Israel thừa nhận không thể bảo vệ dân thường Palestine trước người định cư

Quân đội Israel ngày 28/8 thừa nhận họ đã không bảo vệ được dân thường khi những người định cư thực hiện một cuộc tấn công gây chết người vào một ngôi làng của người Palestine ở Bờ Tây bị chiếm đóng.

Sự viện diễn ra trong bối cảnh Israel phải đối mặt với sức ép quốc tế ngày càng gia tăng trước tình trạng bạo lực như vậy tại Bờ Tây.

Cụ thể, 4 nghi phạm đã bị bắt giữ vì vụ tấn công ở làng Jit vào ngày 15/8, khi khoảng 100 người định cư nổi loạn, đốt xe, nhà cửa và giết chết ít nhất một người Palestine. Quân đội cho biết họ đang lên kế hoạch bắt giữ thêm các đối tượng liên quan.

Trong một báo cáo về cuộc điều tra vụ việc, quân đội Israel cho biết ban đầu quân đội và cảnh sát đã không kiểm soát được tình hình và đáng lẽ phải hành động quyết đoán hơn.

"Đây là một vụ khủng bố rất nghiêm trọng mà người Israel cố tình gây hại cho cư dân thị trấn Jit. Chúng tôi đã không đến sớm hơn để bảo vệ họ", Avi Bluth, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Trung ương của quân đội, cho biết.

Báo cáo cũng nêu rõ các thành viên của một đội an ninh phản ứng nhanh ngoài giờ làm việc đã xuất hiện ở gần đó, không mặc đồng phục và có những "hành động trái với thẩm quyền”. Hai thành viên của đội phản ứng nhanh đã bị kỷ luật và tịch thu vũ khí.

Theo đánh giá điều tra, cuộc tấn công vào làng Jit lớn hơn các cuộc đột kích gần đây của những người định cư ở Bờ Tây. Tình trạng bạo lực nhằm vào các ngôi làng của người Palestine đã gia tăng khi việc xây dựng khu định cư lan rộng không kiểm soát trên khắp Bờ Tây và Israel tiến hành chiến dịch trên bộ mở rộng ở Gaza sau một cuộc tấn công xuyên biên giới của các tay súng Palestine.

Cuộc tấn công vào làng Jit gây chết người, cùng lúc với sức ép gia tăng từ các đồng minh phương Tây, đã buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các nhà lãnh đạo khu định cư phản ứng, lên án mạnh mẽ.

Tuy nhiên, cho tới nay, các vụ truy tố liên quan đến những vụ bạo lực của người định cư tương đối hiếm khi xảy ra.

Cũng trong ngày 28/8, ngay khi báo cáo điều tra được công bố, Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với một quan chức an ninh khu định cư Israel ở Bờ Tây và tổ chức Hashomer Yosh, một tổ chức phi chính phủ tuyên bố giúp bảo vệ những người định cư trái phép ở Nam Hebron. Đầu năm 2024, nhóm này đã rào làng, buộc 250 người Palestine phải di dời. Cá nhân đối tượng Yitzhak Levi Filant cũng bị trừng phạt vì cầm đầu nhóm định cư có vũ trang tấn công người Palestine.

Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nhấn mạnh: "Bạo lực của người định cư cực đoan ở Bờ Tây gây đau khổ, đe dọa an ninh Israel và làm suy yếu triển vọng hòa bình khu vực". Ông nhấn mạnh Israel cần truy cứu trách nhiệm đối với các đối tượng gây bạo lực nhằm vào dân thường Palestine.

Về phần mình, Văn phòng thủ tướng Israel nêu rõ Thủ tướng Netanyahu phản đối lệnh trừng phạt trên của Mỹ, khẳng định Tel Aviv đang xem xét kỹ lưỡng và thảo luận sâu rộng vấn đề này với Washington.

Lệnh trừng phạt trên được đưa ra cùng ngày Israel phát động cuộc tấn công quy mô lớn vào Bờ Tây, bất chấp cảnh báo từ chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden về nguy cơ leo thang xung đột.

Sáng 28/8, quân đội Israel đã tiến hành các cuộc đột kích và không kích vào nhiều khu vực ở Bờ Tây bị chiếm đóng, giết chết ít nhất 11 người Palestine trong một cuộc tấn công mà Israel cho là có quy mô lớn nhất trong nhiều năm qua.