Phòng, chống HIV/AIDS trong đại dịch Covid-19

Trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, Tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS năm 2021 (10/11-10/12/2021) được tổ chức với chủ đề “Tăng cường phòng chống HIV/AIDS trong bối cảnh đại dịch Covid-19”, nhằm duy trì các hoạt động, chủ động ngăn chặn tình trạng lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, dịch Covid-19 gây khó khăn cho một số hoạt động dự phòng, truyền thông và xét nghiệm phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh, dẫn đến tình hình dịch HIV/AIDS tiếp tục diễn biến phức tạp.

Từ ngày 15/12/2020 đến 14/11/2021, toàn tỉnh phát hiện 218 người nhiễm HIV mới; 67 người tử vong do AIDS; tỷ lệ hiện nhiễm HIV tại Quảng Ninh là 0,41%. Đến nay, dịch HIV/AIDS đã có ở 13/13 huyện, thị xã, thành phố, 168/177 xã, phường, thị trấn trong tỉnh; 5.667 người nhiễm hiện còn sống và xác định đúng địa chỉ có mặt trên địa bàn tỉnh; 5.704 người tử vong do HIV/AIDS.

Nhằm giảm HIV/AIDS lây nhiễm trong cộng đồng và hỗ trợ người nhiễm HIV, ngành Y tế tỉnh đã phối hợp triển khai các hoạt động giám sát HIV/AIDS và can thiệp, giảm thiểu tác hại, dự phòng lây nhiễm HIV. Công tác giám sát, phát hiện được triển khai tại các cơ sở tư vấn xét nghiệm tự nguyện, xét nghiệm tại cộng đồng, xét nghiệm sàng lọc tại các trung tâm y tế, bệnh viện, để kịp thời phát hiện người nhiễm HIV; từ đó có biện pháp tư vấn, hỗ trợ kịp thời để ngăn chặn việc lây truyền HIV.

Từ đầu năm đến nay, các phòng xét nghiệm trong tỉnh đã xét nghiệm sàng lọc trên 107.000 mẫu, phát hiện 374 mẫu HIV dương tính, chiếm 0,4% (bao gồm cả trường hợp xét nghiệm mới và xét nghiệm lại). Bên cạnh đó thực hiện tư vấn, xét nghiệm HIV lưu động cho 550 đối tượng nguy cơ cao ngoài cộng đồng, 1.100 phạm nhân tại Trại giam Quảng Ninh do Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS hỗ trợ.

Ngành Y tế tỉnh tiếp tục duy trì 5 cơ sở điều trị Methadone tại Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Vân Đồn, Đông Triều, với tổng số 1.009 bệnh nhân; trong đó có 428 bệnh nhân đang điều trị nhiễm HIV. Để bảo đảm điều trị xuyên suốt, an toàn cho bệnh nhân điều trị Methadone trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ngành Y tế tỉnh đã chủ động nhiều biện pháp, vừa bảo đảm việc điều trị Methadone cho bệnh nhân, vừa tăng cường phòng, chống dịch Covid-19.

12 phòng khám ngoại trú (1 phòng khám ngoại trú nhi) trong tỉnh duy trì điều trị thuốc kháng vi rút (ARV) cho 5.100 bệnh nhân, trong đó có 5.041 người lớn và 59 trẻ em. Đồng thời có 126 bệnh nhân điều trị ARV trong trại giam.

Bác sĩ Bùi Thị Năm, Phó trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Đa khoa tỉnh), cho biết: Để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch Covid-19, ngoài khai báo y tế chung từ ngoài cổng, các y, bác sĩ tại phòng khám tiếp tục giám sát, hỏi các thông tin di chuyển để đảm bảo khai báo trung thực; duy trì khám, cấp phát thuốc 1 lần/tháng cho trên 1.200 bệnh nhân điều trị ARV tại Bệnh viện.

Hoạt động dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được tăng cường. Từ đầu năm đến nay có 50 phụ nữ mang thai nhiễm HIV được phát hiện, trong đó 41 người đã và đang điều trị ARV trước khi mang thai, 9 người điều trị trong khi chuyển dạ đẻ; 51 trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV; 50 trẻ được điều trị dự phòng lây truyền HIV; đã làm xét nghiệm PCR cho 45 trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV, tất cả có kết quả âm tính.

Công tác điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) được triển khai tại phòng khám ngoại trú Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Đa khoa Cẩm Phả, Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn. Đến nay, có 158 bệnh nhân tham gia điều trị PrEP.

Phát huy kết quả đã đạt được, thời gian tới tỉnh tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao hiểu biết của người dân về dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS; biện pháp can thiệp giảm thiểu tác hại; bảo đảm người nhiễm HIV/AIDS được quản lý, chăm sóc và điều trị thích hợp, khống chế tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng dưới 0,4%. Đồng thời, thúc đẩy sự tham gia của cả hệ thống chính trị và người dân nhằm thực hiện mục tiêu chấm dứt đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030.