Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc thiểu số

Quan tâm đến việc nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc thiểu số, những năm gần đây, tại một số địa phương vùng cao, mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số đã được thực hiện và duy trì với các hoạt động, giải pháp thiết thực. Thông qua đó, nhiều người dân ở vùng dân tộc thiểu số đã dần nâng cao nhận thức, thực hiện tốt các chính sách dân số và được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại.

Tại huyện Tiên Yên, mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số hiện được thực hiện tại 4 xã: Đại Dực, Đại Thành, Điền Xá và Phong Dụ. Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Văn Hạnh, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện, chia sẻ: Mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện đã được thực hiện từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, chỉ từ năm 2015 trở về trước mới được cấp kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện mô hình. Từ năm 2016 đến nay, mặc dù không còn kinh phí do tỉnh cấp, nhưng các xã vẫn cố gắng duy trì, lồng ghép thực hiện các hoạt động tuyên truyền, vận động, sinh hoạt câu lạc bộ. Nhờ đó, các hoạt động của mô hình trước đây và bây giờ không thay đổi nhiều.

Chị Trần Thị Mai, cộng tác viên dân số thôn Nà Buống, xã Điền Xá, huyện Tiên Yên (ngoài cùng, bên phải), phát tờ rơi tuyên truyền cho gia đình chị Nông Thị Yên cùng thôn.

Chúng tôi tới thôn Nà Buống, xã Điền Xá - một trong 4 xã của huyện Tiên Yên duy trì thực hiện mô hình. Chị Trần Thị Mai, cộng tác viên dân số của thôn, cho hay: Nà Buống có 56 hộ, trong đó 98% là người dân tộc Tày. Bà con chủ yếu làm rừng, ruộng, kinh tế còn rất khó khăn, nhận thức còn nhiều hạn chế. Với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, chị phải thường xuyên đôn đốc, thúc giục, họ mới chịu sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Hiện thôn có 46 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, trong đó mới có 24 người sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại. Mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số tại xã giờ không còn kinh phí nữa, nên mọi hoạt động đều phải thực hiện lồng ghép. Thông qua một số nội dung, như: Nói chuyện chuyên đề, tuyên truyền miệng, sinh hoạt câu lạc bộ... Chị Nông Thị Yên (46 tuổi, thôn Nà Buống) chia sẻ: “Tôi có 2 con trai, 1 con gái. Đứa thứ ba là tôi bị nhỡ. Nghe theo cộng tác viên dân số ở thôn, giờ tôi đặt vòng rồi...”.

Hiện có 7 địa phương trong tỉnh thực hiện mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số, là: Hoành Bồ, Tiên Yên, Bình Liêu, Đầm Hà, Hải Hà, Móng Cái, Uông Bí. Hoạt động chủ yếu của mô hình này là: Nói chuyện chuyên đề, tuyên truyền miệng, sinh hoạt câu lạc bộ. Từ năm 2016 đến nay, tỉnh không còn cấp kinh phí để các địa phương này thực hiện mô hình. Theo bà Tạ Thị Minh, Trưởng Phòng Truyền thông, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh: “Trong số 7 địa phương, chỉ có huyện Bình Liêu vẫn đang thực hiện mô hình bằng nguồn vốn của huyện. Các địa phương còn lại chỉ hỗ trợ một phần kinh phí truyền thông, hoặc lồng ghép các hoạt động của mô hình vào các mô hình, đề án khác”. Chị Phan Thị Phương, nhân viên Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Hoành Bồ, chia sẻ: “Mô hình nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện được thực hiện tại 4 xã Tân Dân, Quảng La, Bằng Cả, Đồng Sơn. Do không còn kinh phí thực hiện nên các hoạt động của mô hình, như sinh hoạt câu lạc bộ, tuyên truyền... đều phải thực hiện lồng ghép”. Theo đó, từ đầu năm 2017 đến nay, thực hiện mô hình này, huyện Hoành Bồ đã triển khai lồng ghép 4 buổi sinh hoạt câu lạc bộ tại 4 xã, với 135 người tham gia. Cộng tác viên dân số tại các xã này còn thường xuyên vận động, tuyên truyền về các chính sách dân số tới từng hộ dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao nhận thức, giúp các gia đình thực hiện tốt các chính sách dân số và từ đó có thể tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại.

Lan Anh