Gian nan lưới điện nông thôn Ba Chẽ

Thời gian qua, cử tri huyện Ba Chẽ đã nhiều lần kiến nghị các cấp, ngành về tình trạng mất an toàn lưới điện nông thôn và đề nghị được hỗ trợ thay thế cột điện gỗ bằng cột bê tông. Tuy nhiên, đến thời điểm này, toàn huyện vẫn còn 681/5.198 hộ sử dụng điện không an toàn, nguy hiểm đến tính mạng người dân, nhất là mỗi khi có mưa, bão...

Cột điện gỗ của hộ chị Đặng Thị Xuân, thôn Làng Mô, xã Đồn Đạc (Ba Chẽ) bị nghiêng, không đảm bảo an toàn.

Lưới điện nông thôn thiếu an toàn

Trên đường dẫn chúng tôi thực tế hệ thống lưới điện nông thôn tại xã Đồn Đạc, anh Lều Hoài Nam, Phó Giám đốc Điện lực Ba Chẽ, cho biết: “Đồn Đạc có địa hình rộng, tỷ lệ hộ sử dụng điện không an toàn cũng nhiều hơn các xã khác. Thời gian qua, ngành Điện, chính quyền địa phương rất nỗ lực trong đầu tư lưới điện, từng bước đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân. Tuy nhiên, phần đầu tư về dây và cột điện sau công tơ thuộc tài sản, trách nhiệm của hộ sử dụng điện. Nhưng có một thực tế, nhiều hộ trên địa bàn rất khó khăn nên chưa có khả năng đầu tư hệ thống điện đảm bảo; cũng có những hộ còn thờ ơ trước sự nguy hiểm từ điện nên không thực sự quan tâm cải tạo, thay thế đường dây, cột điện đảm bảo an toàn. Đây là vấn đề mà ngành Điện đang rất trăn trở...”.

Tại xã Đồn Đạc, chúng tôi đã chứng kiến những bất cập về sự mất an toàn lưới điện. Nhiều cột điện bằng cây tre, gỗ tạm, qua nhiều năm sử dụng không còn đảm bảo an toàn, nguy cơ gẫy đổ bất cứ lúc nào. Hơn thế, nhiều hộ đầu tư dây điện kéo từ công tơ về gia đình không đảm bảo chất lượng, thậm chí có nơi người dân tự ý đấu nối đường dây điện, vi phạm hành lang lưới điện, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Bà Đặng Thị Khánh, thôn Pắc Cáy, xã Đồn Đạc, bộc bạch: “Dù rất muốn thay cột điện tre bằng cột bê tông, nhưng do hoàn cảnh gia đình tôi khó khăn quá nên chưa đầu tư được. Đã có lần gió to, cột điện của nhà bị đổ, nhưng rất may chưa xảy ra thiệt hại. Bà con ở đây rất mong Nhà nước hỗ trợ một phần giúp bà con đầu tư cột điện bê tông, đảm bảo an toàn cũng như sử dụng được lâu dài”. Theo quan sát của chúng tôi, cột điện của hộ bà Khánh có hai dây dẫn điện sau công tơ về 2 gia đình. Mặc dù đã được chằng buộc để chống đổ, nhưng cột điện chỉ to hơn cổ tay người lớn, lại được chôn hời hợt nên nguy cơ đổ gẫy rất cao. Và đây cũng là thực trạng ở nhiều hộ tại các xã trên địa bàn Ba Chẽ. Anh Lều Hoài Nam, Phó Giám đốc Điện lực Ba Chẽ, phân trần: Thực tế số hộ sử dụng điện không đảm bảo an toàn ở đây phần lớn là hộ nghèo, hoàn cảnh khó khăn. Đối với những nhà có vị trí gần cột điện khoảng 50m thì mức đầu tư không quá lớn (cột bê tông cộng dây dẫn điện, đầu tư khoảng hơn 2 triệu đồng). Tuy nhiên, trên địa bàn còn nhiều hộ có nhà cách xa công tơ khoảng 400m. Theo quy định, cứ 40m phải có một cột điện để dẫn dây điện về nhà. Như vậy, với những hộ này, muốn sử dụng cột điện bê tông thì cần đầu tư khoảng trên 10 triệu đồng (chưa kể chi phí dây dẫn điện). Mức đầu tư này đối với những gia đình khó khăn thì đó là cả một vấn đề. Tuy nhiên, để sử dụng điện an toàn, các hộ không nhất thiết phải đầu tư cột bê tông mà có thể sử dụng cột gỗ, nhưng phải đảm bảo chiều cao cột trung bình 5m và chôn cột chắc chắn. Giá một cây gỗ khoảng 400.000 đồng, đây không phải là vấn đề quá khó đối với nhiều gia đình...

Trạm biến áp phân phối điện thôn Làng Mô, xã Đồn Đạc (Ba Chẽ) vừa hoàn thành, đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân.

Qua trao đổi với bà con nơi đây, chúng tôi thấy rằng nhiều người cũng chưa thực sự quan tâm đến vấn đề an toàn lưới điện. Chị Đặng Thị Xuân, thôn Làng Mô, xã Đồn Đạc, bộc bạch: “Cán bộ vẫn thường xuyên nhắc nhở gia đình đầu tư, sử dụng điện an toàn, nhưng chồng tôi đi vắng liên miên, nên đành chịu. Thôi thì kệ, có điện sử dụng là tốt rồi”. Chị Đỗ Thị Khánh cùng thôn, cho hay: “Bao năm qua gia đình vẫn sử dụng hệ thống điện như thế này. Giờ đầu tư cột điện bê tông cũng mất tiền triệu, nên cứ dùng tạm cột gỗ, khi nào hỏng lại thay...”.

Rất cần sự trợ giúp

Làm việc với Điện lực Ba Chẽ, chúng tôi được lãnh đạo đơn vị cho biết: Những năm qua, Ba Chẽ được quan tâm bổ sung hạ tầng lưới điện nông thôn, cơ bản đáp ứng phục vụ nhu cầu đời sống của nhân dân. Hiện huyện có trên 99,5% hộ được sử dụng điện lưới. Trong năm 2013, Công ty Điện lực Quảng Ninh đã đầu tư 3 dự án đường dây trung, hạ áp và trạm biến áp, công tơ phục vụ cung cấp điện cho các hộ dân chưa được sử dụng điện ở một số thôn các xã là Đạp Thanh, Đồn Đạc và Lương Mông. Hệ thống đường dây cao thế, trung thế, hạ thế và trạm biến áp thường xuyên được kiểm tra đảm bảo an toàn thiết bị, nhất là mùa mưa bão. Cũng thời gian này, huyện đã đầu tư hệ thống điện sinh hoạt cho các hộ dân tái định cư thôn Khe Sâu, phục vụ 17 hộ di dời do xây dựng cụm công nghiệp Nam Sơn. 

Trước thực tế số hộ dân sử dụng điện không an toàn, ngành Điện và chính quyền địa phương thường xuyên khảo sát, kiểm tra, nhắc nhở, hướng dẫn người dân củng cố đường điện sau công tơ đảm bảo tiêu chuẩn của Bộ Công thương. Mới đây, Công ty Điện lực Quảng Ninh và Điện lực Ba Chẽ tiến hành sửa chữa lưới điện hạ thế tại khu vực các xã: Đồn Đạc, Nam Sơn, Thanh Sơn, Thanh Lâm và Minh Cầm. Đến nay, đơn vị đã thay thế 235 cột bê tông vào các vị trí cột điện bằng tre, gỗ tạm của các hộ dân, đồng thời đầu tư gần 10.000m cáp bọc và lắp đặt công tơ về gần các hộ để giảm chi phí đầu tư cho người dân, cũng như đảm bảo an toàn lưới điện. Hiện chương trình vẫn đang triển khai, dự kiến hoàn thành trong tháng 1-2017.

Nhân viên Điện lực Ba Chẽ thực hiện lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng tại thôn Nam Hả Ngoài, xã Nam Sơn (Ba Chẽ), ngày 21-12-2016.

Đặc biệt, để giải quyết kiến nghị cử tri về hệ thống lưới điện phụ tải sau công tơ không đảm bảo nhu cầu sinh hoạt, sản xuất của người dân, Công ty Điện lực Quảng Ninh và Điện lực Ba Chẽ đã lắp đặt 3 trạm biến áp chống quá tải tại các xã Lương Mông, Đồn Đạc, Minh Cầm. Đến nay, đã đảm bảo cung cấp điện ổn định cho sản xuất và đời sống của bà con. Đồng thời, đơn vị đã lập kế hoạch để xây dựng trạm biến áp tại thôn Làng Lốc, xã Thanh Lâm, dự kiến tháng 4-2017 hoàn thành, đưa vào sử dụng.

Liên quan đến những khó khăn của người dân trong đầu tư sử dụng điện an toàn, đồng chí Nguyễn Công Quyền, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Ba Chẽ, cho biết: “Thực tế, Ba Chẽ có tỷ lệ hộ nghèo, khó khăn cao. Để hỗ trợ người dân đầu tư, sử dụng điện an toàn, thời gian qua UBND huyện đã vận động xã hội hoá đầu tư cột điện, kéo dây miễn phí cho bà con tại thôn Lang Cang, xã Đồn Đạc và tới đây huyện sẽ tiếp tục kêu gọi hỗ trợ chương trình này”.

Có thể thấy, từ khi Quảng Ninh bắt tay thực hiện chương trình nông thôn mới, lưới điện nông thôn luôn được quan tâm đầu tư. Tuy nhiên, với 681 hộ dân Ba Chẽ đang sử dụng điện không an toàn là con số đáng báo động. Việc nhà nước, nhân dân cùng làm đối với nhiều chương trình, dự án đã và đang phát huy hiệu quả, đáp ứng tốt yêu cầu của người dân cũng như sự phát triển của địa phương. Việc đầu tư đảm bảo an toàn điện nông thôn ở Ba Chẽ cũng tương tự, mấu chốt quan trọng là ý thức, nhận thức về an toàn điện của người dân cần nâng cao hơn nữa, để từ đó chủ động đầu tư, đảm bảo an toàn cho chính gia đình mình. Nên chăng, cấp uỷ, chính quyền địa phương cần phân công các đoàn thể phụ trách địa bàn để tăng cường tuyên truyền cho nhân dân hiểu hơn về an toàn lưới điện, tránh tình trạng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của Nhà nước. Đồng thời, tích cực tham gia giúp dân dựng cột điện đảm bảo về kỹ thuật, an toàn. Đặc biệt, nhiều hộ nghèo nơi đây cũng đang mong muốn địa phương và ngành Điện hỗ trợ để bà con có thêm điều kiện đầu tư, nâng cấp hệ thống điện, tránh sự việc đáng tiếc liên quan đến an toàn lưới điện xảy ra.

Nguyễn Huế