Phường Hà Khẩu, TP Hạ Long: Hiệu quả từ công tác hòa giải ở cơ sở

Xác định mục tiêu thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở đem lại những lợi ích thiết thực, giải quyết kịp thời vấn đề, hóa giải mâu thuẫn, phức tạp, góp phần ổn định trật tự trên địa bàn, phường Hà Khẩu (TP Hạ Long) đã đẩy mạnh nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động này.

Ông Đỗ Hoài Bắc, Bí thư chi bộ, Trưởng khu phố 7, phường Hà Khẩu (Tổ trưởng Tổ hòa giải tại khu phố) cho biết: Một trong những khó khăn cho công tác hòa giải tại khu phố là địa bàn rộng, trình độ dân trí không đồng đều; nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế. Do vậy, khi xảy ra mâu thuẫn, không ai nhường ai, ai cũng cho rằng mình có lý. Hòa giải ở cơ sở không có các chế tài, chủ yếu dựa trên tình làng, nghĩa xóm, quy ước, hương ước của khu phố. Để tuyên truyền, vận động, giải thích cho các hộ dân hiểu, các hòa giải viên không chỉ cần kinh nghiệm thực tiễn mà phải am hiểu, căn cứ vào các quy định pháp luật; phải công tâm. Quá trình hòa giải nhẹ nhàng nhưng đồng thời cũng cần cương quyết.

Năm 2022, trên địa bàn khu phố 7, phường Hà Khẩu xảy ra 3 vụ tranh chấp, mâu thuẫn, chủ yếu liên quan đến vấn đề đất đai, vệ sinh môi trường. Qua nắm tình hình, tổ hòa giải đã kịp thời tuyên truyền, vận động các hộ dân, hóa giải mâu thuẫn. Đầu năm nay, trên địa bàn khu phố xảy ra 2 vụ tranh chấp đất đai nhưng đã kịp thời được giải quyết không để xảy ra vượt cấp, khiếu kiện kéo dài. Tổ hòa giải khi nắm bắt được vụ việc đã kịp thời động viên, tìm hiểu, căn cứ các quy định pháp luật, phối hợp cùng phòng ban của địa phương tuyên truyền, vận động, giải thích cho các gia đình. Trên cơ sở quy định pháp luật, các thành viên phân tích đúng sai, vừa vận dụng cái lý, cũng vận dụng cái tình, động viên gắn kết tình làng nghĩa xóm, sự sẻ chia giữa các hộ dân. Sau nhiều buổi làm việc, với thái độ chân thành, nhiệt tình của những thành viên tổ hòa giải, các hộ dân nắm và hiểu các quy định pháp luật, xóa bỏ hiềm khích mâu thuẫn, hướng đến cách giải quyết có lý, có tình nhất.

Bà Nguyễn Thị Gái, trú tại tổ 68, khu phố 7, phường Hà Khẩu cho biết: Trước kia, gia đình tôi và hàng xóm bên cạnh có mâu thuẫn về ranh giới sử dụng đất, tôi rất bức xúc trước thái độ, lời lẽ của họ đối với gia đình. Gia đình có đủ cơ sở pháp lý, quyền sử dụng đất được các cấp chính quyền khẳng định, ban đầu gia đình cũng kiên quyết không nhượng bộ, sẽ theo đến cùng dù có phải lên cấp trên. Nhưng qua nhiều buổi làm việc với tổ hòa giải, được tuyên truyền vận động của các thành viên, đặc biệt là đồng chí Bí thư chi bộ, trưởng khu phố, về phía hàng xóm cũng đã nhận lỗi, do vậy gia đình đồng ý hiến một phần đất trong sổ đỏ để làm đường đi chung cho các hộ dân. Tôi đánh giá rất cao sự vào cuộc của các thành viên tổ hòa giải cũng như khu phố, vừa mềm mỏng, vừa khéo léo tuyên truyền, vận động các hộ gia đình, vừa vận dụng quy định pháp luật sát thực tiễn, hợp lòng dân. Ông cha ta đã có câu “Hàng xóm tối lửa tắt đèn có nhau”, “bán anh em xa, mua làng giềng gần”, chuyện cũ cũng đã đến lúc bỏ qua, cùng nhau gắn kết, giữ gìn tình làng nghĩa xóm.  

Theo ông Phạm Tiến Phúc, Chủ tịch UBND phường Hà Khẩu, TP Hạ Long, trong thực tiễn cuộc sống với những mối quan hệ đa dạng và phức tạp dễ phát sinh những mâu thuẫn tranh chấp nhỏ từ gia đình, cộng đồng dân cư nếu không giải quyết kịp thời dễ nảy sinh những căng thẳng, rạn nứt, gây mất đoàn kết dẫn đến những tranh chấp, mất trật tự an toàn xã hội. Để nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở, địa phương thường xuyên rà soát, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên đảm bảo về số lượng, tiêu chuẩn đúng theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở; phối hợp cùng Phòng Tư pháp tập huấn, bồi dưỡng công tác hòa giải cho các hòa giải viên... Qua đó, công tác giải quyết các vụ việc hòa giải ở cơ sở tại các tổ dân, khu phố thực hiện có tính thuyết phục cao, mang lại sự hài lòng cho người dân trong công tác hòa giải.

Trên cơ sở quy định pháp luật, các tổ hòa giải ở cơ sở đều được thành lập, kiện toàn đảm bảo về số lượng, chất lượng theo quy định. Các đề nghị hòa giải ở cơ sở cơ bản đã được các tổ hòa giải thực hiện nghiêm túc, giải quyết nhanh gọn, đã đáp ứng được yêu cầu của công việc. Vận dụng linh hoạt, có hiệu quả phương pháp, cách thức hòa giải kết hợp với tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các bên có tranh chấp. Quá trình hòa giải, tổ hòa giải, khu phố chủ động mời, phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng dân cư, trong dòng họ, tổ dân… tham gia công tác hòa giải ở cơ sở. Các hòa giải viên hàng năm được bồi dưỡng kỹ năng hòa giải, được phổ biến kiến thức pháp luật, định kỳ được giao ban giải quyết các khó khăn vướng mắc nên đã đáp ứng được yêu cầu của công việc. Đồng thời, mô hình hoạt động tổ hòa giải 3 tốt (phát hiện vụ việc kịp thời, phối hợp với các ban ngành, đoàn thể tốt, tổ chức hòa giải tốt) tiếp tục được duy trì, thực hiện tốt.

Từ năm 2019-2022, các tổ hòa giải trên địa bàn đã thực hiện hòa giải thành 52/81 vụ việc, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn phường được giữ vững, ổn định, qua đó góp phần củng cố mối đại đoàn kết trong nhân dân, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội.