Nhiều giải pháp bảo vệ môi trường trên Vịnh Hạ Long

Trong những năm qua, lượng rác thải thu gom tại Vịnh Hạ Long phần lớn vẫn là rác thải nhựa như vỏ chai, túi nilon, phao xốp... ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh Di sản thiên nhiên thế giới trong mắt du khách và bạn bè quốc tế. Để góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao ý thức của người dân, du khách, nhiều chương trình bảo vệ môi trường đã được triển khai mạnh mẽ tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.

Bắt đầu từ 1/9, chương trình “Vịnh Hạ Long không rác thải nhựa” đã được triển khai trên Vịnh Hạ Long và tại cảng tàu du lịch quốc tế Hạ Long, cảng tàu du lịch quốc tế Tuần Châu. Đây là chương trình tiếp nối cho những hoạt động đã triển khai từ năm 2019, nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ hơn trong việc thực hiện chương trình giảm thiểu rác thải nhựa tại khu vực Vịnh Hạ Long. Đến nay, sau 3 năm triển khai, chương trình đã tạo sự đồng thuận của đa số doanh nghiệp, các đơn vị lữ hành, chủ tàu du lịch, người dân và du khách. Thực hiện chương trình, đã có 204 doanh nghiệp, hộ kinh doanh tàu du lịch; 15 doanh nghiệp, hộ kinh doanh dịch vụ kayak, đò chèo tay và 51 doanh nghiệp, hộ nuôi trồng thủy sản ký cam kết không sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng 1 lần trong hoạt động dịch vụ du lịch trên vịnh.

Bên cạnh đó, các tàu tham quan trên Vịnh Hạ Long đã chủ động ứng dụng công nghệ tiên tiến như kỹ thuật dầu nước phân ly để lọc nước thải trước khi đưa ra môi trường, không đổ rác thải trực tiếp trên Vịnh Hạ Long, sử dụng toàn bộ chai nước thủy tinh, ống hút giấy, cốc giấy... để giảm thiểu tác hại đến môi trường trong quá trình vận hành du thuyền.

Ông Lê Anh Tuấn, Trưởng Phòng Kinh doanh Paradise Việt Nam, chia sẻ: Paradise Việt Nam đã triển khai Quỹ “Green Hạ Long bay - Vì Hạ Long xanh” với nhiều hoạt động bảo vệ môi trường. Nổi bật là việc ứng dụng công nghệ tiên tiến để giảm thiểu tác hại đến môi trường trong quá trình vận hành du thuyền, khách sạn. Đơn vị cũng thường xuyên tham gia các hoạt động cộng đồng với người dân, du khách, tổ chức định kỳ hoạt động thu gom rác thải trên vịnh để nâng cao ý thức của mọi người trong hoạt động bảo vệ môi trường. Đơn vị này cũng đưa ra phương án cụ thể để vận động toàn thể cán bộ, công nhân tiết kiệm năng lượng ở nơi làm việc...

Không chỉ tăng cường kiểm soát, giảm thiểu rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long, những mô hình tương tự cũng được thực hiện ven biển để nâng cao ý thức người dân, hạn chế tối đa rác thải nhựa. Từ năm 2019, Ban Quản lý (BQL) Vịnh Hạ Long, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ và Hội Nghề cá tỉnh đã phối hợp thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình cộng đồng quản lý, thu gom và xử lý rác thải nhựa vùng ven biển Vịnh Hạ Long”. Dự án đã nâng cao kiến thức về quản lý, phân loại, thu gom, xử lý rác thải và rác thải nhựa; triển khai các hoạt động kiểm toán rác; xây dựng các mô hình Chi hội thu gom tái chế; triển khai các đợt ra quân làm sạch biển và tái tạo nguồn lợi thủy sản; trang bị các trang thiết bị, dụng cụ phân loại rác cho các hộ dân. Các gia đình phân loại rác tại nhà, không sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần...

Đặc biệt, ngay sau khi du lịch phục hồi sau ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng khách du lịch tăng cao, BQL Vịnh Hạ Long đã triển khai một số nội dung nhằm đẩy mạnh việc thực hiện chống rác thải nhựa. Theo ông Phạm Đình Huỳnh, Phó Trưởng BQL Vịnh Hạ Long, đơn vị đã yêu cầu các tổ chức, cá nhân hoạt động du lịch, dịch vụ trên vịnh tiếp tục thực hiện nghiêm việc không sử dụng, bán các sản phẩm từ nhựa dùng một lần, thay thế bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Đồng thời, tuyên truyền, vận động không để khách du lịch mang xuống tàu và sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần.

Về phía BQL Vịnh Hạ Long cũng sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân, khách du lịch tuân thủ quy định không sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng một lần trong các hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long, không để khách tham quan mang các sản phẩm từ nhựa dùng một lần qua cổng soát vé và lên các điểm tham quan du lịch trên vịnh; dừng hợp đồng đối với các tàu du lịch và cơ sở hoạt động du lịch trên Vịnh Hạ Long và dừng miễn vé tham quan đối với các hướng dẫn viên để khách du lịch mang và sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng một lần khi tham quan vịnh.

Bằng những cách làm đồng bộ, quyết liệt, đến nay phong trào chống rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long đã góp phần làm giảm trên 90% rác thải nhựa trong các hoạt động tham quan, du lịch trên vịnh; đồng thời làm thay đổi đáng kể nhận thức, hành động của cộng đồng doanh nghiệp, người dân cũng như du khách.

Về lâu dài, để giảm thiểu tác hại tiêu cực từ rác thải nhựa cần một hệ thống giải pháp đồng bộ. Đó là có thể phát triển một hệ thống quản lý lịch trình tàu du lịch cho Vịnh Hạ Long, sắp xếp xen kẽ thời điểm khởi hành để giảm sự tập trung tàu ở một số điểm. Tại các hang động, điểm tham quan, khu vực từ bến cập tàu, trên đường dẫn khách tham quan cần bố trí thùng rác có nắp đậy, đảm bảo vệ sinh, thẩm mỹ. Cùng với đó, cần tập huấn tổ chức các chương trình hành động vì môi trường trong cộng đồng địa phương; tổ chức các cuộc thi về biển xanh, xây dựng bộ tiêu chí khách sạn xanh không rác thải nhựa. TP Hạ Long cũng phải sớm triển khai thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn để thu gom và xử lý triệt để chất thải sinh hoạt trên địa bàn TP Hạ Long, tránh nguy cơ xả thải xuống môi trường vịnh.