Tất cả chuyên mục
Thứ Ba, 30/04/2024 11:40 (GMT +7)
Khai hội Tiên Công và đón Bằng Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Thứ 3, 20/02/2018 | 15:21:18 [GMT +7] A A
Sáng 20/2 (tức mùng 5 tháng Giêng), TX Quảng Yên đã long trọng tổ chức Lễ khai hội miếu Tiên Công 2018 và đón Bằng Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Tiên Công. Đây là một trong những sự kiện của tỉnh và thị xã chào mừng Năm Du lịch quốc gia 2018 - Hạ Long - Quảng Ninh.
Các đại biểu vào dâng hương tại miếu Tiên Công (xã Cẩm La, TX Quảng Yên). |
Về dự buổi lễ, về phía trung ương có đồng chí Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hoá (Bộ VH,TT&DL). Về phía tỉnh có các đồng chí: Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ; Cao Tường Huy, Uỷ viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ; Nguyễn Đức Thành, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Vũ Văn Diện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Phạm Văn Điệt, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ tỉnh cùng đại diện các sở, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan.
Màn trống hội sôi động chào mừng Lễ khai hội Tiên Công và đón Bằng Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia Lễ hội Tiên Công. |
Lễ hội Tiên Công là một trong những lễ hội độc đáo, có quy mô lớn của thị xã, tỉnh. Theo các tài liệu, năm 1434, có 17 vị Tiên Công từ thành Thăng Long cùng gia đình đến vùng cửa sông Bạch Đằng quai đê lấn biển, lập nên vùng đất Hà Nam trù phú ngày nay. Khoảng từ những năm 1620 – 1650, các con cháu Tiên Công xây dựng từ đường thờ thủy tổ là Tiên Công. Đồng thời lập miếu thờ 17 vị Tiên Công tại xã Cẩm La và tổ chức tế lễ vào ngày mùng 7 tháng Giêng hằng năm, sau trở thành lễ hội của cả vùng Hà Nam.
Lễ hội Tiên Công gắn bó mật thiết với di tích miếu Tiên Công và 28 di tích từ đường các dòng họ nằm trên địa bàn các xã, phường diễn ra lễ hội. Không gian của lễ hội diễn ra trên toàn địa bàn khu vực Hà Nam và ở các gia đình, dòng họ có cha, mẹ thượng thọ; trung tâm lễ hội là khu di tích miếu Tiên Công tại xã Cẩm La và ở các xã, phường Phong Cốc, Phong Hải, Nam Hòa, Yên Hải.
Thừa uỷ quyền của Bộ trưởng Bộ VH,TT&DL, đồng chí Vũ Văn Diện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao Bằng công nhận Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia Lễ hội Tiên Công cho lãnh đạo địa phương. |
Lễ hội với nhiều nét văn hóa đặc sắc, độc đáo trong cả nước, được biểu hiện ở các nghi lễ, nghi thức và biểu trưng như: Nghi lễ mừng thọ tại gia đình; hội nghị mừng thọ của chính quyền địa phương; nghi lễ mừng thọ của dòng tộc đối với các cụ ông, cụ bà thọ tròn 80, 90, 100 tuổi; nghi thức dẫn thọ, đặc biệt là nghi thức “rước người sống”; nghi lễ quán trạm con rể đón cụ thượng; nghi lễ tế Tiên Công tứ xã; nghi thức cụ thượng đắp đê, đánh vật tượng trưng trong lễ hội... Các biểu trưng độc đáo của lễ hội như ban thờ sống cụ thượng có tàn che; võng đào cụ thượng có lọng che; con Long Mã và tục thờ Long Mã (thần biển) gắn liền với các cụ thượng thọ; biểu tượng chữ thọ, tranh thọ, câu đối thọ...
Đặc biệt, Lễ hội Tiên Công còn lưu giữ nhiều hoạt động văn hóa, các trò chơi dân gian độc đáo, như: Chơi đu, chọi gà, cờ người, tổ tôm điếm, hát đúm, đấu vật... đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí, giao lưu cộng đồng và sinh hoạt tâm linh của nhân dân, góp phần thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở và có sức lan tỏa trong cả cộng đồng. Lễ hội Tiên Công còn mang ý nghĩa lớn trong việc khơi dậy tinh thần đoàn kết, chinh phục thiên nhiên, trị thủy, quai đê, lấn biển, làm thủy lợi, bảo vệ đê điều, sản xuất nông nghiệp và phát triển kinh tế biển của nhân dân vùng sông nước Bạch Đằng Giang.
Ngày 8/5/2017, Bộ trưởng Bộ VH, TT&DL đã ban hành Quyết định số 1852/QĐ-BVHTTDL về việc công bố và vinh danh Lễ hội Tiên Công là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, cùng các đại biểu trao quà cho lãnh đạo TX Quảng Yên tại buổi lễ. |
Báo cáo đánh giá về giá trị lễ hội, đồng chí Nguyễn Văn Hồi, Phó Bí thư Thị uỷ, Chủ tịch UBND TX Quảng Yên, khẳng định: Lễ hội Tiên Công được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vinh dự, tự hào, đồng thời cũng đặt ra cho địa phương vai trò và trách nhiệm to lớn trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản.
Vì vậy, địa phương cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành thông qua các kênh truyền thông phát huy tốt vai trò của cộng đồng dân cư, làm tốt công tác tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá những giá trị, nét đẹp văn hóa của lễ hội Tiên Công tới đông đảo nhân dân và du khách bốn phương. TX Quảng Yên xác định, việc quản lý nhà nước đối với di sản là trách nhiệm của chính quyền các cấp; việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, để lễ hội thực sự là sản phẩm văn hóa tinh thần, sản phẩm du lịch có sức hấp dẫn trong mỗi người dân và du khách, sẽ do nhân dân thực hiện đảm bảo đúng tinh thần nhân dân là chủ thể của di sản văn hóa.
Tái hiện nghi lễ rước cụ thượng - nét đặc sắc, độc đáo của Lễ hội Tiên Công trong chương trình nghệ thuật với chủ đề “Về miền di sản văn hoá Tiên Công”. |
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Vũ Văn Diện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, nhấn mạnh: Lễ hội Tiên Công tồn tại đến nay đã hơn 300 năm với sức sống mãnh liệt. Các cấp chính quyền TX Quảng Yên đã vào cuộc cùng với sự nỗ lực của nhân dân đã làm được nhiều việc tích cực trong công tác quản lý, tổ chức và phát huy giá trị lễ hội. Tuy nhiên, lễ hội cũng bị tác động do kinh tế thị trường, do giao lưu hội nhập văn hóa với nhiều nghi thức, nghi lễ, trò chơi dân gian truyền thống đã bị mai một, nhiều nét văn hoá mới được bổ sung chưa phù hợp...
Các nghệ nhân trình diễn Hát đúm - loại hình văn nghệ dân gian độc đáo của vùng biển Hà Nam, trong chương trình nghệ thuật với chủ đề “Về miền di sản văn hoá Tiên Công”. |
Chính vì vậy, đồng chí đề nghị trong thời gian tới, thị xã cần nghiên cứu bổ sung tư liệu, tài liệu về Lễ hội Tiên Công cổ truyền; bảo tồn có chọn lọc các giá trị đặc trưng, đồng thời loại bỏ dần các yếu tố làm sai lệch lễ hội truyền thống. Đẩy mạnh khâu tuyên truyền; hướng dẫn và giúp đỡ nhân dân khôi phục các nghi lễ, nghi thức, trò chơi dân gian đã bị mai một theo phương châm xã hội hóa; giữ gìn, phát huy các đoàn rước thọ là linh hồn của lễ hội. Đồng thời, thị xã cần có kế hoạch, biện pháp tu bổ, tôn tạo di tích miếu Tiên Công và 28 di tích từ đường dòng họ theo phương châm xã hội hóa để phục vụ tốt nhân dân và khách du lịch đến tham quan, tín ngưỡng...
Đồng chí nhấn mạnh, Lễ hội Tiên Công là lễ hội truyền thống - chủ thể lễ hội là cộng đồng cư dân trong vùng. Vì vậy, công tác quản lý và tổ chức Lễ hội Tiên Công trong thời gian tới cần hướng tới mục tiêu giúp nhân dân tổ chức tốt lễ hội. Đây là trách nhiệm không chỉ của những người làm công tác quản lý di sản và chính quyền các cấp tỉnh, thị xã, xã, phường mà còn là trách nhiệm của cả cộng đồng dân cư trong vùng lễ hội.
Sau nghi lễ trao Bằng công nhận Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia Lễ hội Tiên Công, gióng trống khai hội Tiên Công 2018, các đại biểu và người dân, du khách đã được thưởng thức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Về miền di sản văn hoá Tiên Công”.
Nhân dịp này, đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ cùng các đại biểu đã tham gia trồng cây đầu xuân tại khuôn viên di tích đền Trần Hưng Đạo - miếu Vua Bà, thuộc quần thể Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Chiến thắng Bạch Đằng (phường Yên Giang, TX Quảng Yên).
[video(45421)]
Phan Hằng
Liên kết website
Ý kiến ()