Di sản Vịnh Hạ Long: Bảo tồn từ mỗi con người

Đến Quảng Ninh, điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận là nụ cười và sự thân thiện của người địa phương.

Cách mà người Hạ Long giới thiệu vẻ đẹp quê hương với du khách quả là đặc biệt. Họ, những người dân bình thường cũng có thể kể cả ngày về những câu chuyện liên quan đến di sản, đến việc bảo tồn thắng cảnh nơi họ đang sống. Dường như, nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản đã ăn sâu vào tiềm thức của con người nơi đây, làm ngạc nhiên và thích thú với cả những du khách khó tính nhất.

Người dân, đoàn viên thanh niên TP Hạ Long tham gia dọn vệ sinh bờ biển trong chương trình "Hãy làm sạch biển" năm 2018. Ảnh: Tạ Quân

Một minh chứng rõ rệt cho cách bảo tồn di sản độc đáo của Quảng Ninh chính là câu chuyện Vịnh Hạ Long. Di sản thế giới không chỉ nổi tiếng về vẻ đẹp mà còn vì “kho tàng văn hóa” của chính những người dân sống ở đây. Bất cứ ai, từ người già đến thanh thiếu niên đều có thể trở thành một nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa. Tôi nhớ lại cuộc trò chuyện với một cô sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân quê Hạ Long. Gặp nhau trong chuyến tham quan Vịnh, cô hào hứng giới thiệu với giọng tự hào, với sự am hiểu đáng ngạc nhiên của một người trẻ với lịch sử và văn hóa. Cô nói, chẳng ai dạy cô những điều đó cả mà do cô tự tìm hiểu, nghiên cứu để góp phần quảng bá quê hương. Sự tự hào về một di sản thế giới đã thôi thúc mỗi người dân trở thành một tuyên truyền viên giới thiệu về di sản độc đáo của quê hương đến với bạn bè mình.

Nếu phải dùng một câu nói để mô tả sự nghiệp bảo tồn di sản của Quảng Ninh, đó sẽ là “Sứ mệnh tạo niềm tin”. Tỉnh đã xác lập giá trị không thể thay thế với các di sản. Qua đó, niềm tin được xác lập, giá trị được xác lập rồi thu hút được các nguồn tài chính đầu tư.

Nói như các nhà khoa học, việc bảo tồn di sản không phải là vấn đề của cá nhân mà trở thành việc của toàn cầu. Nhưng ở Quảng Ninh, sự nghiệp bảo tồn và phát huy giá trị của di sản được xây đắp từ từng con người. Vẻ đẹp và giá trị của Vịnh Hạ Long không thể chỉ quảng bá bằng cách tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông mà còn được hình thành từ suy nghĩ, cảm nhận của du khách. Trong thời buổi hiện nay, khi mạng xã hội trở nên phổ biến thì bất cứ một du khách nào cũng có thể trở thành một tuyên truyền viên cho điểm đến khi họ giới thiệu với bạn bè trên facebook, twitter.

Chặng đường bảo tồn và phát huy giá trị di sản không chỉ nói khơi khơi là xong, mà cần cả một chiến lược dài hơi. Lấy ví dụ như ở Hội An, cần thiết tổ chức những chương trình huấn luyện bài bản cho các gia đình có nhà cổ, qua đó những nghệ nhân hành nghề trùng tu nhà cổ được bồi dưỡng kiến thức, hiểu được việc tạo một ý thức dài lâu trong câu chuyện bảo tồn di tích. Quảng Ninh chúng ta cũng có thể làm như vậy và còn có thể làm tốt hơn nữa với đối tượng là những người kinh doanh dịch vụ tàu thuyền du lịch.

Bên cạnh đó, cần nâng tầm các sự kiện du lịch, văn hóa của các địa bàn có di sản. Trước đã làm hay, làm tốt thì chú trọng mở rộng quy mô, cố gắng tạo thiện cảm của du khách hơn nữa, những gì làm chưa tốt thì cố tìm cách khắc phục thật nhanh và đảm bảo không mắc lỗi lần sau. Cần sự chung tay của các cơ quan truyền thông lớn của cả nước, và cần kéo cả truyền thông quốc tế vào cuộc, quan tâm tuyên truyền. Các chương trình, cuộc thi, lễ hội cần được đầu tư tổ chức bài bản, tạo được tiếng vang lớn trong nước và quốc tế. Cơ sở hạ tầng cho du lịch và phát triển dịch vụ được xây mới, sửa sang, nâng cấp khẩn trương, để tạo cho tỉnh một nền móng vững chắc làm hài lòng du khách.

Du lịch, đặc biệt là du lịch văn hóa đã trở thành một hướng đi quan trọng trong sự phát triển của đất nước. Hòa chung trong chặng đường đó có sự đóng góp không nhỏ của các thắng cảnh ở Quảng Ninh. Đạt được thành công đã khó, giữ vững thành quả còn khó hơn. Quảng Ninh không ngủ quên trên chiến thắng, không bay bổng với những lời khen có cánh, mãi tiến những bước bình dị mà vững chắc, làm rạng danh đất nước trên con đường hội nhập đầy chông gai nhưng cũng đầy vinh quang, tự hào.

Đinh Thành Trung