Hoạt hình 'Doraemon' hơn nửa thế kỷ chinh phục khán giả

Các phim về mèo máy Doraemon gây sốt với khán giả châu Á nhờ bám sát tinh thần truyện tranh, đề cao tình bạn, lòng dũng cảm.

Nhiều phần phim về chú mèo máy gây sốt khán giả châu Á, trong đó có Việt Nam. Năm 2024, phim thứ 43 Doraemon: Nobita và bản giao hưởng địa cầu đạt hơn 147 tỷ đồng, trở thành phim anime ăn khách nhất từ trước đến nay ở thị trường trong nước. Ở Nhật Bản, dự án thu 4,31 tỷ yên (29 triệu USD).

Tiếp nối sức hút của phiên bản truyện tranh, các phim hoạt hình được lòng khán giả từ khi ra mắt lần đầu năm 1973 đến nay. Theo trang Normal, sau khi lần đầu xuất hiện năm 1969, câu chuyện và hình ảnh chú mèo máy màu xanh nhanh chóng trở thành món ăn tinh thần của nhiều người, nhất là trẻ em, là biểu tượng văn hóa đại chúng Nhật Bản.

Sự thành công của phim đến từ câu chuyện giàu tính nhân văn về tình bạn. Nhân vật Doraemon không chỉ là chú robot bình thường mà là biểu tượng của lòng trung thành và hy vọng. Doraemon hình dáng tròn trịa, biểu cảm vui nhộn, có nhiều món đồ để giải quyết rắc rối, giúp chú trở thành người bạn đồng hành lý tưởng của Nobita.

Những người bạn của Nobita gồm Shizuka, Suneo và Jaian, khác biệt tính cách nhưng đóng vai trò quan trọng trong các câu chuyện. Theo trang Medium, sự tương tác giữa nhóm bạn cùng những người xung quanh nêu bài học về cách đối nhân xử thế và vẻ đẹp của sự tha thứ.

Lợi thế của thương hiệu truyện tranh khi chuyển thể sang hoạt hình là có sẵn kịch bản. Tác giả Fujiko F. Fujio từng cho ra đời 16 bộ truyện dài (long stories). Mỗi tập, Nobita cùng nhóm bạn bước vào một cuộc phiêu lưu đến những thế giới mới, đối mặt với thử thách lớn hơn thay vì rắc rối tại trường lớp, gia đình như trong truyện. Mạch truyện không khác nhiều những kịch bản phim thể loại phiêu lưu, khoa học viễn tưởng. Khi sản xuất, các đạo diễn hiếm khi thay đổi nhiều cốt truyện so với bản gốc.

Thương hiệu cũng thành công khi tạo ra những thế giới nhiệm màu. Khán giả theo chân nhóm bạn Nobita xuyên không từ cổ chí kim, tới dưới lòng đất đến đáy biển sâu hay ngoài vũ trụ. Tác giả cũng pha trộn nhiều yếu tố từ các nền văn hóa khiến phim dễ tiếp cận với khán giả quốc tế. Trong Doraemon: Nobita và cuộc chiến vũ trụ tí hon 2021, dự án lấy cảm hứng từ thương hiệu Star Wars kinh điển của Mỹ. Một số chi tiết được vay mượn từ phần Return of the Jedi. Tuy nhiên, kịch bản khác hoàn toàn câu chuyện của đạo diễn Mỹ George Lucas.

Êkíp không ngừng đổi mới cốt truyện, mang đến những chủ đề phong phú và mới mẻ cho khán giả. Phần 43 do Kazuaki Imai chỉ đạo, nhắn gửi tầm quan trọng của âm nhạc với nhân loại. Còn ở dự án mới nhất của đạo diễn Yukiyo Teramoto, sức mạnh của nghệ thuật và sự đoàn kết lồng ghép xuyên suốt phim. Qua đó, khán giả không chỉ thưởng thức hình ảnh sống động, mà được truyền cảm hứng về những giá trị tốt đẹp.

Ông Nguyễn Hoàng Hải - giám đốc nội dung CJ CGV Việt Nam - nhận định thương hiệu ăn khách nhờ không bị hạn chế độ tuổi khi chiếu, phù hợp với văn hóa người Việt, được nhiều gia đình chọn để thưởng thức. Ngoài ra, các phân đoạn hành động được thêm nhiều hiệu ứng, kỹ xảo để tăng tính hấp dẫn.

Theo trang Nation Thailand, trong số các phim hoạt hình được phát sóng trên truyền hình và trực tuyến tại Thái Lan, Doraemon là tác phẩm duy nhất thu hút khán giả mọi lứa tuổi. Ông Phatiyuth Jaiswang, quyền chủ tịch của Đài Phát thanh - Truyền hình Công cộng Thái Lan cho biết mức độ phổ biến của loạt phim đến từ khả năng truyền tải thông điệp ý nghĩa trong mỗi tập.

Truyện tranh Doraemon lần đầu xuất hiện vào năm 1969, do Fujiko F. Fujio, bút danh chung của họa sĩ Hiroshi Fujimoto và Motoo Abiko từ năm 1954 đến 1987, sáng tạo. Nội dung kể về chú mèo máy ra đời ở thế kỷ 22, trở về thế kỷ 20 giúp đỡ Nobita - học sinh tiểu học hậu đậu - thoát khỏi những tình huống trớ trêu. Ngoài các câu chuyện thường nhật, nhóm bạn có nhiều chuyến phiêu lưu gay cấn.

Sau hơn năm thập niên, Doraemon duy trì sức hút, với 250 triệu bản truyện tranh, vào top 10 bộ manga bán chạy nhất mọi thời. Năm 2008, nhân vật được bổ nhiệm làm đại sứ văn hóa hoạt hình đầu tiên của Nhật Bản. Năm 2012, dịp sinh nhật lần thứ "âm 100" (Doraemon có năm sinh là 2112), chú mèo máy trở thành công dân của thành phố Kawasaki, nơi hai tác giả sinh sống và là bối cảnh của câu chuyện.