Nấm lim - quà tặng quý của núi rừng Yên Tử

Nấm lim là nguồn dược liệu quý được giới khoa học công nhận, đánh giá cao. Từ nguồn dược liệu quý này, Công ty TNHH Nam dược Y võ (TP Uông Bí) đã nghiên cứu cách chế biến thành các sản phẩm thảo dược tiện dụng cho người tiêu dùng.

Trước làn sóng tiêu dùng nấm lim trong 5-10 năm gần đây như một bài thuốc hiệu nghiệm, lương y Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Công ty TNHH Nam dược Y võ (TP Uông Bí), đã có ý định bào chế ra những sản phẩm tiện dụng, an toàn cho người sử dụng. Anh đã tiến hành nghiên cứu các y thư cổ, tài liệu, công bố khoa học về tác dụng, dược tính của nấm lim.

Nấm lim Yên Tử sấy khô, đóng gói tiện lợi cho người tiêu dùng.

Anh cho biết: Yên Tử là vùng núi cao, thổ nhưỡng tốt, khí hậu trong lành, mát mẻ quanh năm, là môi trường lý tưởng cho nhiều loại thảo dược sinh trưởng và phát triển. Vì thế, từ lâu Yên Tử được biết tới như một “kho thuốc” tự nhiên. Trước đây, tôi thường cùng những người dân địa phương đi tìm thuốc, khảo sát những cánh rừng ở phía Tây, Bắc dãy Yên Tử... Đây là những dãy núi hình yên ngựa, không cao, nhưng xanh biếc rừng già, nhiều thảo dược quý trong đó có nấm lim. Ý tưởng về sản phẩm nấm lim có từ đó.

Qua tìm hiểu và công bố từ các đề tài khoa học của các giáo sư đầu ngành đã chứng minh nấm lim không những không có độc mà còn có dược tính rất tốt. Trong cuốn “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS.TS Đỗ Tất Lợi, nhà nghiên cứu dược liệu nổi tiếng Việt Nam, xác định: Nấm lim có tên khoa học Ganoderma lucidum, thuộc họ Nấm gỗ Ganodermataceae, còn gọi là linh chi thảo, nấm trường thọ, nấm lim, thuốc thần tiên...

Theo đó, để có sản phẩm tốt, việc khai thác, thu mua nguyên liệu cần có tiêu chuẩn khắt khe. Nấm lim Yên Tử thường được tìm thấy ở những cánh rừng già ở phía Tây Yên Tử. Thông thường, đi rừng và thu hái nấm lim nằm trong mùa mưa, kéo dài từ tháng 5 tới tháng 8. Đây là thời điểm mà nấm ra cây, sinh trưởng mạnh, cho dược tính tốt. "Làm thuốc tốt nhất vẫn là những cây nấm đã có mũ khá lớn, có bán kính khoảng 6cm... Trước đây, nguồn dược liệu này còn nhiều, chúng tôi thậm chí còn tìm thấy những cây nấm có bán kính mũ 10cm. Thế nhưng do khai thác nhiều nên hiện chỉ tìm, lựa được nấm có bán kinh mũ trên 3cm đã là tốt lắm rồi" - lương y Nguyễn Văn Mạnh cho biết.

Nấm lim sau khi được lựa chọn kỹ, đưa về xử lý tránh mốc bằng cách phơi dưới nắng to hoặc sấy khô ở nhiệt độ khoảng 70 độ C để dễ bảo quản. Đồng thời, cần hấp cách thủy để nấm không mốc và có màu đen bóng, đẹp mắt. Nấm lim sau đó được thái lát đun uống. Nấm lim khô có tác dụng ngăn ngừa và điều trị u, bướu, đau nhức khớp...; tác dụng phục hồi, tăng cường chức năng như: Giải độc gan, tăng cường sinh lực, thanh lọc giải độc cơ thể...

Nấm lim Yên Tử còn là thành phần quan trọng trong các sản phẩm trà giải độc gan, giải độc rượu.

Ngoài ra, nấm lim Yên Tử còn được Công ty tinh chế, xay nghiền nhỏ, là một trong những nguyên liệu chính trong thành phần của trà giải độc gan, giải độc rượu. Đây là sản phẩm tiện dụng, có tác dụng tốt được thị trường đánh giá cao và tiêu thụ tốt.

"Thông thường, Công ty tiêu thụ và chế biến khoảng 100kg nấm lim khô/mùa/năm. Thế nhưng hiện do nguyên liệu dần khan hiếm nên sản phẩm cung cấp ra thị trường không đều, gây khó khăn trong việc duy trì sản xuất. Vì thế, ngoài nguồn dược liệu tự nhiên, đơn vị đang nghiên cứu, phối hợp với các cơ sở nuôi trồng nấm lim ở Yên Tử, Ba Vàng... để có nguồn nguyên liệu thay thế" - lương y Nguyễn Văn Mạnh chia sẻ về dự định trong tương lai.

Hà Phong