Phát triển cảng biển gắn với bảo vệ môi trường

Nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững, hài hoà giữa các lợi ích của cộng đồng, hiện nay Quảng Ninh đang tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống cảng biển tạo động lực quan trọng làm thay đổi diện mạo kinh tế - xã hội đồng thời tăng cường công tác bảo vệ môi trường. Phát triển cảng biển gắn với bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng Quảng Ninh đặt ra trong việc thực hiện chiến lược biển.

Với vị trí thuận lợi, ven biển có chiều dài bờ biển tới hơn 250km, nhiều cảng nước sâu, ít bồi lắng là ưu thế cạnh tranh nổi bật của Quảng Ninh trong việc phát triển kinh tế cảng biển. Trên cơ sở đó, bằng nhiều nguồn vốn đầu tư, hệ thống cảng biển đã được quy hoạch xây dựng phát triển  khá hợp lý đi kèm với sự đồng bộ về cơ sở hạ tầng, dịch vụ sau cảng. Nổi bật là cảng Cái Lân, cảng biển loại I trong hệ thống cảng biển Việt Nam, bao gồm khu bến tổng hợp container Cái Lân và các bến chuyên dùng vệ tinh khác. Trong đó khu bến Cái Lân là bến chính của cảng Cái Lân có tổng diện tích 15,47ha chủ yếu làm hàng container kết hợp các loại hàng tổng hợp khác. Quy mô phát triển gồm 9 bến chính cho tàu 5 vạn DWT, tàu chở container 3.000 Teu và một bến phụ cho tàu đến 2 vạn DWT vào làm hàng. Cảng đã đầu tư đồng bộ hệ thống cần cẩu hiện đại, hệ thống đóng bao, hàng rời, quản lý container bằng máy vi tính. Hạ tầng của cảng được khai thác theo đúng quy trình công nghệ, dỡ hàng nhanh chóng, an toàn, tận dụng lợi thế của cảng nước sâu để khai thác các tàu có trọng tải lớn. Đến nay cảng đã có 4 cầu bến với chiều dài 846m được đưa vào khai thác, tiếp nhận tàu từ 25.000DWT đến 45.000DWT vào làm hàng, riêng bến số 2, 3, 4 có khu vực bãi lưu hàng rộng 14ha, trang bị loại cẩu mép bến loại Post Panamax với mục tiêu đạt năng suất cao là 30 container/giờ; tổng mức đầu tư của 3 bến này là 155 triệu USD. Các bến chuyên dùng vệ tinh còn lại khu bến Nhà máy Xi măng Thăng Long, Hạ Long, bến xăng dầu B12, bến khách Hòn Gai đều có những ưu thế vượt trội riêng phục vụ cho hoạt động bốc xuất xi măng, clinker, xăng dầu và vận tải khách.

Cảng xăng dầu B12 được đầu tư hiện đại.

Từ đầu năm 2012 tỉnh tiếp tục đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành các dự án đang triển khai và đầu tư nâng cấp một số cảng khách du lịch và các cảng bốc xếp hàng hoá thông thương với Trung Quốc như: Cảng Núi Đỏ, Mũi Chùa, Dân Tiến... Và tập trung nghiên cứu đầu tư tổ hợp cảng biển lớn tại khu vực Đầm Nhà Mạc (TX Quảng Yên); xây dựng cảng Hải Hà thành cảng trung chuyển hàng hoá lớn trong nước và quốc tế. Cùng với đó là việc mở rộng quan hệ hợp tác cùng phát triển với các tỉnh lân cận trong nước; chủ động hội nhập, quan hệ hợp tác với các nước trong khu vực.

Do sự gia tăng về số lượng cảng biển và mật độ tàu thuyền hoạt động đã làm gia tăng mối đe doạ về ô nhiễm môi trường biển như: Ô nhiễm dầu, ô nhiễm từ rác thải và khí thải từ động cơ; ô nhiễm môi trường do hoạt động xây dựng cảng, nạo vét duy tu luồng lạch… Chính vì thế, để phát huy ưu thế của hệ thống cảng biển trên cơ sở bảo vệ môi trường biển, Quảng Ninh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan tiến hành rà soát và quy hoạch lại hệ thống cảng biển địa phương và các bến thuỷ nội địa nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hiệu quả song song với việc đảm bảo môi trường trong tương lai. Các dự án đầu tư nâng cấp và xây dựng cảng biển khi được triển khai thi công phải đặc biệt quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường ngay từ giai đoạn lập dự án như: Chọn địa điểm xây dựng phải hợp lý về mặt địa lý và điều kiện tự nhiên, tránh chi phí đầu tư quá cao và khó cho công tác quản lý, bảo vệ môi trường biển. Trong giai đoạn xây dựng cảng biển việc thực thi đánh giá tác động môi trường, kế hoạch quản lý môi trường và biện pháp giảm thiểu ô nhiễm, giám sát, quản lý thi công cảng phải được kiểm tra sát sao hơn. Việc thu gom và xử lý chất thải rắn, lỏng và chất thải công nghiệp; xây dựng và thực hiện kế hoạch phòng chống sự cố tràn dầu, tràn hoá chất, cháy nổ, an toàn lao động phải được thực hiện nghiêm túc. Tại các cảng biển sẽ tăng cường lắp đặt hệ thống tiếp nhận và xử lý các chất thải từ tàu, trang bị các trang thiết bị kỹ thuật phòng ngừa ô nhiễm môi trường. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành các dự án đang triển khai và đầu tư nâng cấp một số cảng khách du lịch và các cảng bốc xếp hàng hoá, hiện đại hoá hệ thống cảng biển, chuyển mục đích sử dụng một số cảng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao. Cùng với đó, tỉnh sẽ chú trọng phát triển các cảng nước sâu có vị trí địa lý thuận lợi, có sức hấp dẫn ảnh hưởng tới địa bàn các nước lân cận trong khu vực; phát triển các dịch vụ hậu cần sau cảng đảm bảo sự kết nối liên hoàn giữa cảng biển với mạng lưới giao thông quốc gia và các đầu mối hoạt động thương mại trong cả nước.

Cao Quỳnh