Nỗ lực tiến gần mục tiêu "90-90-90"

Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1-12) năm nay, nước ta tiếp tục lựa chọn chủ đề “Hướng tới mục tiêu 90-90-90 để kết thúc dịch AIDS tại Việt Nam”. Ở Quảng Ninh, với hơn 20 năm đương đầu với dịch HIV/AIDS, công tác phòng, chống HIV/AIDS đã được triển khai đồng bộ, đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ và ngày càng tiến gần mục tiêu “90-90-90”.

Màn thi chào hỏi của Đội học sinh THPT huyện Đầm Hà tại Hội thi tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS năm học 2016-2017 do Sở GD-ĐT tổ chức, tháng 11-2016.

Từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện vào năm 1994, đến tháng 9-2016, Quảng Ninh đã phát hiện 10.818 người nhiễm HIV; trong đó 5.269 người đã tử vong, còn lại hơn 5.500 người được quản lý ở hầu hết các xã, phường trong tỉnh. 9 tháng năm 2016, tỉnh phát hiện mới 197 người nhiễm HIV; số tử vong là 129 người. So với cùng kỳ năm 2015, số người nhiễm mới và số tử vong đều giảm. “Tuy Quảng Ninh đã khống chế được tình hình dịch, số người nhiễm mới phát hiện đã giảm liên tục 3 năm gần đây, nhưng dịch HIV/AIDS vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường và tiềm ẩn các yếu tố có thể gây bùng phát dịch nếu chúng ta không có những biện pháp ứng phó toàn diện và quyết liệt hơn” - Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Hoa, Giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh, cho biết.

Xác định phòng, chống HIV/AIDS là nhiệm vụ phức tạp, phải được thực hiện thường xuyên, lâu dài, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác này. Mạng lưới phòng, chống HIV/AIDS không ngừng được kiện toàn, tăng cường về số lượng và chất lượng; công tác phối hợp liên ngành được đẩy mạnh. Trước tình hình các dự án quốc tế đang trong tiến trình cắt giảm và kết thúc nguồn tài trợ, năm 2015 tỉnh đã phê duyệt Đề án “Bảo đảm tài chính cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2015-2020” nhằm bảo đảm nguồn tài chính bền vững cho việc thực hiện thành công các mục tiêu của Kế hoạch. Các hoạt động dự phòng, chăm sóc, điều trị và hỗ trợ người nhiễm HIV được triển khai đầy đủ và ngày càng được mở rộng.

Từ những hoạt động được triển khai tích cực, đồng bộ, số người nhiễm mới HIV, số người tử vong do HIV/AIDS trong tỉnh đã giảm dần hàng năm. Toàn tỉnh hiện có 12 phòng khám ngoại trú (1 phòng khám ngoại trú nhi), cấp thuốc ARV cho gần 4.800 bệnh nhân AIDS; 5 cơ sở điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng methadone, điều trị cho gần 1.200 bệnh nhân. Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con mỗi năm tư vấn cho khoảng 40.000 phụ nữ mang thai. Công tác tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS, thay đổi hành vi được quan tâm triển khai và chú trọng đến các đối tượng có nguy cơ cao tại cộng đồng. Hiện 85% số người nhiễm HIV trong tỉnh biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 86% số người nhiễm HIV được điều trị ARV (tỷ lệ cao nhất nước). Đối với mục tiêu 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng vi rút ở mức thấp và ổn định, do tỉnh chưa tổ chức xét nghiệm được rộng rãi tải lượng vi rút một cách thường quy, nên chưa có số liệu chính xác.

Trên thực tế, dịch HIV/AIDS vẫn còn diễn biến phức tạp. Những người nhiễm HIV mới trong giai đoạn hiện nay không còn tập trung trong nhóm có hành vi nguy cơ cao như trước đây, sự lây nhiễm HIV đã và đang xảy ra nhiều trong nhóm vốn được coi là những người ít có nguy cơ. Do vậy, việc kiểm soát sự lây nhiễm HIV trong cộng đồng, tiếp tục làm giảm nhanh, tiến tới thực hiện thành công mục tiêu “90-90-90” vẫn là ưu tiên của Chiến lược Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 và tầm nhìn 2030. Việc hoàn thành mục tiêu này có ý nghĩa quan trọng, không chỉ bảo vệ sức khoẻ, tính mạng con người mà còn là sự ổn định và phát triển của quốc gia; không chỉ có ý nghĩa đối với người dân trong nước mà với cả cộng đồng quốc tế. Đây cũng là tiền đề để tiến tới kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030. Để thực hiện mục tiêu này, bên cạnh duy trì tốt các hoạt động dự phòng, chăm sóc, điều trị và hỗ trợ người nhiễm HIV, tỉnh đặc biệt quan tâm đến công tác tuyên truyền, truyền thông về lợi ích, sự cần thiết của BHYT đối với người nhiễm HIV. Đồng thời, triển khai sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí từ Đề án “Đảm bảo tài chính cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2015-2020” đã được phê duyệt, góp phần đảm bảo sự phát triển của địa phương và đảm bảo an sinh xã hội.

Hoàng Quý