Dự án hơn 15 năm... vẫn bỏ hoang

Hàng trăm khách hàng tham gia góp vốn mua đất, hơn 34 hộ dân bị ảnh hưởng bởi Dự án đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu dân cư đô thị mới phía Bắc cầu Bang (gọi tắt là dự án Bắc cầu Bang), xã Thống Nhất, huyện Hoành Bồ. Thế nhưng, đã hơn 15 năm trôi qua, kể từ khi được phê duyệt, dự án này vẫn án binh bất động. Sự đình trệ của dự án đã gây ra không ít phiền toái, bức xúc cho người dân. Làm sao để xóa “treo” dự án, đảm bảo quyền lợi của người dân là bài toán đang được đặt ra cho các cấp, ngành có liên quan.

Mất quyền sử dụng đất… hơn một thập kỷ

Diện tích đất dự án khu dân cư đô thị mới Bắc cầu Bang hiện vẫn chỉ là bãi đất hoang.

Nằm ở vị trí thuận lợi ngay ngã tư cầu Bang, cạnh Tỉnh lộ 337, toàn bộ diện tích đất dự án Bắc cầu Bang hiện vẫn chỉ là một bãi đất trống, cỏ dại mọc um tùm. Nơi đây từng được kỳ vọng sẽ trở thành khu đô thị mới, mang lại sự đột phá đối với thị trường bất động sản cũng như trong quy hoạch phát triển của địa phương. Thế nhưng, tình trạng bỏ không đã diễn ra nhiều năm nay. Việc này không chỉ làm lãng phí nguồn lực đất đai, mà còn gây nên không ít chuyện dở khóc, dở cười cho người dân nằm trong vùng dự án.

Gia đình ông Tạ Văn Khì, một trong 34 hộ dân có đất liên quan đến dự án, phải GPMB ở thôn Chân Đèo. Đã hơn chục năm trôi qua, ông Khì vẫn nhớ từng con số, từng sự kiện diễn ra khi nhắc đến dự án này. Gia đình ông có hơn 2,7ha đất phải GPMB, trong đó trên 2ha là đất nuôi trồng thủy sản, 0,7ha đất trồng lúa. Theo thỏa thuận với chủ đầu tư, một phần diện tích trong số đất này đã được đổi lấy đất dự án với hy vọng sau này gia đình ông sẽ được ở trong khu đô thị mới khang trang, đẹp đẽ. Thời gian trôi qua, con ông Khì cũng đã trưởng thành, nhưng nhà ở khu đô thị thì vẫn chưa thấy đâu; đất thì cũng mất quyền sử dụng trong suốt hơn một thập kỷ.

Ông Khì tâm sự: Ban đầu, chúng tôi vẫn nghĩ là khu đô thị mới xây dựng lên, cuộc sống người dân sẽ thay đổi. Thế nhưng, chờ mãi cho đến tận bây giờ vẫn chưa thấy chuyển biến gì. Bao nhiêu đất đai mưu sinh của người dân bị bỏ hoang, nhà cửa một số gia đình dột nát nghiêm trọng cũng không được sửa chữa… Không chỉ mất đất, chúng tôi còn không được thụ hưởng sự hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước từ chương trình xây dựng nông thôn mới.

Sau nhiều năm kiến nghị, tháng 11/2016, UBND tỉnh đã thu hồi 15,79ha đất để cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng cho nhân dân. Mặc dù vậy, người dân nơi đây vẫn không khỏi cảm thấy bất bình khi nghĩ về quãng thời gian chờ đợi dự án “rùa” này.

“Đất đai của người dân đã bị lãng phí 12-13 năm trời. Diện tích đất đó đáng lý đã tạo ra được bao nhiêu của cải, gây dựng nên cơ, nên nghiệp... Mặc dù có đất, nhưng người dân lại phải đi làm thuê, làm mướn khắp nơi. Vậy ai sẽ đền bù cho những năm đất bỏ hoang, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế của chúng tôi?” - ông Khì trăn trở.

Gia đình ông Đỗ Văn Bình (thôn Chân Đèo, xã Thống Nhất, huyện Hoành Bồ) ký hợp đồng đổi đất với chủ đầu tư từ năm 2007.

Cũng liên quan đến dự án này, gia đình ông Đỗ Văn Bình (thôn Chân Đèo, xã Thống Nhất) có 8 ô đất nhưng đến nay vẫn chỉ nằm trên giấy tờ. Năm 2007, gia đình ông Bình giao 3.700m2 đất nằm trong vùng dự án cho chủ đầu tư với giao ước “đất đổi đất”. Theo đó, gia đình ông được giải quyết tái định cư tại chỗ trên diện tích 800m2, cùng với 400m2 đất dự án gia đình ông mua với giá ưu đãi 1 triệu đồng/m2. Gia đình ông Bình đã nộp 50% tiền đất, 50% còn lại sẽ nộp đủ khi có sổ đỏ.

Theo lời ông Bình, do có nhà ở là tài sản trên đất dự án, nên hai bên giao ước là vẫn cho gia đình ông sử dụng cho đến khi dự án triển khai. Thế nhưng, bao nhiêu năm trôi qua, cũng chính là bấy nhiêu năm gia đình ông Bình có đất nhưng không có quyền sử dụng. Ông Bình chia sẻ: Hiện tại, trên đất dự án gia đình tôi còn 3 ngôi nhà (của 2 người con trai và người con gái), xây từ 20-30 năm trước nên đã xuống cấp nghiêm trọng, nhưng hơn chục năm nay chúng tôi không thể sửa chữa được. Các con tôi đều đã lập gia đình, có con cái nên cũng cần chỗ ở đàng hoàng, kiên cố.

Gia đình ông Khì, ông Bình chỉ là 2 trong số nhiều hộ dân thôn Chân Đèo đang chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi dự án Bắc cầu Bang.

Chậm tiến độ - Vì sao?

Năm 2003, dự án Bắc cầu Bang được UBND tỉnh phê duyệt địa điểm, giao chủ đầu tư là Xí nghiệp Xây dựng và Kinh doanh hạ tầng 707, thuộc Công ty Xây dựng công trình 507 (Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5). Đến năm 2005, dự án này được điều chỉnh chủ đầu tư sang Công ty CP Thống Nhất 508 (Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5).

Theo quy hoạch, dự án có tổng diện tích 134ha, chủ yếu là đất đầm nuôi trồng thuỷ sản, đất nông nghiệp, bãi sú và khoảng 16ha đất thổ cư của 34 hộ dân thôn Chân Đèo, xã Thống Nhất. Dự án được chia làm 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư 418 tỷ đồng.

Một trong 3 ngôi nhà nằm trên đất dự án của gia đình ông Đỗ Văn Bình đã xuống cấp nghiêm trọng, không thể sử dụng được.

Ngày 11/1/2008, Công ty CP Thống Nhất 508 đã được bàn giao đất tại thực địa đợt 1 với gần 472.000m2 để triển khai thực hiện dự án, thời gian thực hiện 3 năm. Tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư mới chỉ san nền, rải lót mạt đá, đổ bê tông một số tuyến đường nội bộ trong quy hoạch; xây lắp hệ thống điện tại tuyến đường chính… Các hạng mục khác như hệ thống thoát nước bề mặt, xử lý nước thải... vẫn chưa được thực hiện.

Đối với phần diện tích chưa được giao đất, chủ đầu tư đã GPMB xong 62,3ha; đã san nền và đắp đất đạt 50% khối lượng, làm đường giao thông nội bộ đạt 20%. Còn lại 15,7ha chưa GPMB, đã được thu hồi để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân thôn Chân Đèo. Như vậy, đến nay dự án đã chậm tiến độ 8 năm 3 tháng kể từ ngày bàn giao đất tại thực địa.

Lý giải nguyên nhân xảy ra tình trạng chậm trễ này, ông Đỗ Hữu Thành, Phó Giám đốc Công ty CP Thống Nhất 508, cho biết: Thời điểm triển khai thực hiện dự án, tình hình tài chính của đơn vị khá khó khăn. Năm 2009, đơn vị thực hiện chuyển đổi mô hình doanh nghiệp sang cổ phần hóa kéo dài đến năm 2017 mới hoàn thành. Cùng với dự án Bắc cầu Bang, đơn vị còn đầu tư thêm 2 dự án nhà ở trên địa bàn TP Hạ Long, ngay sau khi chuyển đổi mô hình, công ty phải ưu tiên nguồn lực thực hiện trước 2 dự án này. Bên cạnh đó cũng có một số lý do khách quan như: Thị trường bất động sản thời điểm đó đóng băng; dự án gần các nhà máy nhiệt điện, cảng hàng hoá nên nhu cầu của người dân không cao... đã dẫn đến tình trạng chậm tiến độ kéo dài ở dự án Bắc cầu Bang”.

Giải pháp nào cho dự án “treo”

Khu đô thị mới Bắc cầu Bang là dự án kinh doanh hạ tầng triển khai đầu tiên tại huyện Hoành Bồ có diện tích lớn, phải thu hồi đất và GPMB nhiều, liên quan đến nhiều hộ dân. Việc thực hiện thành công dự án hứa hẹn góp phần tạo bộ mặt đô thị cho Hoành Bồ nói chung, xã Thống Nhất nói riêng. Vì vậy, UBND huyện đã tạo mọi điều kiện và ủng hộ để chủ đầu tư triển khai thi công. Tuy nhiên, đến nay đã 15 năm nhưng dự án vẫn chưa hoàn thiện.

Ông Nguyễn Hữu Nhã, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoành Bồ, cho biết: Ngày 17/1/2018, Sở KH&ĐT đã có quyết định về việc chấm dứt hoạt động giai đoạn 2 dự án Bắc cầu Bang của Công ty CP Thống Nhất 508. Để tránh phát sinh khiếu kiện và thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của UBND tỉnh trong việc rà soát thu hồi dự án chậm tiến độ, Sở TN&MT đang hoàn thiện các thủ tục thu hồi phần diện tích đã GPMB, san nền nhưng chưa được giao đất tại thực địa để bàn giao cho huyện quản lý, sử dụng. Đối với phần diện tích đã giao đất giai đoạn 1, vừa qua, chủ đầu tư cũng đã có thông báo tái khởi động dự án; dự kiến khởi công trong tháng 5 và sẽ hoàn thành, bàn giao đất cho khách hàng trong 25-30 tháng.

Thông báo tái khởi động giai đoạn 1 dự án khu dân cư đô thị phía Bắc cầu Bang của Công ty CP Thống Nhất 508.

Còn theo ông Thành, đại diện nhà đầu tư, cùng với tiếp tục thực hiện giai đoạn 1, đơn vị này cũng mong muốn tỉnh có chủ trương xem xét để công ty tiếp tục thực hiện giai đoạn 2 của dự án, nhằm đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Nếu không được triển khai tiếp, đơn vị thỏa thuận với chủ đầu tư mới tiếp tục thực hiện, giữ quyền lợi cho những hợp đồng đã góp vốn. Trong trường hợp bất khả kháng, đơn vị sẽ bồi thường cho khách hàng theo các điều khoản khi đơn phương hủy ngang hợp đồng.

“Nhà đầu tư cũ là Công ty CP Thống Nhất 508 tiếp tục triển khai giai đoạn 2 của dự án là một giải pháp tốt, cân bằng cho các bên. Tuy nhiên, để tránh “treo” dự án như thời gian qua, việc này cần xem xét nhiều yếu tố: Nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến tình trạng chậm tiến độ; khả năng chuẩn bị nguồn lực tài chính của đơn vị…” - ông Nhã khẳng định.

Người dân đã mất khoảng thời gian quá dài để chờ một khu dân cư đô thị mới ra đời. Điều họ mong mỏi nhất hiện nay vẫn là dự án sớm được triển khai thực hiện để người dân an cư lạc nghiệp, ổn định cuộc sống. Nhiều giải pháp cũng đã được các cấp chính quyền, nhà đầu tư đặt ra cho dự án này. Thiết nghĩ, lựa chọn giải pháp nào cũng cần hướng đến mục tiêu xóa “treo” cho dự án, trên hết là đảm bảo quyền lợi cho người dân, những người đã mỏi mòn trông ngóng dự án suốt 15 năm từ khi tổ chức lễ động thổ và hơn 8 năm kể từ ngày nhận bàn giao đất tại thực địa.

Ngô Dịu

[links()]