Hàng hóa qua cảng biển tấp nập, báo hiệu sự bứt phá của hàng hải năm 2023

Báo cáo của Cục Hàng hải Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết, sản lượng hàng hoá xuất nhập khẩu bằng đường biển của Việt Nam sang thị trường Mỹ hiện đứng thứ 2 trong khu vực Châu Á (chỉ sau Trung Quốc). Đây là cơ sở khẳng định năng lực cảng biển nội địa, tạo tiền đề để các hãng tàu sử dụng cảng biển Việt Nam làm điểm trung chuyển quan trọng trong chuỗi hải trình toàn cầu.

Phát triển ngày càng quy mô

Đến đầu năm 2023, hệ thống cơ sở hạ tầng cảng biển Việt Nam đã phát triển được quy mô hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và sức cạnh tranh của cảng biển, bờ biển Việt Nam. Đáng chú ý là có nhiều nhà đầu tư khai thác cảng chuyên nghiệp và các hãng tàu lớn của nhiều quốc gia đã và tham gia đầu tư xây dựng, khai thác cảng biển tại Việt Nam.

Theo rà soát của Cục Hàng hải Việt Nam, đến nay tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Tập đoàn PSA - Singapore (nhà khai thác cảng số 3 thế giới) đã đầu tư, khai thác bến cảng SP-PSA; Tập đoàn APMT - Đan Mạch (nhà khai thác cảng số 2 thế giới) đã đầu tư khai thác Cảng CMIT và Tập đoàn Hutchison Port Holding - Hồng Kông (nhà khai thác cảng biển số 1 thế giới) cũng đã đầu tư bến cảng SITV. Bên cạnh đó, các hãng tàu lớn trên thế giới cũng đã tham gia đầu tư, khai thác nhiều bến cảng biển khác như: Mitsui O.S.K line (Nhật Bản), Wanhai Lines (Đài Loan) đầu tư, khai thác bến cảng container quốc tế Tân Cảng - Cái Mép; hãng tàu MOL, NYK đầu tư bến cảng Lạch Huyện (Hải Phòng)…

Đối với các nhóm cảng biển, các công ty vận tải biển, khai thác hàng hải trong nước hiện cũng đã có những sự đầu tư nhất định về cơ sở hạ tầng, trang bị cơ sở vật chất, có thể đáp ứng được các nhu cầu hàng hóa, phát triển cảng biển. Điển hình, 2 nhóm cảng biển lớn nhất Việt Nam hiện nay là nhóm cảng biển số 1 và 4 đều có sự phát triển, đầu tư. Với nhóm cảng biển số 1, năng lực và tổ chức khai thác cảng đã được cải thiện đáng kể tại các khu bến cảng mới, đạt công suất xếp dỡ container tăng từ 500 - 800 Teus (1 Teus bằng 1 container 39 m3 thể tích) lên 1.000 - 1.200 Teus trên mét dài bến. Nhóm cảng biển số 4 là nhóm cảng biển phát triển nhất cả nước, tập trung tại khu vực TP Hồ Chí Minh và Cái Mép - Thị Vải (Vũng Tàu), với hơn 100 bến cảng và 220 cầu cảng dài gần 40.000 m.

Trong số các cảng biển này, nhiều cảng được đầu tư quy mô đồng bộ, hiện đại về trang thiết bị xếp dỡ, năng suất xếp dỡ đạt tiêu chuẩn cấp khu vực và quốc tế, thời gian giải phóng tàu hàng nhanh. Cụ thể, Bến cảng Cát Lái (TP Hồ Chí Minh) là khu cảng tập trung khối lượng container thông qua lớn nhất cả nước, tiếp nhận được tàu trọng tải từ 20.000 - 30.000 tấn, hoạt động chủ yêu là vận tải biển đi các nước Châu Á.

Riêng khu cảng Cái Mép - Thị Vải là bến cảng nước sâu lớn nhất cả nước, hiện có thể đón được tàu có trọng tải lớn nhất thế giới vào xếp dỡ hàng hóa. Năm 2022, khu vực cảng Cái Mép đã thiết lập được 22 tuyến đi Châu Mỹ, 2 tuyến đi Châu Âu và 10 tuyến đi nội Á, tăng 3 lần so với năm 2013 (năm 2018 có 8 tuyến đi Châu Mỹ và Châu Âu)...

Tấp nập đón tàu hàng

Thống kê tháng đầu năm 2023, các cảng biển Việt Nam gần như duy trì hoạt động hết công suất. Công ty TNHH liên doanh dịch vụ container quốc tế Cảng Sài Gòn - SSA (SSIT) ngay ngày đầu năm mới Quý Mão 2023 đã đón tàu MSC FELIXSTOWE có sức chở 5.048 Teus, thuộc tuyến dịch vụ New Origami xếp dỡ hàng xuất nhập khẩu từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Vũng Tàu (cảng SSIT), Malaysia, Singapore, Philippines. Ngay sau đó, cảng SSIT cũng tiếp tục đón tàu MSC CLORINDA trọng tải 165.959 tấn, sức chở 14.000 Teus thuộc Hãng tàu MSC Shipping vào cảng xếp dỡ hơn 2.000 Teus.

Theo lãnh đạo công ty, đây là chuyến tàu thuộc tuyến dịch vụ Sentosa, kết nối hàng xuất nhập khẩu từ Singapore, Malaysia, Thái Lan, Vũng Tàu (cảng SSIT), Trung Quốc đi các cảng bờ Tây Hoa Kỳ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam thời gian qua.

Tại khu vực Cái Mép - Thị Vải, Cảng quốc tế Cái Mép (CMIT) cũng đón tàu lớn dịp đầu năm mới, với các chuyến tàu mẹ đạt trọng tải khoảng 160.000 tấn cập cảng làm hàng. Tại khu vực miền Trung, Công ty CP Cảng Đà Nẵng cũng đã đón 13 tàu container cập cảng. Còn tại miền Bắc, Công ty CP Cảng xanh VIP (VIP Green Port) cũng đã đón khoảng 9-10 tàu và khai thác 22 chuyến tàu, tương đương 25.000 Teus hàng hóa container...

Song ở góc độ doanh nghiệp, địa diện nhiều doanh nghiệp hàng hải chia sẻ, sản lượng hàng hóa qua các cảng biển quy mô nhỏ chưa tăng mạnh, do thời điểm này thị trường thị trường Trung Quốc chưa mở hoàn toàn, sản lượng hàng xuất thấp, lịch trình của các hãng tàu chưa đều đặn vì phải chờ để kết hợp nhằm tăng lượng hàng vận tải, tối ưu hóa chi phí. Thông thường, tháng trước Tết và dịp Giáng sinh hàng năm là mùa cao điểm hàng hóa vận tải biển, còn giai đoạn sau Tết sẽ là giai đoạn thấp điểm. Thời điểm này, lượng hàng khó tăng vọt. Vì vậy, hy vọng thị trường vận tải biển sẽ khởi sắc khi Trung Quốc mở cửa trở lại hoàn toàn.