Trường hợp tái nhiễm SARS-CoV-2 sau gần 1 năm có phải do mới nhiễm bệnh?

Mặc dù tải lượng virus tại thời điểm phát hiện dương tính SARS-CoV-2 của nam bệnh nhân ở Hà Nội rất thấp, ít có khả năng lây bệnh nhưng chuyên gia cho rằng vẫn phải truy vết, xét nghiệm người liên quan.

Sáng 7-9, Sở Y tế Hà Nội công bố trường hợp ông N.T.P. (53 tuổi, ở quận Cầu Giấy) dương tính SARS-CoV-2. Đáng chú ý, đây là người có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2 ngày 8-11-2020 tại Nga.

Ngày 3-9 vừa qua, ông P. có đi tiêm vắc-xin Covid-19. Ngày 6-9, ông đưa người nhà đi khám tại Phòng khám đã khoa Medlatec Tây Hồ, được lấy mẫu xét nghiệm, kết quả dương tính SARS-CoV-2. Hiện tại, nam bệnh nhân này không có triệu chứng.

Theo kết quả xét nghiệm, tải lượng virus SASR-CoV-2 của người đàn ông này thời điểm phát hiện dương tính rất thấp (Ct value là 36). Trước đó, ở ngõ 102 Nguyễn Đình Hoàn, nơi bệnh nhân này sinh sống, đã ghi nhận trường hợp mắc Covid-19 (ca bệnh đã được công bố ngày 31-8).

Nói về trường hợp bệnh nhân tái nhiễm SARS-CoV-2 sau gần 1 năm, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết với tải lượng virus (Ct value) thấp tại thời điểm phát hiện dương tính thì nguy cơ lây lan của trường hợp này rất thấp. Tuy nhiên, chưa thể biết chắc chắn trong thời gian trước đó, có thời điểm nào Ct value của ca bệnh này cao hay không. Do đó, bác sĩ Cấp cho rằng cơ quan chức năng vẫn phải tiến hành truy vết và xét nghiệm những người tiếp xúc với F0 này trong 10-14 ngày trước đó.

Theo bác sĩ Cấp, trên thế giới, số ca tái nhiễm sau nhiều tháng ghi nhận rất ít nhưng vẫn có. "Gần đây, truyền thông đưa tin ca bệnh "số 0" tại Ấn Độ (là một nữ sinh trở về từ Vũ Hán - người đầu tiên mắc Covid-19 ở đất nước này) vào tháng 1-2020, đã tái nhiễm SARS-CoV-2 sau 17 tháng.

Bác sĩ Cấp cho biết tái nhiễm là trạng thái một bệnh nhân đã khỏi hẳn bệnh, sau đó một thời gian nhiễm lại bệnh đó lần thứ 2. Trong những trường hợp bệnh nhân có xét nghiệm RT-PCR dương tính với virus SARS-CoV-2 sau khi đã âm tính nhiều lần, thầy thuốc phải chỉ định làm nhiều lần xét nghiệm, phối hợp các xét nghiệm khác như: Xét nghiệm kháng nguyên, kháng thể, nuôi cấy virus… tổng hợp cùng các yếu tố lâm sàng và dịch tễ khác để khẳng định bệnh nhân chưa khỏi hoặc xác nhận bệnh nhân đã khỏi bệnh, tái dương tính hay tái nhiễm.

Còn tái dương tính là trạng thái một bệnh nhân đang trong quá trình tiến triển của bệnh, đã có những giai đoạn xét nghiệm âm tính, sau đó lại xuất hiện những lần xét nghiệm dương tính sau đó. Tại Việt Nam, có một số trường hợp bệnh nhân Covid-19 tái dương tính sau khi được ra viện, những ca này hầu như không lây nhiễm virus cho người khác.

"Cơ sở chắc chắn nhất để khẳng định một bệnh nhân tái nhiễm virus SARS-CoV-2 là khi bệnh nhân đó từng mắc Covid-19 đã đủ tiêu chuẩn xác định khỏi bệnh, một thời gian dài sạch virus. Sau đó, bị nhiễm bệnh lại và nuôi cấy virus có mọc lại (virus hoạt động). Tức là lần nhiễm sau bệnh nhân đó mang virus sống chứ không phải mảnh xác virus tồn lưu từ lần nhiễm trước. Tuy nhiên, có một số trường hợp có thời gian mang virus rất dài tới 174 ngày, nên cơ sở thứ 2 để khẳng định một người có tái nhiễm hay không vẫn phải căn cứ vào nuôi cấy virus, giải trình tự gene, nếu 2 lần nhiễm mà mắc 2 chủng khác hẳn nhau thì chắc chắn đó là tái nhiễm"- bác sĩ Cấp giải thích.

Bác sĩ Cấp cho biết kết quả của nghiên cứu "Đánh giá khả năng miễn dịch và tái nhiễm SARS-CoV-2 - SIREN" tại Anh cho thấy người đã từng mắc Covid-19 thì nguy cơ nhiễm lại virus tới giảm thấp hơn 83% so với người chưa từng nhiễm trong thời gian ít nhất là 5 tháng. Ngoài ra, một số nghiên cứu khác cũng cho thấy diễn biến bệnh và tỉ lệ diễn biến nặng ở những người tái nhiễm cũng không khác biệt so với người mới nhiễm lần đầu.

"Cơ thể thường sinh ra kháng thể với virus sau khi khỏi bệnh. Nhưng cơ thể có giữ được mức độ kháng thể giúp bảo vệ cơ thể lâu dài hay không tùy theo từng loại virus và từng cá thể người bệnh"- bác sĩ Cấp nói.