Tháo gỡ khó khăn trong công tác giao, cho thuê mặt nước biển

Quảng Ninh là tỉnh có đường bờ biển dài 250km, với diện tích mặt biển trên 6.000km2, những năm qua, ngành thủy sản Quảng Ninh được duy trì ổn định với mức tăng trưởng khá. Qua đó góp phần cải thiện đời sống người dân bám biển, mang lại giá trị kinh tế cao, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch vùng nuôi, công tác giao, cho thuê mặt nước chưa được các địa phương quan tâm đúng mức.

Thời gian qua, công tác quản lý hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh được triển khai thực hiện theo Quy hoạch phát triển ngành thủy sản tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Bên cạnh đó, việc thực hiện triển khai lập quy hoạch chi tiết nuôi trồng thủy sản (NTTS) tập trung là trách nhiệm của các địa phương. Tuy nhiên, các địa phương mới chỉ thực hiện lập quy hoạch chi tiết theo điểm, xã, đối tượng thủy sản nuôi trồng chứ không thực hiện lập quy hoạch chi tiết cho toàn bộ địa phương.

Theo thống kê diện tích tiềm năng khu vực biển để nuôi trồng thủy sản (NTTS) trên địa bàn toàn tỉnh là 60.740 ha. Diện tích mặt nước biển đang được sử dụng để NTTS trên địa bàn toàn tỉnh là 5.090 ha. Trong đó, diện tích mặt nước, khu vực biển đã được cấp có thẩm quyền giao, cho thuê để NTTS trên 2.775 ha đối với 13 tổ chức và 329 hộ gia đình cá nhân.

Như vậy số diện tích khu vực biển do các hộ gia đình, cá nhân hiện đang sử dụng NTTS nhưng chưa được cấp có thẩm quyền giao, cho thuê còn khá lớn. Theo đánh giá của ngành chức năng, nguyên nhân do Quy hoạch không gian biển, Quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ, Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 (trong đó có Quy hoạch phát triển ngành thủy sản tỉnh, phương án sử dụng không gian biển... được tích hợp trong Quy hoạch tỉnh) là các căn cứ để cấp phép NTTS biển, giao khu vực biển. Bên cạnh đó, theo quy định, phạm vi mặt nước 3 hải lý tính từ đường triều kiệt ra biển sẽ do UBND cấp huyện thực hiện giao, cho thuê; phạm vi 3 - 6 hải lý do UBND tỉnh thực hiện; ngoài 6 hải lý do cấp trung ương quản lý. Hiện chưa có đường triều kiệt nên không thể phân định rõ về cấp thẩm quyền quản lý, thực hiện giao, cho thuê mặt nước để nuôi trồng thủy sản cho các tổ chức, cá nhân. Đặc biệt, tâm lý người NTTS vẫn còn ngại không muốn thực hiện các thủ tục hành chính về môi trường, giao khu vực biển hiện còn khá phức tạp, trong khi sự chỉ đạo điều hành của UBND các địa phương vẫn còn thiếu quyết liệt.

Trước thực trạng trên, triển khai Luật Quy hoạch năm 2017 và ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh về việc công tác lập quy hoạch theo Luật Quy hoạch hiện hành, Sở NN&PTNT đã phối hợp các địa phương trong tỉnh thực hiện rà soát, cập nhật tích hợp toàn bộ diện tích NTTS nội địa và khu vực biển NTTS vào Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 để phục vụ công tác quản lý nhà nước theo quy định. Đến thời điểm này, Quy hoạch thủy sản đã được tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 11/2/2023. Cùng với đó, các địa phương cũng đang đẩy nhanh tiến độ thay thế phao xốp bằng vật liệu thân thiện môi trường trong hoạt động NTTS biển.

Như vậy, việc tích hợp định hướng phát triển ngành thủy sản trong Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2012-2030 là căn cứ pháp lý của việc giao khu vực biển nuôi trồng thủy sản cho các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân. Việc giao, cho thuê diện tích mặt nước biển cụ thể đối với cá nhân, tổ chức NTTS là rất cần thiết, qua đó giải quyết dứt điểm tình trạng nuôi trồng thủy sản tự phát, chấm dứt hoạt động sử dụng tài nguyên biển trái phép, từng bước phát triển ổn định. Đồng thời, đảm bảo quản lý hiệu quả, thúc đẩy thủy sản phát triển bền vững, góp phần bảo vệ môi trường.