Giáo dục trẻ khuyết tật, tự kỷ: Còn nhiều khó khăn

Dạy một đứa trẻ bình thường đã khó, dạy trẻ khuyết tật, tự kỷ càng khó hơn. Để trẻ khuyết tật, tự kỷ được hòa nhập, phát triển như các bạn đồng trang lứa, những thầy, cô giáo trực tiếp giảng dạy cần rất nhiều sự nỗ lực, kiên trì và tình yêu thương.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm cùng với các nhà giáo, cán bộ quản lý tiêu biểu trong công tác chăm sóc, giáo dục học sinh khuyết tật.

Nỗ lực đáng ghi nhận

Đồng chí Vũ Liên Oanh, Giám đốc Sở GD&ĐT, cho biết: “Thời gian qua, Sở đã chủ động tham mưu với UBND tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo Giáo dục hòa nhập dành cho học sinh khuyết tật và ban hành Đề án Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, tự kỷ trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020. Sở cũng đã chỉ đạo các địa phương, phối hợp với các đoàn thể, tổ chức xã hội thực hiện nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ người khuyết tật, trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho nhà giáo, cán bộ quản lý thực hiện nhiệm vụ giáo dục hòa nhập. 100% cán bộ, giáo viên trực tiếp tham gia giáo dục hòa nhập đều được bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Bên cạnh đó, ngành đã phối hợp với sở, ngành chức năng tham mưu tỉnh ban hành chính sách riêng của tỉnh cho đối tượng trẻ em chưa thuộc diện hưởng chính sách hiện hành của Nhà nước, đó là Quyết định số 292/2016/QĐ-UBND ngày 1/2/2016. Theo đó, trẻ tự kỷ được hưởng chính sách hỗ trợ của tỉnh như đối với trẻ khuyết tật”.

Phòng hỗ trợ giáo dục hòa nhập tại Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, thời gian qua, công tác chăm sóc, giáo dục người khuyết tật trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Quy mô giáo dục người khuyết tật ngày càng được mở rộng. Mạng lưới trường, lớp, tỉ lệ huy động trẻ khuyết tật, tự kỷ có khả năng học tập ra lớp ngày càng tăng. Đến nay, sau hơn 3 năm thực hiện Đề án, toàn tỉnh có 262/653 cơ sở (chiếm tỷ lệ 39,8% số cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, THCS, THPT, GDTX trong tỉnh) đang tổ chức giáo dục hòa nhập. Số trẻ khuyết tật trong độ tuổi tham gia học hòa nhập là 1.285/1.698 trẻ khuyết tật trong tỉnh (đạt tỷ lệ 75,7%).

Đồng thời, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên tham gia giáo dục hòa nhập ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Số giáo viên, cán bộ quản lý trực tiếp chăm sóc, giáo dục học sinh khuyết tật là 4.913/18.454 người (chiếm 26,6%, tăng 5,6% so với cùng kỳ 3 năm trước). Bên cạnh đó, chất lượng giáo dục hòa nhập ngày càng ổn định. Nội dung chương trình đã được điều chỉnh và kế hoạch dạy học phù hợp với từng em. Nhiều học sinh được nhà trường khen thưởng có thành tích vượt trội trong học tập và rèn luyện ở một số môn học.

Cô giáo Lê Thị Hải Yến, giáo viên chủ nhiệm lớp 9D, Trường THCS Nguyễn Văn Thuộc, TP Hạ Long, chia sẻ: “Lớp tôi trực tiếp giảng dạy có em V.A.T. bị khuyết tật ngôn ngữ, trí tuệ. Thời điểm em ấy bước vào lớp 6, các thầy, cô giáo rất vất vả trong việc giảng dạy. Khả năng tiếp thu của T. rất kém. Tuy nhiên, sau một thời gian kiên trì, tìm hiểu về tật của em, chúng tôi đã có phương pháp riêng để giúp em tiếp thu tốt hơn, học tập theo nền nếp chung của lớp. Khi soạn giáo án, tôi cũng soạn kỹ hơn, chi tiết hơn, có sự khác biệt giữa các đối tượng học sinh”.

Cô giáo Lê Thị Hải Yến chụp ảnh lưu niệm cùng em V.A.T. (áo trắng, hàng dưới), học sinh bị khuyết tật ngôn ngữ, trí tuệ.

Còn đó những khó khăn

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc chăm sóc, giảng dạy trẻ khuyết tật, tự kỷ vẫn còn gặp phải những hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Cô giáo Phạm Thị Thảo, giáo viên Trường Tiểu học Đông Mai, TX Quảng Yên, chia sẻ: “Hầu hết thiết bị dạy học đều do giáo viên tự tạo, dựa trên kinh nghiệm cá nhân, đòi hỏi giáo viên phải đầu tư rất nhiều thời gian, công sức. Đồng thời, học sinh khuyết tật học hòa nhập với nhiều dạng tật khác nhau. Một số học sinh mắc nhiều tật (đa tật) và mức độ khuyết tật nặng. Do đó, chúng tôi còn gặp khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với từng dạng tật”.

Theo bà Vũ Thị Thúy Hà, Trưởng Phòng Chính trị tư tưởng, Sở GD&ĐT thì nhiều trẻ bị tật nặng, sức khỏe, tâm lý diễn biến phức tạp, giáo viên dạy hòa nhập không xử lý được do không có chuyên môn ảnh hưởng đến khả năng hoà nhập của trẻ. Có hiện tượng trẻ đã ra lớp nhưng phải bỏ học, làm ảnh hưởng chung đến công tác tổ chức lớp học của các học sinh khác. Không chỉ vậy, một số cha mẹ học sinh không muốn công nhận con mình là học sinh khuyết tật hoặc tự kỷ nên không cho con đi kiểm tra xác định các dạng tật, để phối hợp cùng nhà trường giáo dục. Do vậy, một số đơn vị còn học sinh khuyết tật, tự kỷ chưa có giấy chứng nhận làm ảnh hưởng đến công tác quản lý, phối hợp giáo dục của nhà trường cũng như thực hiện chế độ, chính sách cho giáo viên, học sinh.

Có thể thấy, việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về công tác giáo dục hòa nhập là rất cần thiết, giúp cộng đồng, xã hội hiểu rõ tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ khuyết tật, tự kỷ, để các em được đến trường, hòa nhập, phát triển như các bạn đồng trang lứa.

Lan Anh