Sớm ổn định đời sống người dân vùng dự án khai thác sét tại Thống Nhất

Thời gian qua, nhiều hộ dân trong vùng Dự án khai thác sét làm nguyên liệu của Công ty CP Xi măng Hạ Long (xã Thống Nhất, TP Hạ Long) kiến nghị đến cơ quan chức năng về tình trạng nhà ở, công trình xuống cấp, nhưng không được cải tạo, xây mới… nguy cơ mất an toàn tính mạng, tài sản. Đồng thời, đề nghị tỉnh có phương án điều chỉnh lại ranh giới dự án này để người dân trong vùng quy hoạch dự án sớm ổn định đời sống, sản xuất...

Thực tế tại thôn Đất Đỏ (xã Thống Nhất, TP Hạ Long), nơi có nhiều diện tích đất của người dân nằm trong ranh giới thực hiện Dự án khai thác sét làm nguyên liệu của Công ty CP Xi măng Hạ Long, chúng tôi nghe nhiều tâm tư của người dân nơi đây. Ông Nguyễn Văn Xá (thôn Đất Đỏ), cho biết: Nhà tôi xây dựng cách đây hơn 50 năm nay đã xuống cấp. Từ khi dự án mỏ sét được triển khai, đất nhà tôi nằm trong quy hoạch mỏ, nhà cửa không được sửa sang hay chuyển nhượng. Mỗi khi mưa to gió lớn, gia đình ai cũng lo, nhưng chẳng biết làm cách nào. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ doanh nghiệp hoạt động, tuy nhiên doanh nghiệp cần sớm có phương án, lộ trình rõ ràng về GPMB, hỗ trợ tái định cư để chúng tôi yên tâm sinh sống...

Nhà ông Nguyễn Văn Xá, thôn Đất Đỏ (xã Thống Nhất, TP Hạ Long) xuống cấp nghiêm trọng.

Nhìn căn nhà cũ đã xuống cấp của hộ ông Xá với nhiều vị trí tường bị nứt, mái ngói dột nhiều chỗ, nhiều thanh gỗ trần nhà mọt gần đổ gãy... chúng tôi cảm thấy ái ngại. Trong thôn Đất Đỏ, không riêng hộ ông Xá mà còn nhiều hộ nằm trong ranh giới dự án cũng trong tình cảnh tương tự...

Theo người dân nơi đây, cũng do nằm trong quy hoạch Dự án khai thác sét làm nguyên liệu, nên nhiều công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp không được đầu tư, nâng cấp, dẫn đến tình trạng thiếu nước, khiến nhiều diện tích đất nông nghiệp của bà con lâu nay không hiệu quả. Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng thôn Đất Đỏ, Nguyễn Văn Luân cho hay: Trước đây, bà con trong thôn sinh sống ổn định nhờ sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, qua thời gian kênh mương xuống cấp, nhưng không được đầu tư sửa chữa do nằm trong vùng dự án. Thiếu nước cấy lúa, bà con đành chuyển sang trồng một số cây ngắn ngày, song cũng chẳng khá hơn. Nhiều hộ đành bỏ hoang đồng đất, chuyển đổi nghề khác để mưu sinh...Công ty CP Xi măng Hạ Long được cấp giấy phép số 1017/GP-BTNMT ngày 4/7/2007, khai thác sét làm nguyên liệu xi măng bằng phương pháp lộ thiên trên diện tích 42,78ha tại thôn Đất Đỏ, xã Thống Nhất, TP Hạ Long, với trữ lượng 11.298.000 tấn, công suất 538.000 tấn/năm. Đến ngày 13/10/2008, UBND tỉnh có Quyết định số 3281/QĐ-UBND về việc điều chỉnh ranh giới, diện tích thu hồi và giao đất cho UBND huyện Hoành Bồ (cũ) để bồi thường, GPMB thực hiện dự án khai thác sét, diện tích nâng lên hơn 497,4ha. Đến nay, còn 58 hộ trong vùng dự án chưa được đền bù, GPMB cả đất ở và các loại đất khác với tổng diện tích 43,441ha.

Thiếu nước sản xuất, nhiều diện tích lúa của người dân thôn Đất Đỏ (xã Thống Nhât, TP Hạ Long) kém hiệu quả.

Trước những kiến nghị của người dân tại thôn Đất Đỏ, ngày 4/4/2020 TP Hạ Long đã có Công văn số 2752/UBND về việc xem xét điều chỉnh quy hoạch ranh giới Dự án khai thác sét làm nguyên liệu của Công ty CP Xi măng Hạ Long. Trong đó, kiến nghị UBND tỉnh dừng việc triển khai dự án đối với phần diện tích là ruộng canh tác và đất ở của các hộ dân chưa thu hồi, đền bù, GPMB; chủ dự án điều chỉnh quy hoạch, trong đó cắt trừ diện tích này ra ranh giới để trình, thẩm định, phê duyệt theo quy định...

Theo đại diện Công ty CP Xi măng Hạ Long, Nhà máy Xi măng Hạ Long hoạt động được 10 năm, sản lượng khai thác trên 3,56 triệu tấn, phần còn lại theo giấy phép khoảng trên 5,26 triệu tấn, tương đương 7-8 năm khai thác nữa. Do đó, việc đảm bảo nguyên liệu sản xuất cho nhà máy trong thời gian tới vẫn cần toàn bộ diện tích đã được cấp. Công ty đang tính toán phương án bồi thường, GPMB cho các hộ trong vùng dự án, tuy nhiên trong năm nay chưa có kế hoạch GPMB cụ thể...

Trong khi chưa thực hiện đền bù, GPMB, nhiều hộ dân nằm trong vùng quy hoạch mỏ sét không được chuyển nhượng, xây dựng, sửa chữa nhà cửa, công trình trên đất... Nhiều công trình nhà ở đã xuống cấp gây mất an toàn tính mạng. Người dân Đất Đỏ mong muốn doanh nghiệp sớm có phương án cụ thể, để ổn định đời sống và sản xuất.

Liên Hương

[links()]