Phát triển du lịch cộng đồng ở Bình Liêu

Du lịch cộng đồng đang là hướng đi được huyện Bình Liêu quan tâm thúc đẩy nhằm khai thác tốt tiềm năng về cảnh quan thiên nhiên, giá trị văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân.

Văn hóa bản sắc dân tộc huyện Bình Liêu được bảo tồn và phát huy giá trị nhằm thu hút du khách, phát triển du lịch cộng đồng.

Với nhiều người DTTS cùng sinh sống trên địa bàn như Tày, Dao Thanh Phán, Sán Chỉ… Bình Liêu có văn hoá truyền thống đa dạng, giàu bản sắc dân tộc với các phong tục, tập quán, lễ hội, trang phục, nhạc cụ, vũ điệu dân gian đa sắc màu. Điều này thể hiện qua các lễ hội truyền thống như Hội Soóng cọ của người Sán Chay, Hội Kiêng gió của người Dao Thanh Phán, Hội đình Lục Nà của đồng bào các dân tộc Bình Liêu...

Các hình thức diễn xướng văn nghệ dân gian như hát then - đàn tính, hát soóng cọ cũng được đồng bào lưu giữ, sử dụng trong sinh hoạt tạo nên đời sống tinh thần vô cùng phong phú. Đây chính là thế mạnh, tiềm năng riêng có để Bình Liêu phát triển du lịch cộng đồng, khám phá, trải nghiệm với không gian văn hóa phong phú, đặc sắc.

Ngôi nhà cổ của người Tày ở bản Đồng Thanh, xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu.

Bên cạnh đó, huyện cũng đang tập trung xây dựng các mô hình bảo tồn giá trị văn hóa các dân tộc: Bản văn hóa người Tày ở Đồng Thanh (xã Hoành Mô), bản văn hóa người Dao ở Nà Nhái (xã Vô Ngại), Sông Moóc (xã Đồng Văn). Tại các địa điểm này sẽ khôi phục và đưa vào hoạt động các sinh hoạt cộng đồng như lễ mừng cơm mới, lễ Lảu then (dân tộc Tày), lễ cấp sắc, lễ Pùn Voòng (dân tộc Dao). Đây sẽ là những địa chỉ tiêu biểu cho du khách tìm hiểu giá trị văn hóa của đồng bào DTTS ở Bình Liêu.

Từ năm 2014, huyện triển khai xây dựng Quy hoạch phát triển du lịch huyện Bình Liêu đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Đề án bảo tồn giá trị văn hóa các DTTS trên địa bàn huyện để làm cơ sở phát triển du lịch trong tương lai. Đồng thời, huyện chỉ đạo phát triển các sản phẩm nông - lâm sản, sản phẩm đặc trưng của địa phương để phục vụ phát triển du lịch.

Đặc biệt, huyện đã quan tâm huy động các nguồn vốn đầu tư, nhất là nguồn vốn xã hội hóa để ưu tiên đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp đầu tư khai thác phát triển du lịch trên địa bàn huyện.

Hội hoa sở Bình Liêu được tổ chức hàng năm đã trở thành một sản phẩm du lịch thu hút du khách thập phương.

Mới đây, huyện đã tổ chức khai mạc Tuần Văn hóa, du lịch huyện Bình Liêu năm 2020 với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa cộng đồng các dân tộc huyện Bình Liêu. Trong khuôn khổ Tuần Văn hóa, du lịch Bình Liêu diễn ra nhiều sự kiện, hoạt động như: Mùa vàng huyện Bình Liêu với các hoạt động tổ chức cho du khách tham quan, trải nghiệm gặt lúa trên ruộng bậc thang; thực hiện nghi lễ “Mừng cơm mới mùa vàng”, du khách được trải nghiệm ăn cơm mới; tái hiện nghi lễ đám cưới của dân tộc Sán Chỉ; các trò chơi dân gian; giao lưu bay dù lượn trên mùa vàng; Hội hoa Sở huyện Bình Liêu…

Tham gia vào sự kiện khai mạc Tuần Văn hóa, du lịch huyện Bình Liêu và trải nghiệm các hoạt động văn hóa cộng đồng tại địa phương này, ông Michael Croft, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, đã dành nhiều lời khen cho du lịch Bình Liêu, nhất là sự nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc phát triển du lịch cộng đồng. Ông nói: Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng, văn hoá của đồng bào DTTS đóng góp nhiều cho văn hoá Việt Nam. Du lịch ở đây dựa trên du lịch cộng đồng gắn với đời sống người dân. Khách du lịch được trải nghiệm những hoạt động quen thuộc của người địa phương, chứ người dân không phải thay đổi để làm hài lòng du khách. Đây là cách làm du lịch bảo tồn vẻ đẹp tự nhiên, văn hoá của người bản địa, không làm mai một giá trị truyền thống. Tôi nghĩ đây là mô hình hay khi phát triển du lịch.

Tái hiện đám cưới người Sán Chỉ tại thôn Ngàn Pạt, xã Lục Hồn, huyện Bình Liêu, trong Tuần Văn hóa, du lịch huyện Bình Liêu. Ảnh: Công Thành

Thời gian tới, huyện Bình Liêu tiếp tục tập trung phát triển 7 nhóm sản phẩm theo chuyên đề, nổi bật là: Du lịch khám phá, trải nghiệm, du lịch trải nghiệm bản sắc văn hóa, trải nghiệm các lễ hội, ngày hội trên địa bàn... Qua đó, khai thác tốt tiềm năng, thế mạnh về du lịch của địa phương.

Yến Vy