Phong trào văn nghệ quần chúng: Hướng tới mang nét đặc trưng các vùng, miền

Trong những năm qua, phong trào văn nghệ quần chúng của Quảng Ninh phát triển mạnh mẽ, phù hợp với đặc thù của từng địa phương, tạo ra sân chơi tinh thần lành mạnh cho người dân, đồng thời phát huy và bảo tồn những giá trị văn hoá đặc sắc của từng dân tộc. Đặc biệt từ khi thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TV (ngày 25-5-2011) của BTV Tỉnh uỷ “Về một số chủ trương, giải pháp phát triển sự nghiệp văn hoá, thể thao tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2015”, phong trào văn nghệ quần chúng tiếp tục có những thay đổi rõ nét.

Bên cạnh tạo ra sân chơi lành mạnh cho nhiều lứa tuổi, phong trào văn nghệ quần chúng đã góp phần rất lớn vào việc giáo dục chính trị tư tưởng, thay đổi, xoá bỏ những quan điểm lạc hậu, hủ tục đã ăn sâu vào lối sống, suy nghĩ từ bao đời nay của người dân, nhất là ở vùng sâu, xa, thay vào đó là nếp sống văn minh. Phong trào tạo điều kiện để mọi người sáng tác, biểu diễn những tiết mục văn nghệ mang đặc thù riêng vùng, miền của mình, qua đó phát huy vai trò của người dân trong phong trào “Xây dựng đời sống văn hoá trong khu dân cư” ngày càng hiệu quả hơn.

Tiết mục biểu diễn của đoàn phường Quang Hanh (TP Cẩm Phả) tại Liên hoan văn nghệ các nhà văn hoá thôn - khu phố tiêu biểu tỉnh Quảng Ninh 2015.

Để các phong trào văn nghệ ngày càng nhân rộng, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá ngày càng cao của người dân, các cấp chính quyền, doanh nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi nhất từ việc hỗ trợ đạo cụ, loa đài, trang phục để các đội văn nghệ hoạt động có chất lượng… đến giúp đầu tư nghiên cứu, xây dựng nhiều loại hình nghệ thuật. Nhiều trung tâm văn hoá ở các huyện, thị xã, thành phố, đặc biệt là những nhà văn hoá thôn, khu trong chương trình xây dựng nông thôn mới… luôn duy trì tốt các hoạt động văn nghệ. Tính từ năm 2011 đến tháng 5-2016, toàn tỉnh có 1.543/1.570 nhà văn hoá thôn/khu và các nhà văn hoá đã trở thành những địa điểm biểu diễn lý tưởng cho phong trào văn nghệ quần chúng.

Bên cạnh đó, các địa phương chú trọng đẩy mạnh công tác xã hội hoá, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hoá nghệ thuật; khuyến khích quần chúng cùng tham gia sáng tạo, bảo tồn, truyền dạy và phát huy các giá trị văn hoá, văn nghệ truyền thống của địa phương cho con em mình… Những năm qua, huyện Tiên Yên là một trong những địa phương có phong trào văn nghệ quần chúng rất phát triển, trở thành một trong những “kênh” tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và tỉnh, huyện đến người dân hiệu quả. Ông Hoàng Mạnh Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Yên, cho biết: “Chúng tôi thường xuyên tổ chức biểu diễn văn nghệ, chiếu phim… phục vụ người dân, nhất là tại các xã còn khó khăn, xa xôi như Hà Lâu, Đại Dực, Điền Xá... Thông qua những buổi giao lưu văn nghệ, người dân còn học hỏi, trao đổi về cách làm kinh tế hay, biện pháp phòng chống bạo lực gia đình, phòng chống tệ nạn xã hội; tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, hoạt động văn nghệ quần chúng cũng còn tồn tại những hạn chế. Các địa phương chưa chủ động xây dựng tiết mục, dàn dựng chương trình, mà thường sắp đến ngày hội diễn mới bắt đầu tập trung hạt nhân văn nghệ, mời nghệ sĩ chuyên nghiệp về hướng dẫn, vì thế vai trò của yếu tố tự biên, tự diễn theo kiểu “cây nhà lá vườn” của văn nghệ quần chúng chưa được phát huy. Anh Lê Văn Thắng (tổ 22, khu 6, phường Hà Trung, TP Hạ Long) chia sẻ: “Nhiều tiết mục biểu diễn văn nghệ chưa phù hợp với loại hình nghệ thuật quần chúng. Các tiết mục được dàn dựng công phu mang tính chuyên nghiệp, nhưng lại có vẻ xa rời đời sống thực tế của người dân ở địa phương. Chúng tôi muốn những tiết mục văn nghệ đó phải do người dân tự sáng tác, biểu diễn, có thể chưa chuyên nghiệp, chưa đúng làn điệu, song đấy lại là sức hấp dẫn riêng của văn nghệ quần chúng”.

Phong trào văn hoá, văn nghệ quần chúng góp phần rất lớn vào việc nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, tạo sự đoàn kết trong các khu dân cư. Tuy nhiên, để phát huy khả năng sáng tạo của cộng đồng, cần hơn nữa những phương cách mới trong việc xây dựng môi trường hoạt động, khuyến khích quần chúng tham gia hưởng ứng, tạo nên sân chơi đa dạng và hấp dẫn để người dân cùng chung tay xây dựng phong trào phát triển có chiều sâu, là món ăn tinh thần của tất cả mọi người.

Duy Linh