Tiếp tục duy trì, cải thiện chỉ số “Chi phí thời gian” trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh

Là một trong 10 chỉ số thành phần của chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), nhóm chỉ số “Chi phí thời gian” là một trong những yếu tố quan trọng, được quan tâm hàng đầu khi đánh giá năng lực cạnh tranh của tỉnh. Bởi, không có nhà đầu tư, doanh nghiệp nào muốn mất quá nhiều thời gian, sự rườm rà cho việc giải quyết các TTHC hay công tác thanh, kiểm tra hoặc dành thời gian tìm hiểu, thực hiện những quy định pháp luật...

Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), kết quả xếp hạng PCI 2021 cho thấy: nhóm chỉ số “Chi phí thời gian” của tỉnh Quảng Ninh tuy chỉ đạt 8,52% (chưa đạt mục tiêu của tỉnh đề ra) nhưng đã vươn lên 8 bậc và đứng đầu cả nước. Đa phần các chỉ số thành phần đều có sự tăng điểm, 3 chỉ tiêu thành phần mới được bổ sung năm 2021 về dịch vụ công trực tuyến của Quảng Ninh đứng trong top 20 cả nước. Điều này cho thấy rằng, mặc dù đại dịch Covid-19 vẫn làm ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; tác động đến mọi mặt đời sống, kinh tế, xã hội, ảnh hưởng đến nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, địa phương song các đơn vị chủ trì các chỉ số thành phần đã chủ động thực hiện nhiều biện pháp vừa đảm bảo phòng, chống dịch Covid-19 theo chỉ đạo của Chính phủ, của Ủy ban nhân dân tỉnh, vừa thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra. Công tác giải quyết TTHC được giám sát chặt chẽ, thực hiện đúng quy trình, quy định; tinh thần, thái độ của cán bộ, công chức, viên chức trong giao tiếp với tổ chức, doanh nghiệp, công dân được nâng lên. Đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành, địa phương liên quan, cùng với đó là sự chỉ đạo sát sao của Ủy ban nhân dân tỉnh, sự hướng dẫn tích cực của Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư, cùng sự quan tâm, vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp. Nhìn chung, các giải pháp đã đề ra đều được các cơ quan, đơn vị thực hiện triệt để và đem lại hiệu quả tích cực, cải thiện rõ rệt quy trình làm việc, đổi mới cách thức giải quyết công việc, phục vụ tốt hơn cho doanh nghiệp.

Kết quả phân tích cụ thể cho thấy, thực trạng “chi phí thời gian” của các doanh nghiệp khi đầu tư sản xuất kinh doanh tại tỉnh Quảng Ninh, năm 2021 có 7/14 chỉ tiêu cơ sở được cải thiện so với năm 2020 gồm: 90,55% doanh nghiệp đánh giá “Cán bộ nhà nước thân thiện” tăng 6,55% điểm, tăng 4 bậc (xếp thứ 8/63 tỉnh, thành phố); 88,28% doanh nghiệp đánh giá “Cán bộ nhà nước giải quyết công việc hiệu quả” tăng 0,78% điểm nhưng giảm 8 bậc (xếp hạng 26/63 tỉnh, thành phố); 85,83% doanh nghiệp không phải đi lại nhiều lần, tăng 8,34% điểm, tăng 4 bậc (xếp hạng 5/63 tỉnh, thành phố); 86,61% doanh nghiệp đánh giá Thủ tục giấy tờ đơn giản tăng 15,95% điểm, tăng 11 bậc (xếp hạng 6/63 tỉnh, thành phố); 6,78% doanh nghiệp cho biết nội dung làm việc của các đoàn thanh, kiểm tra bị trùng lặp tăng 1,48% điểm, tăng 18 bậc (xếp hạng 14/63 tỉnh, thành phố). Số giờ thanh, kiểm tra thuế mỗi cuộc (trung vị) là 5 giờ, giảm 4 giờ, tăng 8 bậc (xếp hạng 29/63 tỉnh, thành phố). Có 1/14 chỉ tiêu tăng 2,99% điểm nhưng giữ nguyên thứ hạng, đó là chỉ số Thời gian thực hiện TTHC được rút ngắn hơn so với quy định được 87,20% doanh nghiệp đồng ý (xếp hạng 6/63 tỉnh, thành phố).

So với năm 2020, có 4/14 chỉ tiêu chưa được cải thiện, bị giảm điểm gồm: 21,14% doanh nghiệp dành hơn 10% quỹ thời gian để tìm hiểu và thực hiện QĐPL giảm 2,47% điểm nhưng tăng 1 bậc (xếp thứ 13/63 tỉnh, thành phố); 95,28% doanh nghiệp đánh giá Phí, lệ phí được niêm yết công khai giảm 0,72% điểm, giảm 7 bậc (xếp hạng 29/63 tỉnh, thành phố); 5,69% doanh nghiệp cho biết bị thanh tra trên 3 lần một năm giảm 4,3% điểm nhưng tăng 3 bậc (xếp hạng 7/63 tỉnh, thành phố); 11,86% doanh nghiệp nhận thấy cán bộ thanh, kiểm tra lợi dụng thực thi công vụ nhũng nhiễu doanh nghiệp giảm 0,41% điểm, giảm 5 bậc (xếp thứ 27/63 tỉnh, thành phố).

Có thể thấy, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa hài lòng về việc dành hơn 10% quỹ thời gian để tìm hiểu và thực hiện QĐPL, chưa hài lòng về việc bị thanh tra trên 3 lần một năm cũng như cán bộ thanh, kiểm tra lợi dụng thực thi công vụ nhũng nhiễu doanh nghiệp và chưa đánh giá cao sự công khai phí, lệ phí giải quyết TTHC. Nguyên nhân là do tình hình chung trong bối cảnh dịch Covid-19 và nhiều yếu tố khách quan tác động tiêu cực đến nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp phải dành nhiều chi phí thời gian hơn để tìm hiểu và thực hiện các QĐPL. Bên cạnh đó, tuy việc triển khai các kế hoạch thanh tra kiểm tra doanh nghiệp của một số đơn vị sở, ngành, địa phương đạt tỷ lệ thấp (điển hình như lĩnh vực du lịch) nhưng một số sở, ngành có yếu tố chuyên môn đặc thù thực hiện các cuộc thanh kiểm tra đột xuất, chuyên ngành theo chỉ đạo của Trung ương, các Bộ, ngành dẫn đến trùng lặp giữa các cuộc thanh tra, kiểm tra theo chương trình, kế hoạch trước đó với các cuộc kiểm tra đột xuất. Do đó, việc kiểm soát cán bộ thanh, kiểm tra trong thực thi công vụ để phòng ngừa tình trạng nhũng nhiễu cũng khó triệt để.

Mặt khác, trong năm 2021, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành Trung ương vẫn duy trì điều chỉnh phí, lệ phí giải quyết TTHC để hỗ trợ tổ chức, cá nhân trước những ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh Covid-19, tuy nhiên còn chậm hướng dẫn các địa phương, dẫn đến chậm trễ trong việc rà soát, cung cấp danh sách chi tiết mức phí, lệ phí giải quyết TTHC, việc niêm yết của Trung tâm đôi khi chưa kịp thời; tại một số địa phương, cơ sở vật chất chưa đảm bảo, vị trí niêm yết chưa thuận lợi để tổ chức, cá nhân tra cứu thông tin TTHC tại trụ sở và trên Cổng thông tin điện tử thành phần. Ngoài ra, do diễn biến phức tạp của dịch bệnh, các cơ quan chức năng chưa kịp thời thực hiện kiểm tra, giám sát việc niêm yết phí, lệ phí tại Trung tâm Hành chính công các cấp. Những kết quả chưa tích cực trên thuộc phạm vi, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước khi chưa đăng tải đầy đủ thông tin về QĐPL thuộc phạm vi chức năng quản lý hoặc đăng tải nhưng khó tra cứu...

Tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường trong thời gian tới, để duy trì và cải thiện chỉ số “Chi phí thời gian” tại tỉnh Quảng Ninh, Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh ưu tiên triển khai một số biện pháp sau:

Một là, xem xét hoạt động thanh tra, kiểm tra, chú trọng tiến hành khảo sát, thu thập thông tin về tình hình hoạt động của doanh nghiệp trước khi quyết định thanh tra, kiểm tra nhằm cắt giảm tối đa các hoạt động thanh, kiểm tra không cần thiết, chồng chéo gây phiền phức doanh nghiệp. Chỉ thực hiện việc thanh tra trong trường hợp đặc biệt được cấp có thẩm quyền giao hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật rõ ràng, cụ thể. Ðối với các cuộc thanh tra theo kế hoạch đang được triển khai có liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, cần khẩn trương rà soát về phạm vi, thời hạn, đối tượng, nội dung, thời kỳ thanh tra để đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định điều chỉnh (nếu cần thiết); đồng thời tập trung chỉ đạo để sớm kết thúc thanh tra trực tiếp tại đơn vị. Các cuộc thanh tra đã kết thúc thanh tra trực tiếp cần khẩn trương ban hành kết luận; tham mưu, đề xuất hướng xử lý kết quả thanh tra theo quy định của pháp luật.

Hai là, quán triệt đến cán bộ thường trực giải quyết TTHC tại Trung tâm Phục vụ hành chính công các cấp và các cán bộ liên quan trong quy trình giải quyết TTHC thực hiện nghiêm các quy định trong Bộ quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết TTHC tại Trung tâm Hành chính công tỉnh, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại cấp xã, trong đó chú trọng về tăng cường kỷ luật kỷ cương hành chính, nâng cao đạo đức, văn hóa công vụ, thái độ làm việc, chuẩn mực giao tiếp, ứng xử trong quá trình đón tiếp và giải quyết TTHC với doanh nghiệp, người dân, đảm bảo hạn chế thấp nhất tỷ lệ hồ sơ giải quyết quá hạn đối với tổ chức, cá nhân, tránh người dân phải đi lại nhiều lần.

Mặt khác, nghiên cứu, triển khai hệ thống khảo sát, thu thập ý kiến người dân đồng bộ trong toàn tỉnh, trong đó ưu tiên triển khai chức năng khảo sát, đánh giá sự hài lòng của người dân đối với hoạt động giải quyết TTHC; đồng thời triển khai các giải pháp về tổng đài thông minh, trợ lý ảo trong giải quyết TTHC trên địa bàn tỉnh.

Ba là, quan tâm đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trụ sở làm việc, trang thiết bị máy móc cho Trung tâm Hành chính công các địa phương (nhất là các địa phương có tần suất giao dịch lớn) để nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Hành chính công các cấp nói chung và chất lượng công tác giải quyết TTHC cho tổ chức, cá nhân nói riêng, góp phần đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, xã hội số.

Bốn là, tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm giảm gánh nặng chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, nâng cao chất lượng cải cách hành chính, trong đó chú trọng:

Thường xuyên rà soát, đơn giản hóa TTHC, điều chỉnh, bãi bỏ các thủ tục không cần thiết, cắt giảm các bước trong quy trình, tăng cường phân công, phân cấp, ủy quyền cho cán bộ thẩm định, phê duyệt hồ sơ TTHC tại Trung tâm.

Cập nhật, niêm yết công khai, đầy đủ, kịp thời thông tin về danh mục, quy trình, biểu mẫu, phí, lệ phí,… liên quan đến TTHC bằng mã QR tại trụ sở, trên Cổng Dịch vụ công của tỉnh và trang thông tin điện tử thành phần của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh để tổ chức, cá nhân tìm hiểu, tra cứu và hoàn thiện hồ sơ trước khi đến giải quyết TTHC.

Đưa chứng thư số thứ 2 của các Sở, ban, ngành vào quản lý, sử dụng tại Trung tâm để thực hiện triệt để việc giải quyết TTHC theo quy trình “5 bước trên môi trường điện tử” tại Trung tâm Phục vụ hành chính công các cấp.

Hoàn thiện Hệ thống thông tin Một cửa điện tử, Cổng dịch vụ công của tỉnh, chuẩn hóa, điện tử hóa quy trình nghiệp vụ xử lý hồ sơ, kết nối hoàn chỉnh với Cổng dịch vụ công quốc gia.

Các sở, ngành, địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền về hiệu quả của việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến, xử lý hồ sơ TTHC trên môi trường mạng tại địa chỉ dichvucong.quangninh.gov.vn. để người dân, doanh nghiệp nắm bắt và tích cực tham gia sử dụng dịch vụ hành chính qua mạng.