Nhiều điểm nghẽn trong đảm bảo sinh kế cho người dân khi dừng sản xuất vôi thủ công

Thời gian qua, TP Uông Bí tập trung thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh về việc dừng hoạt động sản xuất vôi thủ công. Đến thời điểm này, bên cạnh việc hỗ trợ tháo dỡ lò, vận chuyển nguyên liệu tồn đọng đi tiêu thụ, TP Uông Bí còn hỗ trợ chuyển đổi nghề, tạo việc làm cho chủ lò, người lao động, nhằm giúp các đối tượng này sớm ổn định sinh kế. Tuy nhiên, nếu như việc tháo dỡ lò đang được triển khai thuận lợi thì công tác chuyển đổi nghề, việc làm lại nảy sinh không ít khó khăn.

Hiện công tác hỗ trợ tháo dỡ lò sản xuất vôi thủ công đang đạt tiến độ đề ra.

Theo thống kê, TP Uông Bí có 68 lò sản xuất vôi thủ công với 115 ống lò của 51 hộ sản xuất, chủ yếu trên địa bàn phường Phương Nam, Phương Đông; tổng số người lao động làm việc trong các lò là 1.090 người. Toàn bộ các lò này đều đã dừng hoạt động, trong đó tính đến ngày 10/3 đã có 24 lò với 41 ống lò được tháo dỡ, trả lại mặt bằng. Mục tiêu đến hết tháng 3 này sẽ hoàn thành việc tháo dỡ lò, ống lò còn lại.

Hiện Uông Bí cũng đã cơ bản phê duyệt các mức kinh phí hỗ trợ trong thời gian tìm việc mới theo quy định cho người lao động (một số trong đó đã được chi trả tiền hỗ trợ); kết nối với các đơn vị, doanh nghiệp để tìm việc làm cho hơn 400 lao động (260 người đã tiếp cận với đại diện doanh nghiệp để thống nhất các nội dung liên quan), trong đó chú trọng tìm những doanh nghiệp nới lỏng yêu cầu về tuổi, giới tính, trình độ chuyên môn...

Trong số 51 chủ lò, hiện đã có 23 người đăng ký chuyển đổi sang các nghề khác, một số người đã trình phương án sản xuất cụ thể. Bên cạnh đó, 100% chủ lò và trên 80% người lao động đều đã đăng ký nhu cầu vay vốn từ ngân hàng chính sách, với tổng vốn đăng ký vay gần 100 tỷ đồng để triển khai các phương án sản xuất mới.

Mặc dù đã có sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng, tuy nhiên trong quá trình triển khai hỗ trợ chuyển đổi nghề và việc làm cho các chủ lò, người lao động, TP Uông Bí vẫn gặp không ít khó khăn. Cụ thể, nhiều người lao động không đáp ứng được các tiêu chuẩn tuyển dụng cơ bản của doanh nghiệp nên khó tiếp cận công việc, nhất là các việc sản xuất theo dây chuyền, cần tác phong công nghiệp. Đặc thù công việc sản xuất vôi trước đây khiến người lao động bị ảnh hưởng về thị giác, một số người tuổi đã cao, có người chưa đọc thông, viết thạo hoặc không biết chữ...

Đối với các chủ lò, hầu hết đều mong muốn được tổ chức sản xuất tại chỗ trên mặt bằng có được sau khi tháo dỡ các lò vôi, tuy nhiên phương án tái sản xuất của mỗi người lại khác nhau, thậm chí có phương án xung đột nhau. Trong điều kiện này, nếu muốn triển khai sản xuất, TP Uông Bí cần phải xây dựng quy hoạch tổng thể cho khu vực diện tích nói trên. Như vậy, trước mắt chưa thể triển khai ngay được, chưa thể đáp ứng nhu cầu chuyển đổi nghề của các chủ lò.

Đại đa số các chủ lò đều mong muốn tái sản xuất trên diện tích mặt bằng có được sau khi tháo dỡ các lò vôi.

Ông Bùi Đức Anh, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Uông Bí, cho biết: Hiện thành phố đang tổng hợp các phương án sản xuất của các chủ lò đăng ký để nghiên cứu, đưa ra giải pháp hỗ trợ cụ thể. Tuy nhiên, để xây dựng quy hoạch thì khá phức tạp bởi các thủ tục phải thực hiện theo trình tự, từng bước và quy hoạch phải đáp ứng được tiêu chí chia vùng sản xuất hợp lý trên cơ sở tích hợp các ngành nghề tương đồng, đồng thời hình thành hạ tầng giao thông để kết nối với các công trình xây dựng cơ bản khác. Riêng các trường hợp chủ lò đề xuất phương án nuôi tôm công nghiệp sẽ khó có thể thực hiện được bởi hầu hết vị trí đề xuất không thuộc quy hoạch nuôi trồng thủy sản nước mặn, nếu cố tình sản xuất sẽ gây nguy cơ mặn hóa toàn vùng sản xuất nông nghiệp lân cận.

Mặc dù các chủ lò và người lao động đều có nhu cầu, hiện đã đăng ký vay vốn để triển khai các mô hình sản xuất mới, song việc tiếp cận vốn vay sẽ không đơn giản, bởi hầu hết, họ thiếu các điều kiện về tài sản thế chấp hoặc phương án vay vốn thiếu tính khả thi, trong khi đó mức vốn đề xuất được vay lớn, trung bình 1 tỷ đồng/chủ lò và trên 50 triệu đồng/người lao động. Đối với kênh vay vốn qua tín chấp, mặc dù không cần tài sản thế chấp song mức vay lại khá thấp, không đáp ứng được nhu cầu đề xuất vay của các chủ lò, người lao động.

Có thể thấy, mặc dù rất nỗ lực và hiện đang tập trung cao độ để triển khai, tuy nhiên công tác hỗ trợ chuyển đổi nghề và việc làm cho các chủ lò, người lao động sau dừng hoạt động sản xuất vôi thủ công ở Uông Bí vẫn còn không ít điểm nghẽn, cần sớm có phương án tháo gỡ hiệu quả.

Việt Hoa

[links()]