Nhà điêu khắc Phạm Sinh: "Cuộc đời đồng chí Vũ Văn Hiếu đã gây cho tôi những xúc cảm nghệ thuật mãnh liệt…"

Nhà điêu khắc Phạm Sinh.

Vừa qua, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam phối hợp với Sở Văn hoá - Thể thao Quảng Ninh tổ chức thẩm định mẫu phác thảo tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu, Bí thư đầu tiên của Đặc khu ủy Khu mỏ Quảng Ninh. Tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu là công trình do nhà điêu khắc Phạm Sinh thực hiện. Sau buổi thẩm định mẫu tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu, phóng viên Báo Quảng Ninh cuối tuần đã có cuộc trò chuyện với nhà điêu khắc Phạm Sinh về những nội dung xung quanh công trình này.

- Trước hết xin cảm ơn nhà điêu khắc đã tham gia trả lời phỏng vấn. Thưa ông, tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu là một công trình nghệ thuật tầm cỡ. Mà đã là tác phẩm nghệ thuật thì rất cần sự rung động của con tim. Vậy cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Vũ Văn Hiếu đã tạo ra cho ông xúc cảm nghệ thuật như thế nào để sáng tác công trình điêu khắc này?

+ Trước khi làm tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu, tôi đã làm tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, tượng các đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Nguyễn Văn Linh rồi chân dung một số nhân vật lãnh đạo cấp cao khác. Và tôi đã nhận thấy cả một thế hệ đã chiến đấu và hy sinh kiên cường, anh dũng cho dân tộc. Tôi nghĩ, đất nước của chúng ta có được những thành quả hôm nay là nhờ sự chiến đấu và hy sinh một cách vô điều kiện cho đất nước, cho nhân dân của những con người vĩ đại như thế. Điều đó đã gây cho tôi xúc cảm mạnh. Và tôi quyết phải biểu lộ nguồn cảm xúc của mình ra thành tác phẩm điêu khắc. Đồng chí Vũ Văn Hiếu cũng là một nhân vật như vậy…

Nhà điêu khắc Phạm Sinh bên một số phác thảo mẫu tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu.

- Thực hiện công trình này ông đã gặp những khó khăn gì?

+ Thực ra, nói ở đây không phải để khoe mình chứ tôi cũng đã từng làm nhiều tượng đài ở Quảng Ninh như: Biểu tượng Đỉnh vàng tưởng niệm 700 năm ngày mất của Đức Vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông và các mẫu tượng đài kỷ niệm Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông, tượng đài công nhân mỏ ở TP Cẩm Phả, biểu tượng du lịch Trà Cổ - Bình Ngọc và hệ thống tượng trong đền Xã Tắc ở TP Móng Cái, cụm tượng đài ở Công ty Than Mạo Khê, TX Đông Triều. Và có lẽ cũng vì nhìn nhận những thành công đó của tôi mà lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã trực tiếp mời tôi làm tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu. Tôi sẽ phải hoàn thành công trình này trước ngày 30-10-2016, tức là chỉ có khoảng hơn 2 tháng để làm nữa thôi. Phải nói rằng, trong quãng thời gian ngắn như vậy thì đây là một nhiệm vụ hết sức gấp rút, khó khăn và nặng nề. Trong quá trình thực hiện, chúng tôi sẽ bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh Quảng Ninh, sự định hướng của ngành Than. Nhưng với nỗ lực của mình, tôi xin hứa sẽ cố gắng hết mình để thực hiện đúng nhiệm vụ yêu cầu của tỉnh, của ngành Than và đáp ứng đúng yêu cầu về tiến độ. Tôi tin tưởng rằng, khi hoàn thành công trình sẽ gửi gắm nội dung tư tưởng, tình cảm của nhân dân Quảng Ninh, của ngành Than với đồng chí Vũ Văn Hiếu, người chiến sĩ cộng sản kiên trung, Bí thư đầu tiên của Đặc khu ủy khu Mỏ Quảng Ninh.

- Thưa ông, ông đã tìm kiếm tư liệu về thân thế, sự nghiệp của đồng chí Vũ Văn Hiếu như thế nào?

+ Chúng tôi căn cứ vào tư liệu lịch sử của Đảng Cộng sản Việt Nam và những tư liệu riêng về cuộc đời, sự nghiệp và công lao của đồng chí Vũ Văn Hiếu, Bí thư đầu tiên của Đặc khu ủy khu Mỏ Quảng Ninh. Chúng tôi còn tham khảo nguồn tư liệu từ các bảo tàng ở Quảng Ninh và Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, tư liệu từ các nhà tù giam cầm các chiến sĩ cách mạng trước đây để có cái nhìn tổng thể về thời kỳ hào hùng đầy khó khăn của Đảng về phong trào công nhân trước Cách mạng tháng Tám và về cuộc đời vẻ vang của đồng chí Vũ Văn Hiếu...

Phối cảnh khu tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu ở trung tâm TP Hạ Long.

- Ông có thể phác thảo sơ qua vài nét về công trình này cho bạn đọc được biết trước được không?

+ Theo ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, cùng những đóng góp của Hội đồng nghệ thuật đã thẩm định, tôi sẽ dựng tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu được làm dạng bán thân cao khoảng 6 đến 7 mét (bao gồm cả bục, bệ), bằng chất liệu đồng và có bục bệ mô phỏng hình dạng vỉa than. Tượng đồng chí Vũ Văn Hiếu trong tư thế ấn tay mạnh xuống thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ giữ vững tinh thần ý chí chiến đấu, kiên định với lý tưởng mà mình đã theo đuổi. Tượng đài gần công viên trung tâm TP Hạ Long, nằm trên địa bàn phường Bạch Đằng, trên cơ sở quỹ đất của Thư viện tỉnh Quảng Ninh (cũ). Tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu có mối liên kết chặt chẽ với đài liệt sĩ Quảng Ninh, tổng thể chia 2 khu vực là sân vui chơi và khu hành lễ...

- Thưa ông, như ông đã biết, ở phường Hà Tu (TP Hạ Long) đã có một tượng đài đồng chí Vũ Văn Hiếu. Vậy liệu rằng ông có lo lắng khi người ta sẽ so sánh hai tượng đài ngay trong một thành phố không? Và ông sẽ tránh sự lặp lại của người đi trước như thế nào?

+ Xin nói ngay, tôi không lo ngại vì điều đó. Bởi vì nếu chúng ta cùng làm hai tượng chân dung thì dễ giống nhau. Còn đằng này hai tượng đài rất khác nhau. Tượng ở Hà Tu làm chân dung đồng chí Vũ Văn Hiếu thời còn đang là thợ mỏ vừa được đưa xuống vô sản hóa. Còn tượng đài ở TP Hạ Long là tượng bán thân đồng chí Vũ Văn Hiếu thời đã làm Bí thư Đặc khu ủy khu Mỏ. Cùng một đồng chí ấy thôi nhưng có vai trò khác nhau ở hai giai đoạn khác nhau. Cho nên tôi đánh giá quyết định của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh rằng làm tượng đồng chí Vũ Văn Hiếu dạng bán thân là quyết định đúng đắn và sáng suốt. Tôi làm tượng mà không còn phải băn khoăn gì về điều đó cả… 

- Cảm ơn nhà điêu khắc về cuộc trò chuyện này.

PHẠM HỌC (Thực hiện)