Tiên Yên bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá dân tộc Sán Chỉ

Từ năm 2006, huyện Tiên Yên xây dựng Nhà văn hóa dân tộc Sán Chỉ xã Đại Dực, là công trình nhà văn hóa cho đồng bào dân tộc thiểu số quy mô nhất thời điểm đó trên địa bàn tỉnh, được xây dựng trên địa bàn xã đặc biệt khó khăn. Năm nay, vào cuối tháng 10, nhân dịp lễ hội văn hóa dân tộc Sán Chỉ, lại có thêm những công trình mang ý nghĩa cho người Sán Chỉ xã Đại Dực.

Tuy nhiên, Nhà văn hóa dân tộc Sán Chỉ được xây dựng từ năm 2006 đã cũ và không còn phù hợp với sự đổi thay đi lên không ngừng của xã Đại Dực, hứa hẹn trở thành điểm du lịch hấp dẫn của huyện Tiên Yên. Năm nay, Lễ hội Văn hóa Thể thao dân tộc Sán Chỉ - Mùa vàng miền soóng cọ năm 2022 diễn ra vào cuối tháng 10 tới đây, người dân xã Đại Dực sẽ đón nhận công trình Nhà văn hóa xã Đại Dực mới gắn với Trung tâm Văn hóa dân tộc Sán Chỉ, huyện Tiên Yên được khánh thành. Đây là sự kiện được tổ chức nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về các giải pháp kích cầu du lịch sau ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Nhà văn hóa mới nằm trên khuôn viên 1,1ha, riêng phần xây dựng 5.600m2. Khu vực nhà văn hóa có sân rộng để hàng ngày thanh niên của xã đá bóng, nhất là môn đá bóng nữ đang rất được phổ biến ở miền Đông, được rất đông chị em phụ nữ Sán Chỉ hưởng ứng. Nhà văn hóa có diện tích sàn trong nhà rộng, khi cần có thể tập trung hàng trăm người đến đây cùng sinh hoạt, hát soóng cọ hay tham gia các sinh hoạt khác của người Sán Chỉ. Người dân có thể đến đây vui chơi hàng ngày, xung quanh Nhà văn hóa là những đồng lúa chín vàng, thấp thoáng những ngọn đồi xanh phủ sương mù, khiến nơi đây tuy là công trình hiện đại, nhưng rất gần gũi với thiên nhiên.

Người Sán Chỉ ở Đại Dực rất thích hát soóng cọ giữa làng nọ với làng kia. Một thời, Đại Dực được tách ra làm hai xã Đại Dực và Đại Thành và tách biệt bởi nhiều quả đồi. Từ Lễ hội Văn hóa, thể thao dân tộc Sán Chỉ - Mùa vàng miền soóng cọ năm 2021 tại xã Đại Dực, huyện Tiên Yên đã phát động 300 ngày đêm hoàn thành công trình đường giao thông nối liền trung tâm xã Đại Dực sang xã Đại Thành cũ (nay đã sáp nhập vào xã Đại Dực) để thông thương. Đường có chiều dài hơn 7km (trước đây bà con phải đi qua đường Đại Phong dài 17km), bề rộng nền đường 6,5m, bề rộng mặt đường 3,5m. Đường và Nhà văn hóa Sán Chỉ cùng khánh thành vào Lễ hội Văn hóa Thể thao dân tộc Sán Chỉ - Mùa vàng miền soóng cọ năm 2022 diễn ra vào cuối tháng 10.

Người dân xã Đại Dực rất phấn khởi khi xã sắp có nhà văn hóa mới, đường mới nối liền giữa các miền soóng cọ với nhau, bởi đường thông sang cả xã Húc Động, huyện Bình Liêu là xã nằm bên cạnh xã Đại Dực cũng rất đông người Sán Chỉ và bà con cũng rất thích hát soóng cọ. Trong những năm gần đây, hai huyện Tiên Yên và Bình Liêu đều đề cao phát triển du lịch. Thế nhưng nếu phát triển độc lập thì du lịch chỉ mang tính nhỏ lẻ, hiệu quả không cao, vậy cần phải có sự liên kết để có kết quả tốt hơn. Xã Đại Dực và xã Húc Động đều có nhiều cảnh đẹp, văn hóa tương đồng và bà con hai xã thường giao lưu văn hóa với nhau. Đại Dực và Húc Động có chung quả đồi Tình, ngọn đồi đã se duyên giúp bao đôi trai gái nên vợ chồng. Trên đồi Tình có thác nước, nhiều bãi cỏ xen kẽ những bụi hoa sim tím rất thơ mộng.

Hàng năm, tại xã Húc Động diễn ra Hội Soóng cọ là ngày hội lớn nhất trong năm của người Sán Chỉ ở Bình Liêu, được tổ chức tại nhà văn hóa, sân vận động xã, núi Cao Ly với các hoạt động mang bản sắc dân tộc như: Nghi lễ cầu may truyền thống, hát soóng cọ, đêm lửa trại Cao Ly và các môn đá bóng nữ, đẩy gậy, kéo co, có rất đông người từ Đại Dực sang dự.

Năm nay, vào dịp Lễ hội Văn hóa Thể thao dân tộc Sán Chỉ - Mùa vàng miền soóng cọ năm 2022, xã Đại Dực sẽ mời đội bóng đá nữ từ xã Húc Động sang thi đấu giao lưu. Xã Đại Dực phối hợp với Phòng VH&TT huyện Tiên Yên xây dựng tour du lịch "Một ngày trải nghiệm mùa vàng Đại Dực” tập trung vào khai thác các điểm: Nhà truyền thống dân tộc Sán Chỉ, hồ Tuyệt Tình Cốc, ruộng bậc thang, đồi Tình..., hứa hẹn sẽ là nơi tìm đến của nhiều du khách. Từ đó, dần hình thành tuyến du lịch Đại Dực - Húc Động. Du khách đến Húc Động thăm thác Khe Vằn, rồi ghé qua Đại Dực thăm đồi Tình, hồ Tuyệt Tình Cốc, nghe hát soóng cọ không chỉ mùa xuân mà cả 4 mùa trong năm.