Gìn giữ vẻ đẹp di sản Vịnh Hạ Long

Thực hiện chỉ đạo của tỉnh về tăng cường công tác bảo vệ tài nguyên, môi trường, nhằm mục tiêu thu gom, xử lý triệt để rác thải, nước thải, đảm bảo cảnh quan và ngăn chặn hiệu quả tình trạng ô nhiễm môi trường trên Vịnh Hạ Long, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã lập kế hoạch và chỉ đạo triển khai các đợt ra quân cao điểm bảo vệ tài nguyên, môi trường, kể từ ngày 1/8 vừa qua.

Xử lý rác thải, phao xốp trên vịnh

Việc thu gom, xử lý rác thải, bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long vốn là công việc thường xuyên, vừa nhằm bảo tồn các giá trị di sản vừa góp phần phát triển bền vững du lịch tại đây. Tuy nhiên, kể từ tháng 3 đến giờ thì lượng rác thải là phao xốp, các vật liệu nhà bè gia tăng do các địa phương triển khai thay thế vật liệu nuôi trồng thuỷ sản từ phao xốp sang phao nhựa HDPE, tạo các tồn dư và theo sóng biển, con nước trôi dạt về Vịnh Hạ Long.

Thực hiện đợt cao điểm ra quân theo Kế hoạch Tăng cường công tác bảo vệ tài nguyên, môi trường khu Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long của đơn vị, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã chỉ đạo các Trung tâm bảo tồn Di sản phối hợp với những đơn vị liên quan đôn đốc, giám sát nhà thầu thực hiện tốt công tác thu gom rác thải trôi nổi tại các điểm, tuyến du lịch trên Vịnh Hạ Long; thực hiện phân loại rác. Giám sát, yêu cầu các tổ chức, cá nhân hoạt động KT-XH thuộc địa bàn thu gom, xử lý rác thải đúng quy định.

Đó là với lượng rác thải phát sinh tại các điểm, tuyến du lịch hoặc nơi có các tổ chức, cá nhân hoạt động. Tuy nhiên, Vịnh Hạ Long có diện tích rất rộng với gần 2.000 hòn đảo nên còn một lượng không nhỏ phao xốp, rác thải khác trôi dạt vào các chân đảo, bãi biển khắp trên vịnh. Vì vậy, đơn vị chủ trì tổ chức hoạt động ra quân thu gom triệt để lượng rác này trên cơ sở huy động tối đa phương tiện, nhân lực của Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, các cơ sở kinh doanh dịch vụ trên địa bàn tham gia thực hiện.

Theo đó, từ đầu tháng 8 đến nay, hàng ngày, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã huy động trên 70 nhân lực và trên 30 phương tiện của nhà thầu thu gom rác, của Ban Quản lý Vịnh Hạ Long và của các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ du lịch trên vịnh, tổ chức đợt cao điểm về thu gom rác thải phao xốp trên vịnh. Khối lượng thu gom được khá lớn, lên tới hàng trăm mét khối rác, bao gồm phao xốp, bè tre và vật liệu lồng bè các loại. Việc này sẽ được tiếp tục duy trì trong thời gian tới đây, với mục tiêu thu gom triệt để phao xốp, rác thải trôi nổi trên vịnh. Cùng với đó, đơn vị cũng duy trì việc phối hợp với các đơn vị liên quan giám sát chặt các hoạt động có nguy cơ phát tán phao xốp và rác thải ra Vịnh Hạ Long.

Theo báo cáo của Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, hiện nay việc phát tán phao xốp ra Vịnh Hạ Long vẫn tiếp tục diễn ra, đặc biệt là khu vực Bái Tử Long, và tại một số khu vực vùng đệm di sản Vịnh Hạ Long từ hiện tượng phát sinh các bè nuôi mới bằng vật liệu phao xốp. Vì vậy, đơn vị đã kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương, các cơ quan liên quan tăng cường xử lý dứt điểm tình trạng để phát tán phao xốp, kiên quyết xử lý ngay các hành vi nuôi trồng thủy sản trái phép phát sinh mới, không để kéo dài, gây khó khăn cho công tác xử lý vi phạm và bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long.

Thu gom, xử lý nước thải, chống rác thải nhựa

Cùng với rác thải thì việc thu gom, xử lý nước thải cũng nằm trong kế hoạch triển khai của đợt cao điểm ra quân này. Theo đó, bên cạnh việc vận hành hiệu quả hệ thống xử lý nước thải đã đầu tư, đơn vị cũng triển khai các giải pháp khắc phục tạm thời các vấn đề ô nhiễm hệ thống nhà vệ sinh trong thời gian chờ đầu tư hệ thống xử lý mới. Giám sát, yêu cầu các đơn vị hoạt động dịch vụ du lịch tại địa bàn thực hiện thu gom, xử lý nước thải theo đúng quy định hiện nay. Triển khai thực hiện hiệu quả dự án Nâng cao năng lực xử lý nước thải tại khu vực đảo Đầu Gỗ; triển khai thực hiện dự án Xử lý, giảm thiểu ô nhiễm nước thải sinh hoạt tại các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long từ nay đến năm 2025.

Một trong những hoạt động mà Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã triển khai khá hiệu quả những năm gần đây là việc phòng chống rác thải nhựa trên vịnh. Đợt cao điểm này, đơn vị tiếp tục tăng cường các hoạt động tuyên truyền trên website, fanpage, các mạng xã hội, hội nhóm... Lồng ghép nội dung tuyên truyền về bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên, rác thải nhựa trong hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn tham quan Vịnh Hạ Long.

Kiên quyết ngăn chặn việc mang các sản phẩm từ nhựa dùng một lần của khách du lịch qua cổng soát vé đối với khách du lịch, hướng dẫn viên và đội ngũ thuyền trưởng, thuyền viên, nhân viên phục vụ trên các tàu du lịch. Tuyên truyền, nhắc nhở khách du lịch, đơn vị hoạt động dịch vụ du lịch, chủ tàu du lịch nghiêm túc thực hiện các quy định bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa, thay thế phao xốp trong các công trình nổi, bè nuôi thủy sản.

Việc tuyên truyền đi kèm với khâu kiểm tra, xử lý chống rác thải nhựa. Đơn vị cũng ra văn bản đề nghị các cơ quan, địa phương liên quan và các tổ chức, cá nhân hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long và tại các cảng tàu phối hợp triển khai chương trình Vịnh Hạ Long không rác thải nhựa.

Để ngăn chặn nguồn phát sinh chất thải các loại xuống Vịnh Hạ Long, đơn vị tiến hành tuần tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động KT-XH trên vịnh, tham mưu xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đặc biệt đối với tàu du lịch không tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường vịnh. Tổ chức giám sát chặt chẽ các nguồn thải có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường, các nguồn thải từ đất liền, khu vực giáp ranh ảnh hưởng tới Vịnh Hạ Long; phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan triển khai thực hiện các quy chế phối hợp, trong đó có hoạt động bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long, xử lý dứt điểm tình trạng nuôi trồng trái phép trong khu vực di sản.