Bài 2: Vào cuộc đồng bộ, tạo thuận lợi nhất cho hộ vay

Để có thể gỡ mọi “nút thắt”, gia tăng số lượng hộ vay và số vốn vay là sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ cả hệ thống chính trị của Đông Triều thời gian qua.

Gỡ những “điểm nghẽn”

Lãnh đạo Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh Tây Quảng Ninh khảo sát tại một hộ vay.

Một điểm khá mở, được nông dân “bắt” hơn từ Nghị định 55/2015/NĐ-CP so với Nghị định 41/2010/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, là không chỉ mở rộng về đối tượng vay, số lượng vốn vay mà chỉ cần tín chấp thay vì thế chấp tài sản. Thực tế, tài sản phổ biến nhất mà các hộ nông dân mang đi tín chấp để vay vốn thường là sổ đỏ đất ở, đất vườn. Tuy nhiên, đa số hộ ở thôn Triều Phú, xã An Sinh, lại không có sổ đỏ. Vậy giải quyết cho họ vay vốn bằng cách nào?

Bà Thiều Thị Thơm, Chi hội trưởng Chi hội Nông dân kiêm Tổ trưởng Tổ vay vốn thôn Triều Phú, xã An Sinh, phân tích: Bà con nơi đây trước là công nhân Nông trường Đông Triều (nay là Công ty CP Nông trường Đông Triều), nhận thầu, khoán đất rừng của nông trường nên chỉ có sổ giao khoán của đơn vị chứ không có sổ đỏ để tín chấp, thế chấp. Vì vậy, diện tích vườn đồi lớn nhưng mấy chục năm nay, bà con Triều Phú không được vay vốn ngân hàng để phát triển sản xuất. Gần đây, Hội Nông dân thị xã và Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh Tây Quảng Ninh, xã An Sinh phối hợp với Công ty CP Nông trường Đông Triều tạo điều kiện, bà con mới được vay vốn theo Nghị định 55. Tổ vay vốn thôn Triều Phú hiện có 18 hộ vay, cao nhất vay 200 triệu đồng, thấp nhất là 50 triệu đồng.

Cán bộ Hội Nông dân thị xã tham quan thực tế mô hình trồng na và nuôi gà tại gia đình anh Đỗ Văn Nam - một hộ vay vốn thông qua tín chấp sổ giao khoán của Công ty CP Nông trường Đông Triều, ở thôn Triều Phú, xã An Sinh.

An Sinh là một trong 3 xã thí điểm cho vay qua tổ đầu tiên của Đông Triều. Bà Hồ Thị Hằng, Chủ tịch Hội Nông dân xã cho hay, toàn xã hiện có 178 hộ vay qua tổ thì đa số đều phát triển, mở rộng sản xuất. 5 năm trước đây, bà con vay 100 triệu đồng/lần là ổn, giờ có nhu cầu cao hơn, áp dụng theo Nghị định 116 với mức vay lên tới 200 triệu đồng/lần, tôi nghĩ cơ bản là phù hợp rồi. Thực tế, bà con trước đây vẫn có nhu cầu vay vốn nhưng không tiện bằng vay qua tổ như hiện nay, vì không phải thẩm định qua lại, niềm tin cao hơn, thời gian ngắn hơn.

Ông Nguyễn Bá Lưu, Phó Giám đốc Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh Tây Quảng Ninh, đơn vị đồng hành cùng chương trình vay vốn qua tổ của Hội Nông dân Đông Triều, khẳng định: Từ Nghị định 41 đến Nghị định 55, Nghị định 116 giúp nông dân tiếp cận vốn thuận lợi nhất. Tháng 8/2016, Ngân hàng chúng tôi và Hội Nông dân thị xã đã ký thoả thuận liên ngành giúp thực hiện thủ tục ngắn gọn hơn, hồ sơ nhanh hơn. Thông thường, hồ sơ vay ngắn hạn giờ chỉ làm trong 5 ngày, trung hạn 10 ngày và dài hạn 15 ngày. Thậm chí chỉ trong ngày cũng có thể hoàn thiện hồ sơ vay tới cả tỷ đồng. Một ưu điểm nữa là khách hàng có yêu cầu vay 30-50 triệu đồng có thể giải quyết ngay trong ngày nếu hồ sơ đáp ứng đủ các điều kiện.

Linh hoạt, sáng tạo trong triển khai

Để có thể gỡ mọi “nút thắt”, gia tăng số lượng hộ vay và số vốn vay là sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ cả hệ thống chính trị của Đông Triều thời gian qua.

Thực tế, việc phối hợp giữa Hội Nông dân và Ngân hàng NN&PTNT đã thực hiện từ năm 2012, tuy nhiên, theo Nghị định 41, đối tượng vay khá hạn chế, chỉ đáp ứng một phần nhỏ nhu cầu về vốn của người nông dân trong phát triển kinh tế. Tính đến hết năm 2014 mới có 7 tổ vay với 92 hộ vay, dư nợ chỉ đạt hơn 5,54 tỷ đồng. Ngay cả khi Nghị định 55 được ban hành, mở rộng đối tượng vay vốn và các thủ tục hồ sơ đơn giản hơn, nhưng để người nông dân thực sự “bắt” nguồn vốn vẫn là cả một quá trình nỗ lực, vào cuộc tích cực trong công tác tuyên truyền, bám nắm vấn đề, xử lý linh hoạt, hiệu quả khi triển khai thực hiện.

Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh TX Đông Triều (nay là chi nhánh Tây Quảng Ninh), đơn vị đồng hành cùng chương trình vay vốn qua tổ của Hội Nông dân Đông Triều từ năm 2016 đến nay.

Bà Vương Thị Thu Hà, Chủ tịch Hội Nông dân thị xã, cho biết: Quá trình triển khai, chúng tôi được sự chỉ đạo sâu sát của Thị ủy và phối hợp chặt chẽ với UBND thị xã. Thị ủy đã ra văn bản chỉ đạo UBND từ thị xã tới cơ sở vào cuộc phối hợp cùng Hội Nông dân các cấp triển khai thực hiện Nghị định 55, Nghị định 116. Theo đó, 100% các xã, phường đã thành lập Ban Chỉ đạo với quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên; phối hợp với các ngành, đơn vị hướng dẫn tháo gỡ quy định về lệ phí đăng ký giao dịch, qua đó các hộ vay vốn diện này được miễn các loại phí đăng ký giao dịch đảm bảo và chứng thực. Tháng 6/2016, chúng tôi thí điểm thành lập Tổ vay vốn và vay vốn qua tổ tại 3 xã trước, qua 3 tháng đánh giá có hiệu quả thiết thực mới triển khai ở toàn bộ các xã, phường. Hội cũng đã ký kết thỏa thuận với Ngân hàng NN&PTNT trên địa bàn khi triển khai thực hiện Nghị định 55 và 116 của Chính phủ, như: Thỏa thuận về trách nhiệm mỗi bên trong việc xác định đối tượng vay, mức cho vay, thời hạn làm hồ sơ vay, công tác quản lý các hộ vay, trích phí hoa hồng… Theo đó, các bên chủ động triển khai thực hiện các nội dung, đồng thời thường xuyên trao đổi, bàn bạc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh.

Tuy nhiên, kết quả sau 1 năm hoạt động vẫn khá hạn chế. Vì vậy, Hội Nông dân thị xã đã tổ chức kiểm tra để nắm bắt những vướng mắc, khó khăn tại cơ sở rồi cùng Ngân hàng đưa ra biện pháp tháo gỡ, với mục tiêu làm sao cho người dân tiếp cận được nguồn vốn vay nhanh nhất, hiệu quả nhất. Theo đó, Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh Tây Quảng Ninh đã ban hành Công văn số 506/NHN0.TQN-PKHKD, ngày 27/8/2018 về việc đẩy mạnh công tác cho vay qua tổ. Đồng thời chỉ đạo tuyên truyền, vận động cho vay qua tổ đối với khách hàng vay mới nâng lên đến 200 triệu đồng và vận động các khách hàng đang vay có dư nợ đến 200 triệu đồng vào Tổ vay vốn của Hội. Trường hợp khách hàng nào không đồng ý tham gia Tổ vay vốn, các đơn vị phải báo cáo về Ban Giám đốc và nêu rõ lý do, để thuận tiện trong quá trình quản lý và phân định rõ vai trò, chức năng của mỗi ngành…

Việc thực hiện Nghị định 55, Nghị định 116 đã thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, hình thành các vùng chuyên canh tại TX Đông Triều.

Nhận xét về quá trình triển khai tại Đông Triều, ông Nguyễn Bá Lưu chia sẻ: Cách vào cuộc của địa phương từ thị xã tới các xã, phường rất tích cực. Đơn cử như việc lấy xác nhận của lãnh đạo xã, phường trong hồ sơ vay vốn, nhiều nơi bà con không thể xin được, riêng với Đông Triều thì không có tình trạng này. Thực tế, nông dân Đông Triều có nhu cầu vay vốn sản xuất thật, tiếp cận vốn rất ổn định, do đó, cán bộ Hội Nông dân dám đứng ra tín chấp cho vay. Thông qua tổ vay vốn, cán bộ tín dụng có thể thẩm định món vay một cách chắc chắn hơn; tổ cũng làm tốt việc đôn đốc thu lãi, xử lý nợ, giúp nâng cao chất lượng khoản vay. Nợ xấu cho đến nay chỉ có 4 hộ, nằm trong giới hạn cho phép (0,06%).

Qua đánh giá của địa phương, việc thực hiện Nghị định 55, Nghị định 116 đã thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên địa bàn, hình thành các vùng chuyên canh, như: Cam Canh, na dai, bưởi Diễn, mô hình chăn nuôi lợn và nuôi trồng thủy sản sử dụng chế phẩm Biowish an toàn, mô hình trồng na VietGAP, nuôi cá thương phẩm... Từ nguồn vốn vay của Ngân hàng NN&PTNT, các hộ dân đã sử dụng hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, góp phần hình thành nhiều mô hình trang trại với thu nhập hàng tỷ đồng/năm; tạo việc làm tại chỗ cho hơn 1.000 lao động địa phương, với thu nhập bình quân 3,5-4 triệu đồng/tháng, góp phần nâng thu nhập bình quân đầu người ở khu vực nông thôn của Đông Triều đạt 42,5 triệu đồng/người/năm.

Phan Hằng

[links()]