Từ việc khiếu nại về cấp QSDĐ của ông Đặng Đình Phúc (TP Cẩm Phả): Người dân cần nâng cao kiến thức pháp luật

Vừa qua, ông Đặng Đình Phúc (phường Cẩm Tây, TP Cẩm Phả) có đơn gửi cơ quan chức năng đề nghị cấp đổi GCNQSDĐ mang tên ông và bà Đỗ Thị Huyền sang chỉ mang tên cá nhân ông với lý do thửa đất là do bố mẹ để lại cho ông; ông Phúc không đồng ý việc UBND TP Cẩm Phả thu hồi GCNQSDĐ của gia đình. Tuy nhiên, theo UBND tỉnh, nội dung khiếu nại của ông Phúc không có cơ sở giải quyết, bởi các thành viên trong gia đình chưa thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý về phân chia di sản theo quy định.

Theo kết quả xác minh của Thanh tra tỉnh, thửa đất ông Phúc hiện sinh sống tại phường Cẩm Tây có nguồn gốc của bà Nguyễn Thị Hý (mẹ ông Phúc) nhận chuyển nhượng từ năm 1976, có xác nhận của Phòng Xây dựng nhà đất. Sau khi nhận chuyển nhượng, gia đình ở ổn định, không tranh chấp. Năm 1992, bố ông Phúc mất. Năm 1994, ông Phúc và bà Huyền kết hôn. Từ khi kết hôn, vợ chồng ông Phúc sinh sống tại thửa đất trên cùng mẹ. Năm 1996, bà Hý mất. Cả hai ông bà đều không để lại di chúc. Năm 1998, ông Phúc và bà Huyền sửa chữa, nâng cấp nhà trên mảnh đất bố mẹ để lại và sử dụng ổn định từ đó đến nay. Năm 2009, ông Phúc và bà Huyền được UBND TX Cẩm Phả (nay là TP Cẩm Phả) cấp GCNQSDĐ mang tên 2 vợ chồng.

Theo cơ quan chức năng, quy định pháp luật tại điểm d, khoản 1 Điều 50, Luật Đất đai 2003, thửa đất của gia đình bà Hý đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ. Tuy nhiên, thửa đất là tài sản của vợ chồng bà Hý. Trước khi chết, ông bà không để lại di chúc, vì vậy quyền sử dụng đất là di sản phải thực hiện phân chia theo quy định của pháp luật.

Kết quả xác minh cũng cho thấy, bà Hý và chồng có 3 người con là Đặng Thị Hạnh, Đặng Đình Phúc và Đặng Đình Đức (ông Đức chết năm 2004, trước khi chết ông Đức có vợ và 1 người con trai, không để lại di chúc về phần tài sản được hưởng thừa kế của bố mẹ). Trong hồ sơ cấp GCNQSDĐ chỉ có biên bản họp gia đình ngày 12/3/2007 gồm ông Phúc và chị gái là bà Hạnh, có xác nhận của Trưởng khu Minh Khai ngày 12/3/2008 và xác nhận của UBND phường Cẩm Tây ngày 31/7/2008. Biên bản phân chia di sản không được công chứng, chứng thực. Biên bản họp gia đình không có sự tham gia của vợ và con ông Đức. Đến ngày 30/9/2022, bà Hòa (vợ ông Đức) mới có giấy ủy quyền cho ông Phúc toàn quyền thừa kế đất do bố mẹ để lại (giấy ủy quyền bằng giấy viết tay, không có chứng thực của công chứng nhà nước và sau thời điểm cấp GCNQSDĐ ngày 1/7/2009 mang tên ông Phúc, bà Huyền).

Do các hàng thừa kế và ông Phúc chưa thực hiện việc phân chia di sản theo quy định, việc phân chia không được lập thành văn bản và chưa được chứng thực theo mẫu quy định tại Thông tư 04/2006/TTLT-BTP-BTNMT. Việc chứng thực của UBND phường Cẩm Tây ngày 31/7/2008 vào biên bản họp gia đình của ông Phúc chưa đảm bảo quy định về chứng thực văn bản phân chia di sản theo quy định về hồ sơ và trình tự, thủ tục quy định tại Thông tư liên tịch 04/2006/TTLT-BTP-BTNMT và Thông tư số 03/2001/TT-TP-CC. Việc UBND TP Cẩm Phả làm thủ tục cấp GCNQSDĐ cho ông Phúc và bà Huyền trên thửa đất thuộc di sản thừa kế của bố mẹ ông Phúc để lại là chưa đảm bảo cơ sở pháp lý, chưa đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ.

UBND tỉnh nhận định, căn cứ quy định tại điểm d, khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai 2013, UBND TP Cẩm Phả thu hồi GCNQSDĐ số AK 522698 mang tên ông Phúc và bà Huyền là đúng quy định. Nội dung khiếu nại của ông Phúc về đề nghị cấp đổi GCNQSDĐ số AK 522698 mang tên ông Phúc và bà Huyền chỉ mang tên cá nhân ông Phúc đối với thửa đất là di sản thừa kế của bố mẹ ông Phúc để lại khi ông Phúc và các thành viên trong gia đình chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý về phân chia di sản theo quy định là không có cơ sở để giải quyết.

Tỉnh cũng đồng ý với việc giải quyết của Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả thu hồi GCNQSDĐ số AK 522698 mang tên ông Phúc và bà Huyền để hướng dẫn cấp lại đảm bảo quy định, vì gia đình ông Phúc chưa thực hiện thủ tục phân chia di sản thừa kế theo quy định pháp luật. Giao Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả chỉ đạo các đơn vị liên quan hướng dẫn ông Phúc và những người có quyền lợi liên quan thực hiện thủ tục phân chia di sản thừa kế theo pháp luật, lập hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ theo quy định.

Hiện nay, các vấn đề về thừa kế, tranh chấp phân chia di sản thừa kế ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống. Trong vụ việc trên, dù không xảy ra tranh chấp di sản thừa kế nhưng việc chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý về phân chia di sản theo quy định của pháp luật cũng dẫn đến hệ lụy, ảnh hưởng tới việc thực hiện các quyền trong quản lý, sở hữu, sử dụng tài sản, di sản thừa kế của mỗi cá nhân. Do vậy, để chủ động thực hiện tốt các quyền của mình, cá nhân mỗi người dân, cần thường xuyên trau dồi kiến thức pháp luật, chủ động tìm hiểu, tiếp cận các quy định pháp luật, đặc biệt là các nội dung liên quan mật thiết tới đời sống hàng ngày.

Bên cạnh đó, để tránh phát sinh những kiến nghị của người dân, cán bộ công chức cần thường xuyên trau dồi, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, kịp thời phát hiện thiếu sót, chủ động hướng dẫn hồ sơ, thủ tục theo đúng quy định pháp luật ngay từ đầu khi tiếp nhận giải quyết, giảm thiểu sai sót, hạn chế trong quá trình thực thi công vụ, góp phần hạn chế kiến nghị, khiếu nại ngay từ đầu.