Rà soát, bổ sung quy định về bồi thường giải phóng mặt bằng

Vừa qua, trong quá trình thực hiện thu hồi đất, GPMB thực hiện dự án Tổ hợp cảng biển và khu công nghiệp đầm Nhà Mạc tại TX Quảng Yên, đã phát sinh một số đơn khiếu nại của công dân chưa đồng thuận với phương án GPMB. Quá trình giải quyết nội dung khiếu nại của công dân, tỉnh phát hiện bất cập trong quy định, yêu cầu địa phương kịp thời rà soát, báo cáo để xây dựng bổ sung quy định, chính sách phù hợp.

Cụ thể, ông Đỗ Văn Mùi (trú tại thôn 7, xã Liên Hòa, TX Quảng Yên), khiếu nại 5 nội dung liên quan phương án bồi thường GPMB thực hiện dự án, nhưng sau khi làm việc với đoàn xác minh của Thanh tra tỉnh, ông rút 3 nội dung khiếu nại, chỉ còn khiếu nại 2 nội dung là: đề nghị bồi thường, hỗ trợ giá trị tài sản và vật kiến trúc trên đất theo tỷ lệ 100% và đề nghị bồi thường thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp (nuôi trồng thủy sản) cho gia đình.

Kết quả xác minh cho thấy, trong quá trình thuê đất công ích do UBND xã Liên Hòa quản lý để nuôi trồng thủy sản, gia đình ông Mùi có khai hoang, mở rộng thêm phần diện tích 4.385,8m² đất, mục đích sử dụng để nuôi trồng thủy sản, đến thời điểm thu hồi đất chưa được cấp GCNQSDĐ.

Theo bản chứng nhận nhà, đất của UBND xã Liên Hòa xác nhận phần diện tích đất này gia đình ông Mùi sử dụng trước ngày 1/7/2004, trong hạn mức giao đất nông nghiệp nên đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ theo hình thức nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất theo quy định tại Điều 129 Luật Đất đai 2013. Căn cứ khoản 1 Điều 13 Nghị định 47/2014/NĐ-CP quy định bồi thường về đất cho người sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất nhưng đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ thì được bồi thường về đất. Theo quy định trên, phần diện tích đất 4.385,8m² hộ gia đình ông Mùi đã được UBND TX Quảng Yên phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ 100% giá đất nuôi trồng thủy sản là đúng quy định.

Đối với việc bồi thường, hỗ trợ tài sản gắn liền với đất, căn cứ vào các quy định tại khoản 2, Điều 92 Luật Đất đai 2013; điểm b, khoản 1 Điều 25 bản quy định kèm theo Quyết định 3000/QĐ-UBND ngày 2/8/2017 của UBND tỉnh, cơ quan chức năng xác định việc UBND TX Quảng Yên phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB áp dụng tỷ lệ hỗ trợ 50% giá trị nhà, công trình đối với hộ gia đình ông là đúng quy định của pháp luật (công trình xây dựng trên đất đủ điều kiện bồi thường về đất nhưng không đúng mục đích sử dụng đất).

Đối với đề nghị bồi thường thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp cho hộ gia đình (lưới đánh bắt cá, lưới lồng nuôi cá, thuyền ván, máy nổ, máy bơm điện...), căn cứ tỷ lệ thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình ông Mùi trên 70%, đặc biệt là đối với đất nuôi trồng thủy sản thì gia đình bị thu hồi hết, do đó những thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ nuôi trồng thủy sản của gia đình nêu trên không thể sử dụng cho mục đích khác. Theo báo cáo của UBND TX Quảng Yên thì tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, những thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ nuôi trồng thủy sản chưa có quy định trong Bộ đơn giá bồi thường tài sản gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh (ban hành kèm theo Quyết định 45/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND tỉnh), vì vậy giá trị máy móc thiết bị, ngư cụ phục vụ nuôi trồng thủy sản của hộ gia đình ông Mùi chưa có cơ sở để phê duyệt. Tuy nhiên, theo tài liệu công dân cung cấp, tại phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB khi nhà nước thu hồi đất của HTX Liên Hòa 3 (cùng dự án thu hồi đất với hộ gia đình ông Mùi) có phần bồi thường 100% giá trị ngư cụ phục vụ nuôi trồng, đánh bắt hải sản. Do vậy, công dân khiếu nại đề nghị được bồi thường thiết bị, máy móc phục vụ nuôi trồng thủy sản của hộ gia đình ông Mùi có cơ sở.

Về thực tế, hiện nay việc bồi thường, hỗ trợ thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp (nuôi trồng thủy sản), tỉnh chưa có quy định trong Bộ đơn giá bồi thường tài sản gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh; chưa có trong quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2013 trên địa bàn tỉnh, cũng như chưa có hướng dẫn cụ thể để áp dụng. Vì vậy, tỉnh yêu cầu UBND TX Quảng Yên tiến hành rà soát lại số lượng thiết bị máy móc, ngư cụ phục vụ nuôi trồng thủy sản của các hộ dân có đất nuôi trồng thủy sản bị thu hồi hết tương tự như của hộ ông Mùi; căn cứ tình hình thực tế của địa phương để xây dựng đơn giá bồi thường, hỗ trợ, báo cáo UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo giải quyết theo quy định, đồng thời để bổ sung vào Bộ đơn giá bồi thường tài sản gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.