Đối thoại - Giải pháp tháo gỡ khúc mắc kéo dài

Để giải quyết tận cùng sự việc đối với những vụ việc phức tạp, tồn đọng kéo dài, chính quyền các cấp trong tỉnh đã tăng cường tổ chức đối thoại với tinh thần cầu thị, lắng nghe nhằm tìm ra tiếng nói chung giữa người dân và chính quyền... Qua đó, hầu hết các vụ việc đã được giải quyết; đồng thời, quy định của pháp luật, chính sách của Nhà nước được tuyên truyền, phổ biến một cách kịp thời, linh hoạt đến công dân.

UBND tỉnh tổ chức đối thoại với một số hộ dân khu 7, phường Thanh Sơn (TP Uông Bí), ngày 16-3-2016.

Ghi ở một buổi đối thoại

8 giờ ngày 16-3-2016, tại UBND phường Yên Thanh (TP Uông Bí) đã diễn ra cuộc đối thoại giữa UBND tỉnh với các bà Lưu Thị Thêu, Bùi Thị Thắm, Nguyễn Thị Hoa cùng trú tại khu 7, phường Thanh Sơn (TP Uông Bí). Điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận được là tinh thần dân chủ, cởi mở. Tại cuộc đối thoại, công dân được trao đổi trực tiếp với cơ quan chức năng, chính quyền tỉnh và TP Uông Bí, qua đó làm sáng tỏ nhiều vấn đề, nội dung khiếu nại.

Được biết, từ năm 2003 đến 2007, UBND tỉnh thu hồi một số diện tích đất nông nghiệp để thực hiện GPMB triển khai dự án tại khu vực Cầu Sến. Do không còn mương để thoát nước, một số diện tích đất nông nghiệp còn lại thuộc phường Yên Thanh của 13 hộ dân trú tại phường Thanh Sơn nằm xen kẽ giữa các dự án này bị ngập úng, không thể canh tác được. Các hộ dân đã đề nghị thu hồi diện tích đất trên. Được chủ trương đồng thuận của tỉnh, TP Uông Bí đã thực hiện việc thu hồi đất nông nghiệp, triển khai các bước đền bù, hỗ trợ cho người dân (mức hỗ trợ bằng 20% x 300.000 đồng/m2 - giá đất ở có nhà ở gần nhất đối với diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi nằm trong địa giới hành chính phường). Với phương án hỗ trợ này, các hộ dân đã đồng thuận, nhận tiền đền bù từ năm 2008. Tuy nhiên, sau đó các hộ dân lại khiếu nại, cho rằng những thửa đất bị thu hồi trên nằm gần thửa đất ở có nhà ở được tính giá 5.000.000 đồng/m2 hơn những thửa đất có nhà ở đang tính giá 300.000 đồng/m2. Theo đó, các hộ dân phải được nâng mức hỗ trợ lên bằng 20% x 5.000.000 đồng/m2. Đại diện cho các hộ dân, bà Thắm còn cho rằng, dự án thu hồi đất được triển khai từ năm 2008 nhưng đến năm 2015, UBND TP Uông Bí mới có quyết định thu hồi đất, vì vậy phải thực hiện theo Luật Đất đai 2013...

Tại buổi đối thoại, đại diện các sở, ban, ngành của tỉnh và TP Uông Bí đã giải thích cho công dân hiểu về cách tính giá đất, việc bồi thường đất được phân định ranh giới giữa các vùng, theo địa giới hành chính cấp xã. Theo đó, diện tích đất nông nghiệp của các hộ dân nằm hoàn toàn trong địa giới hành chính phường Yên Thanh, do vậy phải áp khung giá đất của phường Yên Thanh và các địa điểm liền kề để tính bồi thường cũng phải thuộc phường Yên Thanh. Qua xác định, vị trí đất ở có nhà ở gần nhất đối với diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi là đất của gia đình bà Đỗ Thị Mùi được áp giá theo quy định là giá 300.000 đồng/m2. Còn vị trí đất mà các hộ dân so sánh giá 5.000.000 đồng/m2 là thửa đất bên kia QL18A lại thuộc địa giới phường khác, do vậy không thể làm căn cứ áp giá bồi thường, hỗ trợ.

Về việc chậm ban hành quyết định thu hồi đất, lãnh đạo TP Uông Bí giải thích: Phần diện tích đất các hộ dân kiến nghị là thu hồi theo nhu cầu, nguyện vọng của công dân. Thời điểm đó, địa phương chưa có nhu cầu sử dụng. Về bản chất, việc thu hồi đất đã được triển khai, thực hiện xong từ năm 2008. Việc ban hành Quyết định thu hồi đất năm 2015 chỉ nhằm mục đích điều chỉnh nội dung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Chính quyền địa phương cũng bày tỏ mong nhận được sự đồng thuận từ người dân.

Chánh thanh tra tỉnh Lê Văn Ánh, người chủ trì buổi đối thoại đã ghi nhận tinh thần xây dựng của người dân; đồng thời, khẳng định chính quyền địa phương đã lập phương án hỗ trợ đảm bảo chính sách, quyền lợi một cách thoả đáng nhất cho công dân. Việc chậm ban hành quyết định thu hồi đất cơ bản không làm thay đổi bản chất của vấn đề. Nếu áp theo luật mới thì người dân sẽ không được hưởng mức hỗ trợ 20% nữa, quyền lợi của công dân cũng bị ảnh hưởng. Đồng chí Chánh thanh tra tỉnh cũng thẳng thắn yêu cầu TP Uông Bí nghiêm túc rút kinh nghiệm, công khai xin lỗi người dân về thiếu sót trong việc chậm ban hành quyết định thu hồi đất.

Cần được tháo gỡ từ “gốc”

Có thể nói, thời gian qua, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh luôn được cấp uỷ, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, huy động được cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, tạo được sự đồng thuận trong nhân dân. Trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo, người có thẩm quyền đã đề cao vai trò của công tác đối thoại, tăng cường đối thoại, việc giải quyết khiếu nại cơ bản đảm bảo về trình tự, thủ tục, đảm bảo quyền lợi của công dân.

Đơn cử như buổi đối thoại ngày 10-3 của UBND tỉnh với bà Nguyễn Thị Thực, đại diện cho 99 hộ dân trú tại phường Thanh Sơn và phường Yên Thanh liên quan việc bồi thường, GPMB dự án Nhà máy sản xuất mũ giầy Sao Vàng, tuy chưa đi đến được thống nhất, nhưng phần nào đã thể hiện tinh thần cầu thị của chính quyền với công dân. Thực tế, theo Luật Khiếu nại, vụ việc này đã hết thời hiệu thụ lý nhưng để đảm bảo quyền lợi của công dân, các cấp chính quyền vẫn giao cho cơ quan chuyên môn rà soát, giải quyết. Qua kết quả rà soát, các quyền lợi của công dân đã được đảm bảo thoả đáng, mức giá đền bù đất nông nghiệp cho các hộ dân đã được xây dựng cao nhất trên địa bàn toàn tỉnh vào thời điểm đó, việc khiếu nại của các hộ dân là không có cơ sở. Tuy nhiên, đồng chí Chánh Thanh tra tỉnh cũng chỉ ra rằng, do ngay từ đầu khi TP Uông Bí, sở, ngành tham mưu cho tỉnh ban hành đơn giá để hỗ trợ cho các hộ dân chưa rõ ràng, chưa phân định rõ phần đơn giá và phần hỗ trợ dẫn đến sự hiểu nhầm của công dân, cần phải nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Theo kết quả rà soát của Thanh tra tỉnh, toàn tỉnh hiện còn 25 vụ việc tồn đọng, phức tạp. Nội dung các vụ việc tập trung chủ yếu vào lĩnh vực GPMB ở các địa phương như Uông Bí, Hạ Long, Cẩm Phả, Móng Cái. Về chế độ, chính sách, đa phần các vụ việc được giải quyết thoả đáng. Tuy nhiên, để xảy ra vụ việc khiếu nại tồn đọng kéo dài, ngoài ý thức, nhận thức của công dân còn hạn chế, một phần nguyên nhân do cơ quan chuyên môn trong khi thi hành công vụ đã thiếu chặt chẽ, còn làm tắt, chưa đúng quy trình gây bức xúc cho người dân, dẫn tới khiếu kiện kéo dài, gây tốn kém cho cả người dân và cơ quan chức năng khi giải quyết. Hiện trên địa bàn tỉnh đang triển khai nhiều dự án trọng điểm, chắc chắn không tránh khỏi sẽ phát sinh nhiều khiếu kiện liên quan tới công tác đền bù GPMB. Do vậy, để hạn chế tình trạng này, ngay từ khi thực thi công vụ, cán bộ công chức địa phương cần nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thực hiện chặt chẽ ngay từ bước đầu.

Thanh Hoa