Tập trung động lực phát triển nhanh, bền vững từ các quy hoạch chiến lược

Để phù hợp với yêu cầu phát triển trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, từ năm 2012 đến nay tỉnh Quảng Ninh đã tập trung cho việc lập 7 quy hoạch chiến lược. Các quy hoạch này được triển khai lập trên quan điểm phải đáp ứng yêu cầu chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”; phân bố không gian phát triển theo hướng “một tâm, hai tuyến đa chiều, hai mũi đột phá”, làm thay đổi nhanh diện mạo phát triển của tỉnh, tạo ra một Quảng Ninh khác biệt, phát triển vượt trội về đẳng cấp và bứt phá về thời gian.

Quy hoạch tổng thể - Quy hoạch gốc

Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn 2030 là quy hoạch địa phương được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho thuê tư vấn nước ngoài lập. Trong tầm nhìn rộng, mối liên kết vùng, khu vực, quốc gia, quốc tế, Quy hoạch đặt mục tiêu đến năm 2020, Quảng Ninh trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, trung tâm du lịch quốc tế, là một trong những đầu tàu kinh tế của miền Bắc và cả nước với hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị đồng bộ, hiện đại, giảm nghèo bền vững; khu vực phòng thủ vững chắc về quốc phòng, an ninh và phòng tuyến hợp tác, cạnh tranh kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Để đạt mục tiêu này mô hình tăng trưởng của tỉnh được dựa trên 3 trụ cột chính là dịch vụ, công nghiệp chế biến và các ngành kinh tế than, điện. Không gian kinh tế - xã hội được tổ chức theo hướng “một tâm, hai tuyến đa chiều và hai mũi đột phá” nhằm bảo đảm mục tiêu liên kết, đồng bộ để phát huy thế mạnh của từng địa phương trong tỉnh cũng như thế mạnh tỉnh trong vùng đồng bằng sông Hồng và vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Trong đó: Hạ Long là tâm, hai tuyến đa chiều là tuyến hành lang phía Tây và tuyến hành lang phía Đông, hai mũi đột phá là khu kinh tế Vân Đồn và Móng Cái. Quy hoạch cũng đã xác định các nhóm giải pháp trọng tâm thực hiện về huy động các nguồn vốn đầu tư, phát triển nguồn nhân lực, khoa học công nghệ, hợp tác vùng, quốc gia và quốc tế.

Định hình không gian phát triển

Cụ thể hoá định hướng phát triển từ Quy hoạch tổng thể, Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh đã xác định việc tổ chức không gian các cơ sở công nghiệp chủ yếu, hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Không gian hệ thống đô thị, điểm dân cư trên phạm vi vùng theo từng giai đoạn phù hợp với điều kiện địa lý, tự nhiên, tiềm năng của từng khu vực, bảo đảm quốc phòng, an ninh và việc khai thác tài nguyên thiên nhiên hợp lý của toàn vùng. Tầm nhìn chiến lược đến năm 2050, Quảng Ninh trở thành vùng đô thị lớn mang tầm vóc quốc tế, là vùng động lực phát triển kinh tế quốc gia với định hướng phát triển du lịch - công nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, là vùng di sản văn hoá, lịch sử quốc tế, Di sản và kỳ quan thiên nhiên thế giới.

Đặc biệt, Quy hoạch đã đề xuất nhóm dự án ưu tiên đầu tư và dự kiến cụ thể nguồn lực để thực hiện quy hoạch gồm 4 dự án quy hoạch, kế hoạch, chương trình; 23 dự án hạ tầng giao thông; 18 dự án du lịch, dịch vụ, thương mại; 7 dự án phát triển đô thị; 21 dự án công nghiệp, khai thác than, xi măng, nhiệt điện; 16 dự án hạ tầng xã hội, công trình công cộng, cấp nước môi trường…

5 vùng du lịch trọng điểm

Việc khai thác các tài sản tự nhiên của Quảng Ninh hiện đang là bài toán khó, nhất là việc giải quyết các mâu thuẫn xung đột trong phát triển giữa khai thác tài nguyên khoáng sản và di sản Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long và các di sản văn hoá, lịch sử, tâm linh... Chính vì vậy, Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn 2030 đặt mục tiêu “Xây dựng Quảng Ninh trở thành một trung tâm du lịch quốc tế, một trọng điểm du lịch hàng đầu quốc gia, có hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc, có chất lượng cao, thương hiệu mạnh, mang đậm bản sắc văn hoá các dân tộc trong tỉnh, có năng lực cạnh tranh với các nước trong khu vực và quốc tế; thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững và bảo đảm quốc phòng - an ninh”.

5 vùng trọng điểm du lịch của Quảng Ninh đã được định hình rõ, gồm: Vùng Hạ Long, biên giới, văn hoá - lịch sử tâm linh, Vân Đồn - Cô Tô, Cô Tô. Quy hoạch đã đề ra các giải pháp cần tập trung triển khai thực hiện, với các dự án ưu tiên đầu tư đến năm 2030 gồm 61 dự án thuộc 4 lĩnh vực có tổng mức đầu tư từ 3,158 tỷ USD đến 6,262 tỷ USD.

Giải quyết mục tiêu phát triển xanh, bền vững

Môi trường hiện nay đang là vấn đề được đặc biệt quan tâm không chỉ Việt Nam mà là cả thế giới. Trong định hướng phát triển tổng thể của tỉnh trên mọi lĩnh vực về kinh tế - xã hội sẽ có tác động không nhỏ đến môi trường. Do đó, Quy hoạch môi trường đến năm 2020, tầm nhìn 2030 đưa ra các biện pháp giải quyết đảm bảo mục tiêu “đến năm 2020 Quảng Ninh sẽ là một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước thực hiện thành công các chỉ tiêu về bảo vệ môi trường trong khuôn khổ Chiến lược tăng trưởng xanh ở Việt Nam”.

Theo Quy hoạch này, tỉnh Quảng Ninh được chia thành 4 vùng môi trường, 30 tiểu vùng và định hướng bảo vệ môi trường, các thành phần môi trường cụ thể.

Cùng với các Quy hoạch chiến lược này, các quy hoạch hỗ trợ khác cũng đã được tỉnh khẩn trương, xúc tiến lập và hoàn thành như Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực để xây dựng đội ngũ nhân lực tỉnh Quảng Ninh có quy mô, cơ cấu, chất lượng nhân lực cao đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện hội nhập và phát triển mạnh mẽ đến năm 2020. Quy hoạch phát triển Khoa học và Công nghệ của tỉnh đưa ra các biện pháp giải quyết cụ thể đảm bảo mục tiêu quy hoạch “phấn đấu đưa khoa học và công nghệ trở thành nền tảng và động lực then chốt trong tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững, góp phần đảm bảo tốc độ tăng trưởng GDP hàng năm của tỉnh đạt 12-13% giai đoạn 2011-2020. Xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh tiên tiến trong vùng Đồng bằng sông Hồng về khoa học và công nghệ vào năm 2020”. Cùng với đó thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, tỉnh Quảng Ninh đã triển khai lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011-2015) của 14/14 địa phương trong tỉnh, đến nay 12/14 địa phương đã được hoàn thành quy hoạch sử dụng đất (trừ Cô Tô và Móng Cái đang triển khai lập quy hoạch).

Ngọc Lan