiện nay buộc chúng tôi phải thận trọng tính toán dù đang có nhu cầu cần vay vốn thực sự và ngân hàng cũng chấp thuận cho vay nhưng vẫn phải tính trước, tính sau xem có nên vay để mở rộng sản xuất kinh doanh hay không? Cũng có những doanh nghiệp trong ngành đã lỡ vay ngân hàng rồi thì đang phải tính toán đủ phương cánh thu hồi vốn trả nợ ngay.

Theo thống kê của ngành NN&PTNT thì phần lớn các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh trên lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh là các doanh nghiệp nhỏ và vừa các HTX, quy mô vốn nhỏ, trình độ lao động thấp, công nghệ lạc hậu, cộng với đó do phương án kinh doanh chưa khả thi, năng lực tài chính yếu nên nhiều doanh nghiệp chưa đủ điều kiện thế chấp và tín chấp đối với khoản vốn vay. Và đây là điều mà các ngân hàng, nhất là ngân hàng thương mại rất quan ngại khi xem xét phương án cho doanh nghiệp loại này vay vốn. Tuy nhiên, theo phản ánh của các doanh nghiệp mặc dù từ năm 2012 Chính phủ đã có Nghị định 61 về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn nhưng chính sách hỗ trợ chưa đi vào thực tiễn, không giúp ích nhiều cho doanh nghiệp. Cùng với đó do những bất cập trong cơ chế điều hành, quản lý một số chính sách chưa đi vào cuộc sống khiến cho doanh nghiệp Tam nông bị đói vốn hoặc chịu lãi suất cao.

Chủ động vượt khó

Trao đổi với chúng tôi hầu hết các ngân hàng thương mại đều cho biết họ rất muốn cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn được vay vốn vì cho vay loại hình doanh nghiệp này còn có ý nghĩa xã hội rất lớn. Nhưng vì  đây là lĩnh vực chi phí quản lý và đầu tư cao, rủi ro về thiên tai khó lường trước, trong khi ngân hàng phải bảo toàn nguồn vốn vay của mình nên buộc phải “trông giỏ bỏ thóc” khi xem xét cân nhắc hồ sơ vay của loại hình doanh nghiệp này. Được biết để trợ giúp doanh nghiệp nông nghiệp, nông thôn trong giai đoạn 2011-2015, Bộ NN&PTNT đã xây dựng kế hoạch đó là triển khai các chương trình, dự án để đào tạo nguồn nhân lực, tư vấn pháp lý cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, phát triển cụm liên kết doanh nghiệp. Bộ sẽ đặc biệt chú trọng, hỗ trợ các doanh nghiệp nông nghiệp ở địa bàn nông thôn, miền núi, miền biển, vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, trong lúc chờ các chương trình, dự án này được triển khai thực hiện, không còn con đường nào khác, theo khuyến nghị của các nhà cầm vốn thì để có thể dễ dàng tiếp cận với nguồn vốn doanh nghiệp cần hoạt động kinh doanh có hiệu quả, tình hình tài chính lành mạnh, quan hệ tín dụng có uy tín với các ngân hàng, có phương án kinh doanh cụ thể rõ ràng tại thời điểm đề nghị vay vốn. Tài sản đảm bảo cho khoản vay đa dạng linh hoạt như chứng từ có giá, các tài sản có giá trị tương đương tiền, chứng chỉ nợ, bất động sản, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải đến hàng hoá, quyền đòi nợ, các khoản phải thu...

Ngọc Lan