Duy trì mức sinh thay thế với quy mô dân số hợp lý

Bế mạc Hội nghị Trung ương 6, khóa XII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, trong tình hình hiện nay, cả nước cần đẩy mạnh cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có hai con, bảo đảm quyền và trách nhiệm trong việc sinh, nuôi dạy con tốt, để duy trì mức sinh thay thế với quy mô dân số hợp lý.

Theo đó, tại Hội nghị Trung ương 6, Ban Chấp hành Trung ương đánh giá cao những cố gắng và nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân trong việc thực hiện công tác DS-KHHGĐ nhiều năm qua, với các kết quả quan trọng, nổi bật là: Đã khống chế thành công tốc độ gia tăng dân số, sớm đạt, duy trì được mức sinh thay thế. Riêng tại Quảng Ninh, theo số liệu của Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, hiện quy mô gia đình có một hoặc hai con được đại đa số nhân dân trong tỉnh thực hiện. Số con trung bình của phụ nữ ở tuổi sinh đẻ năm 2017 ở Quảng Ninh là 2,1 con, luôn ổn định trong những năm qua và đạt mức sinh thay thế.

Chị Hoàng Thị Vàng (ngoài cùng bên phải) - cán bộ chuyên trách dân số xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu, tuyên truyền về chính sách dân số cho phụ nữ thôn Đồng Cậm.

Cùng với đó, cơ cấu dân số, cơ cấu lao động có sự chuyển dịch tích cực. Đặc biệt, nước ta bắt đầu bước vào thời kỳ dân số vàng từ năm 2007 và dự kiến đạt đỉnh cao vào khoảng năm 2020 - 2030 với dân số trong độ tuổi lao động chiếm khoảng 70%. Bên cạnh đó, chất lượng dân số được cải thiện về tầm vóc, thể lực. Từ năm 1993 đến nay, chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam tăng thêm 3cm; tuổi thọ trung bình tăng từ 65,3 tuổi lên 73,4 tuổi. Không chỉ vậy, công tác tuyên truyền, giáo dục dân số được tăng cường và có nhiều đổi mới. Dịch vụ DS-KHHGĐ được mở rộng, chất lượng ngày càng cao.

Tuy nhiên, ở trong nước nói chung và Quảng Ninh nói riêng, chính sách hạn chế mức sinh kéo dài, rộng khắp cũng bắt đầu phát sinh những hệ luỵ cần sớm được khắc phục, đòi hỏi phải có những đổi mới trong công tác dân số. Đơn cử: Mức sinh giữa các vùng, miền có sự chênh lệch đáng kể; mất cân bằng giới tính khi sinh; già hóa dân số nhanh… Trong đó, sự mất cân bằng giới tính chính là hệ quả từ việc KHHGĐ. Việc khống chế số lượng sinh con dẫn đến việc lạm dụng công nghệ, kỹ thuật lựa chọn giới tính.

Theo Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, tại Hội nghị Trung ương 6, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ ra một số nhiệm vụ mà công tác dân số cần phải thực hiện trong giai đoạn hiện nay. Đáng chú ý là: Đẩy mạnh cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có hai con, bảo đảm quyền và trách nhiệm trong việc sinh, nuôi dạy con tốt để duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước với quy mô dân số hợp lý (khoảng 104 triệu người vào năm 2030). Bên cạnh đó, cả nước cần tập trung ưu tiên vận động sinh ít con hơn ở vùng có mức sinh cao; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp; ngăn ngừa tư tưởng, tâm lý không hạn chế số lần sinh con. Cùng với đó, các địa phương trên cả nước sẽ phải phấn đấu đưa tỷ lệ giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; duy trì và tận dụng có hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hoá dân số, phân bố dân số phù hợp với quá trình phát triển. Mặt khác, Trung ương cũng yêu cầu các địa phương cần tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển; đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động; phát triển mạng lưới và nâng cao chất lượng dịch vụ về dân số; kiện toàn tổ chức, bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ dân số, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới…

Tin tưởng rằng, với những thay đổi về quan điểm, định hướng chỉ đạo, công tác dân số tại Quảng Ninh nói riêng và cả nước nói chung sẽ khắc phục được những hạn chế, phù hợp với tình hình mới.

Lan Anh

[links()]