Không có bất ngờ

Đến hẹn lại lên, năm nay, Giải thưởng Văn nghệ Hạ Long lại bước vào kỳ xét mới để đánh giá, ghi nhận sự cống hiến của các văn nghệ sĩ trên các lĩnh vực văn học nghệ thuật trong suốt 5 năm qua. Nhìn vào danh sách giải thưởng, có thể khẳng định giải năm nay hoàn toàn không có bất ngờ...

CA ĐÊM TRÊN MỎ của Đỗ Lợi - tác phẩm đoạt giải nhất bộ môn nhiếp ảnh Giải thưởng Văn nghệ Hạ Long lần thứ VI.                                                         Ảnh: Đỗ Lợi

Có thể nói mặt bằng chất lượng giải thưởng năm nay tương đối thấp. Tổng số giải được xét trao và số giải cao đều rất ít. Chỉ có 5/9 bộ môn có giải nhất (gồm văn xuôi, âm nhạc, điện ảnh - truyền hình, mỹ thuật và nhiếp ảnh). Quy định cho xét trao mỗi bộ môn tối đa 9 giải, tặng thưởng 3 giải thì tổng cộng là 81 giải chính thức và 27 tặng thưởng. Nhưng thực tế vào giải chỉ có 55 giải và 10 tặng thưởng. Một số bộ môn rất ít giải như sân khấu 2 giải, điện ảnh - truyền hình 3 giải, múa 1 giải. Nhìn vào cơ cấu giải năm nay gần như không có sự bất ngờ hay đột biến nào. Giành giải cao vẫn là những tên tuổi quen thuộc của làng VHNT Quảng Ninh như Lý Biên Cương, Phan Thanh, Triệu Nguyễn, Thanh Đạm, Đức Nhuần, Phạm Thành, Đỗ Hòa An, Xuân Nhật, Trần Công Phú, Duy Mạnh, Đỗ Lợi, Đỗ Khánh, Bạch Ngọc Tư... Cả giải chỉ có 3 tác giả nữ, số tác giả trẻ cũng rất hiếm hoi, mà trẻ cũng đều ở độ tuổi U40. Sự phổ biến của giải chưa sâu rộng hay sức hút của giải thấp là điều còn phải bàn, nhưng rõ ràng kết quả này phản ánh đội ngũ sáng tác ngày càng già đi mà lớp kế cận lại chưa vượt lên...

Đạo diễn Lê Chính, Chủ tịch Hội Văn nghệ tỉnh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng chung khảo giải thưởng cho biết: Sau khi công bố rộng rãi thông báo về giải, Hội đồng nhận được một số đơn kiến nghị về giải, trong đó, nội dung tập trung chủ yếu vào bộ môn thơ... Nhà thơ Trần Nhuận Minh tham gia giải với tập Bản Xônát hoang dã, vòng sơ khảo được đề nghị giải nhất nhưng đã làm đơn xin rút, được Hội đồng chung khảo đồng ý. Vì vậy, giải thơ năm nay không có giải nhất. Tác giả Trần Dần cũng có đơn với đề nghị vào giải khuyến khích cũng được chấp nhận. Ngoài ra, một số tác giả khác cũng có đơn xin rút khỏi giải thưởng năm nay ở các vòng xét dưới như tác giả Tạ Kim Hùng (văn xuôi), Minh Ngọc (bộ môn múa).

Phạm quy bị mất giải cũng là điều đáng nói ở giải năm nay. Tác phẩm xét giải cần có nội dung phản ảnh về vùng đất con người Quảng Ninh nhưng một số tác giả lại quên. Ngô Hải Đảo với Mùa sung đỏ viết về vùng đất Thái Bình được tiểu ban cơ sở đề nghị xét giải nhì thể loại văn xuôi, sau phải rút ra. Cây cọ trẻ Lê Quốc Huy có bức khắc gỗ Phiên chợ vùng cao với hình ảnh bà con dân tộc Mông nên vào đến vòng sơ khảo cũng bị loại... Tác giả Bằng Thái với kịch bản vở kịch Biển không yên tĩnh lại vi phạm về thời gian... Với mỗi tác giả đây là điều đáng tiếc nuối vì những lỗi này quả thật không đáng có.

Được biết, khâu tổ chức của giải năm nay tương đối bài bản. Việc nhận tác phẩm đều có sổ sách lưu trữ, tác phẩm được gửi trước cho các thành viên hội đồng xét giải từ trước khi bước vào xét 1 tuần. Giám khảo các tiểu ban do các ủy viên họp và giới thiệu lên. Khi tác phẩm có kiến nghị, dẫu đã vào cấp xét giải cao hơn nhưng hội đồng các tiểu ban và sơ khảo đều vẫn tiếp tục làm việc để xem xét lại tác phẩm. Quá trình xét giải năm nay không tạo nên sự phức tạp, các tác giả tham gia Hội đồng chung khảo không có tác phẩm dự giải... Tuy vậy, về thời gian thì việc xét giải thưởng năm nay bị chậm so với quy định đã đề ra. Giải lẽ ra được trao từ nửa đầu của tháng 11-2006 đã phải kéo dài sang năm nay.