Kỳ công thú chơi cá cảnh săn mồi

Thế giới cá cảnh luôn ẩn chứa những điều kỳ thú. Trong đó, cá săn mồi nước ngọt nổi lên như một dòng cá độc đáo với vẻ đẹp mê hoặc và bản năng hoang dã đầy thu hút. Từ những chú cá lóc với màu sắc sặc sỡ, cá rồng uy nghi đến cá hổ dũng mãnh, mỗi loài đều mang trong mình những đặc điểm riêng biệt khiến người chơi say mê. 

Thủy cung trăm triệu trên mái nhà… 

Được bạn bè trong giới sành chơi giới thiệu, tôi tìm tới nhà anh Nguyễn Công Tùng, kề ngay khu đô thị Lideco Bãi Muối thuộc tổ 4, khu 4, phường Cao Thắng (TP Hạ Long). Trong căn nhà khang trang hai mặt tiền của gia đình, Tùng dành hẳn tum tầng 5 cho đam mê của mình.

Tôi choáng ngợp trước một thủy cung thu nhỏ rộng chừng gần 20m2, với nhiều bể kính, xếp thành tầng lớp, lấp lánh ánh đèn chiếu sáng, đèn trang trí. Trong các bể kính là cả trăm con cá đủ màu sắc, kích cỡ, sinh động bơi lội khiến người xem không rời mắt.

Anh Tùng kể, anh thích nuôi cá cảnh từ nhỏ, nhưng phải đến những năm 2020-2021 sau khi ra trường đi làm có điều kiện kinh tế và thời gian, anh mới được thỏa thích sống cùng đam mê. Qua mạng xã hội, anh Tùng bị thuyết phục và “yêu” loài cá đẹp và mạnh mẽ này. “Cá săn mồi là loài cá đẹp, màu sắc sặc sỡ, đặc biệt khả năng và tốc độ săn mồi của những loài cá này hoàn toàn chinh phục em”- anh Tùng hào hứng chia sẻ.

Thời gian đầu, vì đam mê mà tìm đến với cá săn mồi, anh Tùng tốn khá nhiều tiền, công phu để "săn" được giống cá này. Bởi hầu hết đây là các giống cá nhập khẩu từ nước thứ ba có hành lang pháp lý, cho phép như Indonesia, Trung Quốc. "Cá săn mồi là loài cá có kích thước lớn, màu sắc đa dạng, rất linh hoạt. Có những loài cá như Hô-lê-át có thể đạt tốc độ săn mồi lên đến 50-60km/h. Một số loài cá lại rất kì công nuôi dưỡng từ giống thuần như: A-run, Ô-ri-on, Pi-ra-nha. Nhiều khi em phải nhập về, chọn trong 10-20 con mới tìm được con cá “gốc” - Tùng cười chia sẻ

Mỗi chú cá anh Tùng cho biết mua từ vài triệu cho đến gần 20 triệu đồng/con. Cho tới nay, anh Tùng đã đầu tư vào thủy cung nhỏ của mình ngót 400 triệu đồng và rất nhiều tâm huyết, công phu của kẻ đam mê cá đến quên giờ giấc, quên ăn.

Khác với thói quen sưu tập cá lạ, nhiều màu sắc, đặc tính, thú chăm nuôi cá rồng, dòng cá được coi là ông hoàng trong dòng cá cảnh săn mồi. Tôi được giới thiệu gặp anh Nguyễn Dương - người sở hữu những chú cá rồng huyết long đẹp và giá trị. Nhà anh Dương ở khu chợ Vườn Đào (phường Bãi Cháy, TP Hạ Long). Trong nhà, anh Dương đặt bể cá rồng lớn chừng 3m3 ở vị trí đẹp nhất, gây chú ý ngay cho khách khi bước vào. 

Thấy chú cá rồng anh Dương nuôi, sở hữu thân hình uyển chuyển, vảy cá to óng ánh cùng với hai râu dài đặc trưng, tôi mới hiểu vì sao người nuôi cá như anh lại say mê giống cá được coi là “ông hoàng” trong các bể cá cảnh. Anh Dương cho biết, anh đam mê cá từ lâu, nhưng đến năm 2000, anh mới chính thức chăm nuôi cá. “Sau khi chuẩn bị kỹ, đầu năm 2020, tôi mới dám sắm bể kính và mua một chú cá rồng huyết long Fafu. Dù chỉ có giá khiêm tốn so với nhiều người chơi dòng cá này nhưng với tôi giá trị của cá chính là quá trình suốt 4 năm nuôi, gắn bó như "đứa con tinh thần" của mình”- anh Dương tâm sự.

Quả thật, dù chỉ mua cá nhỏ nhưng thú chơi tao nhã này cũng ngốn cả chục triệu đồng tiền tiết kiệm mà anh Dương cũng phải lựa thời điểm, lý do trang hoàng làm đẹp cho căn nhà, để vợ… đỡ xót ruột. So với thời điểm mới mua về, nay chú cá của anh Dương đã lớn đạt kích thước trên 30cm chiều dài, có bộ vẩy rắn chắc óng ánh và lên màu rực rỡ đúng đặc trưng của giống cá đắt tiền này.

“Giá trị của cá có thể tăng cao nhiều sau một thời gian chăm sóc. Cá tăng nhanh về kích thước, độ đẹp bóng, lên màu sặc sỡ. Nhưng với cá nhân tôi, giá trị của cá đưa lại ngoài tô điểm sắc màu cho căn nhà chính là sự gắn bó từ nhỏ của vật nuôi với chủ”- anh Dương tâm sự.

Theo dân sành chơi cá cảnh săn mồi ở Hạ Long thì nuôi dòng cá này vốn tốn nhiều công phu, tâm huyết. Nhiều loại cá thuần chủng, được chăm bẵm chuẩn thường có màu sắc đẹp, vẻ uy nghi. Giá trị có thể lên tới hàng chục, hàng trăm triệu đồng/con. Nhiều người có thói quen đổi cá để trải nghiệm. Nhưng cũng có người gắn bó như đứa con nhỏ đáng yêu. Điều đó phụ thuộc vào thói quen và quan niệm của mỗi người.

Kỳ công chăm sóc

Thú chơi cá cảnh hay chơi cá săn mồi đối với nhiều người dần trở thành niềm đam mê, sự yêu thích và cũng là để quên đi những mệt mỏi, giảm stress, cân bằng lại bản thân. Có câu "Nuôi cá dưỡng tâm", vì thế không ít người gặp nhiều áp lực, căng thẳng trong cuộc sống đã tìm tới thú vui này. Thế nhưng công phu chăm sóc cũng rất lớn. 

Những người như anh Tùng và nhiều người mê, thích, chọn loài cá săn mồi này không chỉ bởi sự đam mê mà việc chăm nuôi cá, thành quả thu được là phần thưởng lớn nhất của người nuôi. “Nhiều người mới chơi cá, thường hay mắc lỗi thường gặp đó là phụ thuộc quá nhiều vào hệ thống lọc, không thường xuyên thay nước, vệ sinh hệ thống lọc. Đều đặn hàng tuần, em sẽ thay nước trong bể, vệ sinh hệ thống lọc, thêm chút muối theo tỉ lệ nhất định nhằm làm sạch nước, phòng bệnh và tăng sức đề kháng cho cá”- anh Tùng cho biết.

Thêm vào đó, lượng thức ăn cũng cần được định lượng thích hợp. Đặc điểm chung của giống cá săn mồi là háu ăn. Để an toàn cho dạ dày của cá nên cắt nhỏ thức ăn, chia thành nhiều phần bé, tránh sình bụng, đảm bảo an toàn cho cá. Để có những bể cá lớn với hơn chục con cá săn mồi đủ loại, có con kích thước hơn 90cm, ít ai biết rằng có được thành quả trên, anh Tùng đã nhiều lần thất bại. Số cá anh nuôi cũng phải hơn 100 con. Và có những thời điểm nhiều loài cá đạt 60-80cm lại bị chết không rõ nguyên nhân khiến chủ nhân phải đau đầu đi tìm lời giải.

Đó là những bài học quý giá được đúc rút từ quá trình nuôi cá thực tế. Loài này thường có tốc độ cao, chỉ cần nhìn thấy con mồi là theo phản xạ lao thật nhanh để săn, bắt. Do đó, sự va chạm trong không gian bể là sự cố thường gặp. Đôi khi cá tự làm hỏng đường ống bơm nước dẫn đến hệ thống nước trong bể sụt giảm gây nguy hiểm cho cá. Đây là sự cố bản thân anh Tùng gặp nhiều lần, có những chú cá thuần chủng, giá trị cao, nuôi cả năm trời bỗng lăn ra chết... do bị ngạt, thiếu nước.

Khác hẳn sự độc lạ, hiếm có trong thuỷ cung của anh Tùng, việc chăm nuôi cá rồng đã giúp anh Dương trở thành chuyên gia ánh sáng, dinh dưỡng. Với anh Dương, việc nuôi cá từ nhỏ cũng đồng nghĩa với việc chăm nuôi phức tạp và mất thời gian hơn rất nhiều. "Cá con nếu cường độ ánh sáng mạnh sẽ không lên màu, dễ bị sệ mắt, loại bệnh thường gặp ở loài giá trị này. Vì thế, khi nuôi cần có cường độ ánh sáng vừa phải, đủ để bể có mọc rêu.

Khi cá đạt từ 30-40cm, có thể tăng cường ánh sáng đèn và chế độ ăn, chủng loại thức ăn theo độ tuổi để cá sinh trưởng, lên màu… Người chơi không chỉ vừa là cha mẹ chăm sóc đứa con tinh thần mà còn trở thành chuyên gia dinh dưỡng, ánh sáng"- anh Dương vui vẻ chia sẻ.

Theo anh Dương, chăm không đúng cách, cá nhỏ ăn nhiều dễ to, béo, lâu lên màu hơn, ảnh hưởng tới dáng, thế, khung xương của cá. Cá con ăn tuy ít nhưng phải đều ngày hai bữa, thức ăn phải đa dạng như: Tôm, thịt bò, gà, dế, chạch con và phải cắt nhỏ để dễ tiêu hóa.

Khi lớn có thể giảm bữa ăn, tuy nhiên phải thật chất. Khi cá tăng dần kích thước, cá có chế độ ăn rất sang, cần: Tôm, rết,  chạch chấu… thậm chí cần tôm tươi, thịt ngon, dế, rết to. Đồng thời, phải đổi bữa, luân chuyển thức ăn bởi “ông hoàng” này rất khảnh ăn. Đặc biệt là cần cho cá ăn tôm bổ sung sắc tố giúp cá lên màu sắc sặc sỡ… Chế độ dinh dưỡng tốt, giúp cá sung mãn, màu sắc sẽ ổn định, đẹp, tăng giá trị.

Thế nhưng đối với người chăm cá rồng như anh Dương điều quan trọng cần lưu tâm chính là không thể để cá bị stress, dễ làm mất màu. Nguyên nhân là đánh ánh sáng nhiều khi cá chưa đủ tuổi hoặc do nguồn nước ít được thay, khiến cá bị ... ốm, stress.

Nhờ công phu đầu tư mà anh Tùng, anh Dương và không ít người nuôi cá đã có cho mình những bể cá ưng ý. Với anh Tùng đó là hàng chục loại cá săn mồi quý hiếm, trong đó có những loại thuần chủng giá trị cao, hiếm có ở Việt Nam, nhiều người trả giá cao nhưng anh không bán. Trong đó, anh Tùng ấn tượng nhất với giống cá Tem-mơ-sít thuần chủng, thân óng ánh. Ngoài ra, anh Tùng còn điền tên vào bộ sưu tập của mình nhiều giống cá quý hiếm như: cá Hồng Vĩ, cá Lóc mắt, Ca-ri-ba, cá sấu hoả tiễn...

Với anh Dương, thời gian đầu chăm cá đôi khi khiến anh cũng lo sốt vó. "Nhiều khi chăm lo cá ốm, cá bị stress… mà bản thân mình cũng stress luôn. Thế nhưng mỗi khi đi làm về mệt, thấy cá nhanh nhẹn, "quấn” chủ, rúc vào vách kính đòi ăn... dễ thương như đứa trẻ ngoan... là thấy vui rồi. Đó là những giá trị lớn, vô hình mà đam mê nuôi cá đem lại”- anh Dương vui vẻ bày tỏ.