Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 03/05/2024 05:44 (GMT +7)
Những công trình cấp nước bị "vô hiệu hoá"
Thứ 2, 27/11/2017 | 09:54:17 [GMT +7] A A
Trong những năm qua, đã có 181 công trình cấp nước được đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh, với số vốn hàng trăm tỷ đồng từ nguồn ngân sách và các chương trình của Chính phủ, cũng như các tổ chức phi chính phủ. Và tỉnh Quảng Ninh đặt quyết tâm đến hết năm 2017, 96% hộ dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh (cao hơn mức bình quân cả nước gần 10%), tuy nhiên theo báo cáo của Sở NN&PTNT, do nhiều nguyên nhân, đến thời điểm này 40 công trình trong số này đang hoạt động kém hiệu quả, trong đó 18 công trình đã ở tình trạng hoang phế hoàn toàn.
Người dân không dám mua nước
Tháng 2/2017, sau 3 tháng thi công, công trình cấp nước sinh hoạt Đồng Lá, có chức năng cấp nước sinh hoạt cho trên 300 hộ dân ở 2 thôn Đồng Lá và Thác Cát (xã Hoà Bình, huyện Hoành Bồ) đi vào hoạt động. Công trình có tổng giá trị đầu tư 2,2 tỷ đồng; quy mô hệ thống mạng lưới đường ống dẫn nước 17km; 2,3km tuyến ống chính; 19 tuyến ống phân phối chính và 290 tuyến ống phân phối phụ...
Hiện nhiều đoạn đường ống dẫn nước của công trình cấp nước Đồng Lá (xã Hoà Bình, huyện Hoành Bồ) đã bị đứt gãy. |
Có đoạn nằm chỏng chơ bên vệ đường |
Bước đầu 15 hộ dân thôn Đồng Lá được ưu tiên sử dụng nước trước. Thế nhưng “niềm vui ngắn chẳng tày gang”, chỉ 2 tháng sau đó, các hộ dân này đều lần lượt xin thôi không sử dụng nguồn nước cấp từ công trình. Nguyên nhân bởi chi phí tiền nước quá cao, gần 70 triệu đồng trong 2 tháng, tính ra mỗi hộ dân một tháng phải chi trả trên 2 triệu đồng tiền nước.
Bà Nguyễn Thị Lanh - một người dân thôn Đồng Lá chia sẻ với chúng tôi: Các hộ dân ở đây chủ yếu làm nông nghiệp, thu nhập mỗi tháng có khi chưa tới 2 triệu đồng. Như vậy thì chỉ đóng tiền nước đã hết rồi, còn đâu mà chi trả các khoản sinh hoạt khác.
Còn ông Đặng Văn Khương, một hộ dân khác bày tỏ thêm: Nước sạch thì cần thật, vì chúng tôi ở đây bao năm khổ sở vì thiếu nước rồi. Thế nhưng giá tiền nước đắt thế thì chúng tôi không kham nổi, còn phải để mà có tiền đong gạo chứ...
Lý giải nguyên nhân vì sao chi phí sử dụng nước của bà con lại đắt đỏ như vậy, ông Bàn Đức Hồng, Phó Chủ tịch UBND xã Hoà Bình, cho biết: Thiết kế nguồn nước của công trình là nối vào hệ thống của Trạm Y tế xã, vốn đang sử dụng nguồn nước cung cấp từ Nhà máy nước Diễn Vọng. Đây là nước sạch, đơn giá được tính theo mức quy định, hơn nữa, việc lắp đặt hệ thống đường ống của công trình chưa khoa học nên bị thất thoát nước trong quá trình dẫn nước về các hộ dân. Chính bởi vậy, chi phí nước bị đội lên, khiến người dân không chịu nổi.
Từ bất cập trên nên hiện không có hộ dân nào sử dụng nguồn nước của công trình cấp nước sinh hoạt Đồng Lá. Toàn bộ hệ thống đường ống dẫn nước hàng chục km đều để không, nhiều đoạn do bị ảnh hưởng của tuyến đường cao tốc chạy qua trên địa bàn đã đứt gãy, nằm chỏng chơ, khô nỏ bên vệ đường.
Nhiều ý kiến cho rằng, nếu ngay từ đầu chủ đầu tư xác định nguồn nước của công trình là nước tự chảy, từ các khe suối tự nhiên và chủ động giữ rừng đầu nguồn để tạo nguồn sinh thuỷ thì đã không xảy ra tình trạng người dân bỏ công trình như hiện nay.
Được biết, trung tuần tháng 10 vừa qua, UBND huyện Hoành Bồ đã chính thức phê duyệt chủ trương trích 2,9 tỷ đồng từ nguồn ngân sách huyện để đầu tư dự án cấp nước sinh hoạt tự chảy về xã Hoà Bình. Trong đó, hạng mục chính là xây dựng hệ thống ống dài gần 8km để dẫn nước từ thác Tầm Phong (xã Đồng Sơn) về đấu nối vào hệ thống ống hiện có của công trình cấp nước sinh hoạt Đồng Lá. Điều này thể hiện quyết tâm của huyện Hoành Bồ trong việc cấp nước cho nhân dân.
Tuy nhiên, theo giới chuyên môn huyện Hoành Bồ cần tính tới tính khả thi của dự án. Bởi phần lớn hệ thống đường ống dẫn nước theo thiết kế đều chạy qua các khu vực rừng sản xuất của người dân nên rất khó quản lý, bảo vệ.
“Tiền vá quá tiền may”
Trái với những công trình “rắn ráo” ở nhiều nơi, người dân 2 thôn Khe Quang và Khe Léng xã Đại Dực, huyện Tiên Yên lại khổ vì công trình cấp nước của thôn quá... nhiều nước. Đây là 2 công trình nước tự chảy với tổng mức đầu tư lần lượt là 1,65 tỷ đồng và 1,9 tỷ đồng.
Khu vực này, chất lượng rừng phòng hộ tốt, nguồn sinh thuỷ dồi dào, hạng mục chính của 2 công trình cấp nước đặt tại đầu nguồn, tuyến đường dẫn nước từ nguồn về nhà dân có độ dốc cao... từ đó có áp lực nước chảy xuống rất mạnh. Đây được cho là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bục, vỡ hệ thống đường ống dẫn chính, hỏng các khớp nối đường ống phân phối và các van khoá vòi nước của các hộ dân. Bên cạnh đó, theo phản ánh của người dân, chất lượng hệ thống đường ống dẫn nước của công trình không đảm bảo, ống chính giòn, dễ gãy, bục, ống phụ nhỏ, không đáp ứng được tốc độ dòng chảy, cũng góp phần dẫn đến tình trạng bục nước.
Do áp lực nước mạnh, hệ thống vòi nước của gia đình anh Nình A Sủi, thôn Khe Quang (xã Đại Dực, huyện Tiên Yên), mặc dù đã được khoá, xong vẫn chảy thành dòng, rất lãng phí. |
Đi dọc tuyến ống dẫn nước vào thôn Khe Quang, chúng tôi thấy mặc dù đã được hạ ngầm dưới đất và bao bịt bằng bê tông, song vẫn có nhiều vị trí nước phụt lên khỏi mặt đất, tạo thành các vụng nước, chảy lênh láng. Các vòi nước tại những hộ gia đình dưới thấp, mặc dù đã khoá van, xong nước vẫn chảy thành dòng. Trưởng thôn Khe Quang, anh Nình A Sủi, cho biết: Để hạn chế nước chảy lênh láng ra đường gây mất mỹ quan và trơn trượt khi đi lại, các gia đình trong thôn đã đào rãnh, khơi thông dòng chảy để thoát nước, tuy nhiên các vị trí bục nước dọc đường ống ngày càng nhiều, không thể xử lý hết được.
Được biết tình trạng bục nước tại hệ thống ống nước của 2 công trình nước tự chảy thôn Khe Quang và Khe Léng diễn ra kể từ khi đưa công trình vào sử dụng đầu năm 2016 đến giờ. Để khắc phục, đơn vị thi công công trình là Công ty CP Tư vấn và Đầu tư xây dựng AUC Việt Nam đã nhiều lần thay thế, nâng cấp các vị trí bị bục, gãy. Từ đầu năm 2017 đến nay, UBND huyện Tiên Yên cũng trích ngân sách 120 triệu đồng để sửa chữa các công trình cấp nước sinh hoạt trên địa bàn xã Đại Dực, trong đó trọng điểm là 2 công trình nước tự chảy Khe Quang và Khe Léng. Tuy nhiên đến nay hiệu quả không cao.
Tại công trình nước tự chảy Khe Quang, nhiều vị trí nước phụt lên khỏi mặt đất, chảy lênh láng. |
Theo anh Nình A Lộc, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Dực, với đặc thù dòng chảy, áp lực nước mạnh như nguồn nước ở công trình nước tự chảy Khe Quang, Khe Léng thì hệ thống ống dẫn nước của công trình phải được thiết kế phù hợp, khác với vật liệu thông thường, có tính bền vững cao. Tuy nhiên, điều này đã không được tính đến, thậm chí các đoạn đường ống cũ còn cho thấy rất dễ bục, gãy khi có tác động nhẹ, dẫn đến tình trạng “tiền vá quá tiền may” như hiện nay.
Theo các nhà chuyên môn, việc sửa chữa một cách chắp vá như hiện nay cũng không phải là cách để 2 công trình cấp nước này hiệu quả cần phải tính tới việc sửa chữa, thay thế hệ thống đường ống một cách tổng thể.
Thực tế như đã nói ở trên, ngoài công trình cấp nước sinh hoạt Đồng Lá và công trình nước tự chảy Khe Quang, Khe Léng kể trên, còn có thể kể ra hàng chục công trình cấp nước sinh hoạt vùng nông thôn, miền núi “bất động”. Ví dụ như, tại huyện Ba Chẽ có: Các công trình cấp nước tự chảy thôn Mỏ Đông (xã Sơn Dương); thôn Bắc Cáy, thôn Tàu Tiên (xã Đồn Đạc); thôn Đồng Thầm, Khe Nháng, Pha Lán, xã Thanh Lâm (huyện Ba Chẽ); Tại Vân Đồn: Thôn Đài Van, xã Đài Xuyên (huyện Vân Đồn); Tại Tiên Yên: Thôn 4, xã Hải Lạng (huyện Tiên Yên)...
Điều đáng nói, qua kiểm tra thực tế các công trình cho thấy, nếu trong quá trình đầu tư cả chủ đầu tư và đơn vị thi công có sự kỹ lưỡng hơn, sâu sát hơn thì đã không có những công trình bị “vô hiệu hoá”, gây ra lãng phí tiền tỷ như hiện nay.
Việt Hoa
Liên kết website
Ý kiến ()