Mừng, lo thị trường khách du lịch tàu biển…

Sau hơn 2 năm gián đoạn do dịch bệnh, cho đến giữa tháng 10 vừa qua, Quảng Ninh mới lại đón đoàn khách du lịch tàu biển quốc tế đầu tiên trở lại. Nhưng không chỉ ít hơn về số lượng khách mà phương thức khách đến và đi của chuyến tàu biển này cũng rất khác so với nhiều đoàn khách trước đây…

Chuyến tàu biển kể trên có hơn 100 du khách cùng các thuyền viên đến từ tàu du lịch cao cấp Le Lapérouse của hãng Ponant (Pháp). Du khách trên tàu chủ yếu là người Pháp, còn lại đến từ một số quốc gia khác như Anh, Mỹ, Úc… Tàu khởi hành từ Indonesia, qua Singapore đến Việt Nam và trước khi đến Hạ Long thì đã ghé qua nhiều điểm đến tại Việt Nam như Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), TP Hồ Chí Minh, Nha Trang (Khánh Hòa), Quy Nhơn (Bình Định), Tiên Sa (Đà Nẵng), Chân Mây (Huế), Hòn La (Quảng Bình).

Qua tìm hiểu được biết, chuyến tàu này giống như “trạm bus”, nghĩa là du khách thường sẽ không đi cả hành trình theo tàu mà đến/rời tàu ở những điểm đến khác nhau. Và tại điểm đến Hạ Long cũng vậy, du khách rời tàu để đón các chuyến bay về nước hoặc tiếp tục đi nước khác như Lào, Campuchia trong hành trình tham quan tam giác di sản ở 3 nước Đông Dương. Cùng với trả khách, tàu cũng tiếp tục đón 80 du khách Pháp từ sân bay Nội Bài xuống Hạ Long để tiếp tục hải trình dài ngày trở lại tham quan, khám phá những điểm đến của Việt Nam.

Như vậy, chuyến tàu biển này tương đối khác so với hình thức du lịch tàu biển trước đây khi mà Hạ Long là điểm đến và từ đây, du khách thường đi tham quan, trải nghiệm trên bờ, sau đó lại trở về tàu vào buổi tối. Số lượng khách cũng khá ít, chỉ có hơn 100 khách so với con số hàng nghìn khách của những con tàu lớn trước đây thường đến với Hạ Long. Cũng theo tìm hiểu của chúng tôi thì đa phần du khách không trải nghiệm dịch vụ ở Quảng Ninh mà đều trở về Hà Nội, tiếp đó đi các chuyến bay như đã kể trên. Một đại diện của hãng lữ hành đón khách cho hay, hiện sân bay Vân Đồn chưa có các chuyến bay quốc tế nên khách không nghỉ lại Quảng Ninh mà phải trở về Hà Nội ngay để kịp giờ bay theo lịch trình. Tương tự như vậy, khách chờ tàu cũng thường nghỉ ở Hà Nội rồi mới xuống cảng tại Hạ Long (Quảng Ninh) để lên tàu luôn.

Đây cũng là điểm hạn chế và cần có sự vào cuộc của nhiều bên để giải quyết vấn đề đường bay quốc tế đến sân bay Vân Đồn, nhất là khi thị trường khách Tây Âu - Bắc Mỹ hiện nay chủ yếu đi theo tam giác di sản Việt Nam (với Vịnh Hạ Long, Hội An…) - Lào (Luông Prabang) - Campuchia (Xiêm Riệp). Nhưng muốn làm được việc đó thuận lợi hơn thì cần phải có đường bay thẳng. Hội nghị chuyên đề của EATOF 17 được tổ chức tại Quảng Ninh cuối tháng 10 vừa qua cũng bàn về việc đó. Để tháo gỡ vấn đề này thiết nghĩ không chỉ là câu chuyện giữa hai ngành du lịch - hàng không, không phải câu chuyện của một tỉnh, một địa phương mà phải là câu chuyện 2 đầu điểm đi - điểm đến, là vấn đề rộng hơn ở tầm quốc gia (?).

Trở lại với hình thức “trạm bus” của Hạ Long như đã nói trên, theo đánh giá của những người làm du lịch thì đây là một cách làm linh hoạt của hãng tàu biển để phục vụ nhu cầu du khách quốc tế hiện nay, khi mà du khách không muốn ngồi trên tàu quá dài ngày. Thêm nữa, hiện nay Trung Quốc vẫn đang đóng cửa thực hiện chính sách “zero Covid” thì các hãng tàu biển đang đặt vấn đề về việc chuyển Hạ Long thành điểm trung chuyển vệ tinh, tương tự và tạm thời thay thế cho Hồng Kông. Đây là cơ hội đáng mong đợi nếu như Quảng Ninh tranh thủ tốt và có sự chuẩn bị sẵn sàng.

Điều này một lần nữa lại khẳng định vị trí địa lý thuận lợi cho du lịch tàu biển ở Quảng Ninh. Theo phân tích của các chuyên gia, Hạ Long nằm ở điểm giữa, kết nối giữa vùng viễn Đông với các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc với các nước khu vực Đông Nam Á như Malaysia, Singapore… Với vị trí địa lý như thế, khách du lịch đi theo đường tàu biển không phải ngồi tàu quá lâu. Đây là một trong những nguyên do để du lịch tàu biển đã sớm xuất hiện ở Quảng Ninh vào khoảng đầu những năm 90 của thế kỷ trước. Và trước khi dịch Covid-19 bùng phát, thị trường khách du lịch tàu biển tại Quảng Ninh khá sôi động, với khoảng 100 chuyến tàu biển đưa khách đến Hạ Long hàng năm.

Còn giờ đây, khách du lịch tàu biển cũng có lựa chọn đa dạng hơn, cùng với xu hướng truyền thống thì họ cũng thay đổi, lựa chọn các phương tiện di chuyển linh hoạt hơn (gồm cả tàu biển, máy bay, ô tô), vì vậy họ không chọn hành trình dài theo tàu mà thường chỉ đi theo chặng. Và Hạ Long có thể là điểm đầu hoặc điểm cuối của hành trình giống như chuyến tàu Le Lapérouse kể trên.

Quảng Ninh có lợi thế đáng kể là sở hữu nhiều cảng có thể đón khách tàu biển, trong đó có Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long - cảng tàu khách quốc tế chuyên biệt đầu tiên tại Việt Nam, đã đi vào hoạt động từ năm 2018. Theo đánh giá, mặc dù Cảng chưa thể hiện đại, rộng lớn được như cảng khách tàu biển ở Hồng Kông (cảng trung chuyển khách tàu biển nổi tiếng thế giới) nhưng bù lại, tàu neo ngay tại khu vực ven bờ di sản thế giới Vịnh Hạ Long. Với những tàu nhỏ như tàu Le Lapérouse có thể trực tiếp đưa du khách tham quan Vịnh Hạ Long trong quãng thời gian nhất định. Còn với tàu lớn hơn, du khách cũng chỉ cần di chuyển rất ngắn là tới điểm đưa du khách tham quan di sản.

Thêm nữa, Cảng nằm giữa trung tâm du lịch Hạ Long, khách tàu biển có thể dễ dàng kết nối với các điểm tham quan trong thành phố cũng như mua sắm, sử dụng những dịch vụ vui chơi, giải trí. Bên cạnh đó, những điểm đến phụ cận Hạ Long hấp dẫn để du khách có thể tham quan, trải nghiệm trong ngày cũng khá thuận tiện, như Yên Tử, Onsen Quang Hanh, Bình Liêu hay thậm chí đi cao tốc tới Hà Nội rất nhanh.

Bản thân doanh nghiệp điều hành Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long cũng sẵn sàng tạo những điều kiện tối đa cho khách tàu biển, như bố trí các bãi đỗ xe ngay tại cầu cảng, hệ thống xe điện di chuyển cự li gần, có thể đón tiếp khách ngay khi rời tàu, đi đến các điểm du lịch. Cảng cũng kết nối các bến thủy nội địa, có thể đưa khách tham quan Vịnh Hạ Long ngay trong khuôn viên, tạo thành chuỗi cung ứng du lịch khép kín. Qua đó đáp ứng, giải quyết tốt nhu cầu vui chơi, mua sắm, giải trí của du khách.

Việt Nam nói chung, Quảng Ninh nói riêng hiện đã kiểm soát tương đối tốt dịch Covid-19, cộng với tình hình chính trị ổn định cũng là những điểm cộng để thu hút các hãng tàu biển đưa khách trở lại. Được biết, các hãng lữ hành chuyên đón khách tàu biển cũng đã, đang khởi động mạnh mẽ, mang lại tín hiệu khá lạc quan cho thị trường khách du lịch tàu biển thời gian tới đây.