TKV: Hiệu quả cơ giới hoá trong khai thác lò chợ xiên chéo

Cơ giới hóa trong khai thác là giải pháp chiến lược cho “bài toán” nâng cao sản lượng, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của TKV. Trong đó, áp dụng giàn mềm ZRY trong khai thác lò chợ xiên chéo (có góc dốc từ 45-75 độ) đã nâng khả năng thu hồi than đến 95%, hệ số an toàn gần như tuyệt đối, năng suất lao động tăng gấp đôi, gấp ba so với công nghệ khai thác truyền thống.

Áp dụng công nghệ giàn mềm ZRY đã giúp Công ty Than Uông Bí - TKV nâng cao năng suất, tăng khả năng thu hồi than, bảo đảm an toàn cho thợ lò.

Tháng 7/2015, 280 giàn mềm ZRY đầu tiên được lắp đặt và vận hành thử nghiệm tại vỉa 9b, khu Tràng Khê II, mỏ than Hồng Thái (nay là Công ty Than Uông Bí), để thay thế cho các vật liệu chống giữ truyền thống là gỗ, thủy lực đơn. Đây là một trong những công nghệ hiện đại nhất trong khai thác hầm lò của Trung Quốc.

Theo thiết kế, dọc theo chiều dài lò chợ, các bộ giàn được lắp đặt và liên kết với nhau bằng xích, tạo thành hệ thống mềm. Với cấu tạo dạng che chắn, thể tích nhỏ, trọng lượng nhẹ, giàn mềm ZRY có thể tự di chuyển nhờ tải trọng đất đá phía trên giàn. Khi hoàn thành một chu trình khai thác, giàn sẽ tự di chuyển đến vị trí chống giữ mới. Một trong những đặc điểm nổi trội nhất của giàn mềm ZRY là khả năng đảm bảo an toàn cho các lò chợ khi diện tích che chắn đạt trên 95%, giúp đất đá không lọt xuống không gian làm việc phía dưới của người thợ.

Anh Trịnh Đình Hùng, Quản đốc Phân xưởng K11 (Công ty Than Uông Bí), cho biết: Chỉ sau 1 năm áp dụng, sản lượng khai thác một ngày đêm của lò chợ khu Tràng Khê có thời điểm đạt trên 400 tấn, bình quân đạt gần 8.000 tấn/tháng, tăng từ 2-2,5 lần so với trước. Từ hiệu quả thu được với vỉa 9b, công ty đã nhân rộng hệ thống khai thác này ra một số vỉa có điều kiện địa chất tương tự. Đến nay, công ty đã có 3 lò chợ khai thác bằng giàn mềm ZRY, trở thành đơn vị áp dụng nhiều nhất trong các mỏ hầm lò của TKV. 

Không riêng Than Uông Bí, các mỏ đang áp dụng hệ thống khai thác bằng giàn mềm cũng thu được năng suất lao động tăng gấp đôi, gấp ba lần so với công nghệ cũ. Một lò chợ chống giữ bằng giàn mềm ZRY có năng suất lao động trực tiếp bình quân từ 5,3-6,9 tấn/công. Trong khi, công nghệ khai thác cũ với cùng điều kiện sản xuất, năng suất từ 2,5-4,5 tấn/công. Sản lượng lò chợ khai thác bằng giàn mềm ZRY đạt từ 90.000-120.000 tấn than/năm.

Một trong những hiệu quả đáng kể nữa mà ZRY mang lại là khả năng thu hồi than triệt để. So với công nghệ khai thác cũ trước đây, các mỏ chỉ có thể thu hồi than tối đa 40%, nay với giàn mềm ZRY thu hồi than tới 95%. Chi phí mét lò chuẩn bị cũng giảm từ 2-8,5 lần. Theo đó, giá thành khai thác cho một tấn than đã giảm đáng kể, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các mỏ. Sau khi thử nghiệm thành công, TKV đã quyết định duy trì 8 lò chợ có điều kiện vỉa dốc trên 45 độ áp dụng hệ thống khai thác bằng giàn mềm ở các Công ty Than: Uông Bí, Nam Mẫu, Vàng Danh, Quang Hanh, Hạ Long và Mông Dương. Trong 3 tháng cuối năm 2019, TKV sẽ triển khai thêm 4 lò chợ sử dụng giàn mềm ZRY tại mỏ Vàng Danh và Quang Hanh.

Từ những lợi ích của công nghệ này mang lại, hướng tới mục tiêu chủ động tiếp cận cũng như nội địa hóa thiết bị, thời gian qua, TKV đã chỉ đạo các đơn vị cơ khí khẩn trương phối hợp, chế tạo thiết bị giàn chống có tính năng tương đồng với giàn mềm ZRY của Trung Quốc. Hiện Công ty CP Cơ khí Mạo Khê - Vinacomin đã chế tạo thành công 625 bộ giàn chống mềm mang hiệu GM 20/30. Ông Vương Quốc Hà, Phó Giám đốc Công ty CP Cơ khí Mạo Khê, cho biết: Theo kết quả đánh giá tổng hợp trữ lượng vỉa dốc trong các dự án mỏ hầm lò của TKV, trữ lượng có khả năng áp dụng công nghệ khai thác lò chợ xiên chéo sử dụng giàn chống mềm ZRY còn hơn 34,7 triệu tấn. Trong đó, mới có khoảng 6,4 triệu tấn đã được đưa vào áp dụng công nghệ này. Có nghĩa là tiềm năng áp dụng công nghệ giàn mềm ZRY tại các mỏ hầm lò thuộc TKV là tương đối lớn. Thời gian tới, Công ty tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu thiết kế, chế tạo, sản xuất giàn mềm ZRY để hướng tới mục tiêu xây dựng những mỏ hiện đại, ít người, năng suất cao.

Hoàng Nga

[links()]