Về miền sơn cước Bình Liêu

Nhiều người ví Bình Liêu là hình ảnh của Sa Pa thu nhỏ. Với riêng tôi, đã đặt chân đến Bình Liêu rất nhiều lần qua những chuyến công tác, thì mảnh đất miền biên viễn ấy còn có những nét đặc trưng, hấp dẫn, thú vị riêng biệt.

Bình Liêu với vẻ đẹp rất đỗi giản dị được phác họa lên từ núi non hùng vĩ, hoa lá ven đường, căn nhà trình tường nhỏ nhắn e ấp bên sườn đồi..., nhất là nếp sinh hoạt mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống của bà con các dân tộc nơi đây. Huyện biên giới này là không gian lý tưởng để mỗi người tìm về, với cảm giác bình yên, để được sống chậm lại, đắm mình giữa thiên nhiên hiền hòa.

Thiên nhiên Bình Liêu hoang sơ, hùng vĩ làm mê đắm lòng người. Ảnh: Hùng Sơn

Rong ruổi chiều biên giới

Tháng tư về, hoa trẩu nở trắng dọc đường đi. Những thân cây già, tán lá rậm rạp xum xuê, hoa bung nở từng chùm, rạng ngời và duyên dáng. Hoa trẩu rụng xuống rơi trên những tán thông, rơi trên bờ rào đá, rơi trên dòng suối nhỏ, tạo thành bức tranh thiên nhiên mê hoặc lòng người. Chỉ cần một loài hoa rừng ấy cũng đủ khiến cho cung đường biên giới Đông Bắc khoác lên mình tấm áo mới dịu dàng và thơ mộng đến nao lòng. Phải chăng vì thế mà hoa trẩu, hoa sở đã làm cho Bình Liêu trở thành mảnh đất thương nhớ của những mùa hoa trắng tinh khôi.

Hoa trẩu nở trắng dọc đường lên Bình Liêu mỗi độ tháng 4 về.

Bám theo cung đường biên giới uốn lượn quanh núi đồi xanh bát ngát, thơm nồng mùi hồi, quế, chúng tôi đặt chân tới bản Phạt Chỉ (xã Đồng Văn), cách trung tâm huyện gần 30km. Khung cảnh cuộc sống yên bình, đời thường của bà con dân bản cứ thế hiện lên thật tự nhiên, sinh động. Đó là hình ảnh của những cụ bà người Dao cặm cụi thêu hoa văn trang phục truyền thống bên vệ đường, là những người dân đủng đỉnh vác trên vai cái quốc, con dao quắm sau buổi đi rừng về, là những phụ nữ vừa địu con ngủ trên lưng vừa tranh thủ cái nắng trưa phơi quần áo trước hiên nhà, và chắc chắn chẳng thiếu được các cậu bé, cô bé mặt mũi lấm lem đang say sưa với vài trò nghịch ngợm...

Trên những đỉnh cao mờ mịt hơi sương cỏ cây rậm rạp là những cột mốc đứng sừng sững trấn giữ đất trời biên cương. Không chỉ là biểu tượng chủ quyền lãnh thổ, những cột mốc bình yên vững chãi còn là dấu ấn của mảnh đất biên giới thiêng liêng, gắn bó như máu thịt với mỗi con người được sinh ra nơi đây.

Những phụ nữ người Dao ở bản Phạt Chỉ cặm cụi thêu hoa văn trang phục truyền thống bên vệ đường.

Càng lên cao, sương mù gần như bao phủ, cảm giác ù ù tai càng khiến chúng tôi cảm nhận rõ vị trí đang tọa lạc nơi lưng chừng mây. Không gian bỗng nhòe đi, mơ màng trong cái gió lạnh còn vấn vương trên các sườn núi. Giữa bốn bề chỉ còn nghe thấy hơi thở của núi rừng với líu lo chim hót, vi vu gió thổi và róc rách suối chảy để mỗi người thỏa sức tận hưởng, hít cho đầy lồng ngực không khí trong lành hiếm có nơi phố thị.

Điểm dừng chân mà chúng tôi chọn là homestay A Dào. Được xây dựng theo kiến trúc nhà sàn của người dân tộc và hoàn toàn bằng gỗ, ngôi nhà như một điểm nhấn ấn tượng giữa mênh mông núi rừng. Đón chúng tôi là chị Tằng Thị Lan, quản lý homestay, trong trang phục truyền thống của phụ nữ Dao. Tại đây, chúng tôi được thưởng thức một vài món ăn đặc trưng của địa phương, như gà nướng, cá suối, cháo trắng củ cải, canh miến dong..., tắm nước lá thuốc của người Dao, trải nghiệm những nét sinh hoạt, văn hóa của đồng bào dân tộc.

Chị Tằng Thị Lan, quản lý  homestay A Dào giới thiệu du khách vẻ đẹp, văn hóa mảnh đất Bình Liêu.

Chị Lan chia sẻ: Phần lớn bà con dân tộc trong bản có ý thức giữ gìn nét văn hóa, phong tục truyền thống, nên là một lợi thế rất lớn đối với phát triển du lịch cộng đồng, trải nghiệm. Bà con dân bản giờ đây đã tận dụng, đầu tư phát triển các dịch vụ cơ bản phục vụ du lịch. Chính nét mộc mạc, dân dã mà chân tình của người dân đã để lại ấn tượng, tình cảm yêu mến của du khách khi đến với Bình Liêu.

Hoàng hôn dần buông xuống, xen lẫn giữa cảnh sắc kỳ vĩ của núi rừng là những nếp nhà trình tường yên bình, những mái ngói âm dương cổ kính bảng lảng làn khói lam chiều, vang vang tiếng lục lạc leng keng của đàn trâu thủng thẳng về nhà. Tất cả hòa quyện nhẹ nhàng, êm ả như ru, khiến lòng tôi nhen nhóm lên ước muốn được sống những tháng ngày quanh năm làm bạn với mây, trời, núi non.

Điểm đến không giới hạn

Là người dân Bình Liêu chắc hẳn ai cũng đã quen với câu slogan “Bình Liêu - Nơi tình yêu không giới hạn”. Đến Bình Liêu có lẽ chẳng ai có thể giấu diếm được cảm giác muốn chinh phục và khám phá. Nếu không yêu thích vẻ đẹp hiền hòa của cỏ cây, hoa lá tựa như cô gái miền sơn cước dịu dàng, thì chắc hẳn bạn sẽ phải thán phục, ngưỡng mộ vẻ đẹp của đỉnh Cao Ba Lanh kiêu hùng hay miên man cung đường sống lưng khủng long tựa như chàng trai núi rừng dũng mãnh, kiên cường.

Bình Liêu mang đến nhiều cảm xúc khác nhau vào mỗi mùa trong năm. Dù là đến đây vào mùa xuân, hạ, thu hay đông, chắc chắn mảnh đất miền biên viễn này không làm du khách cảm thấy thất vọng, mà có chăng chỉ là thêm mê đắm, nhớ thương.

Lễ hội đình Lục Nà (xã Lục Hồn) được tổ chức ngày 16 tháng Giêng hằng năm.

Xuân về, Bình Liêu tươi thắm sắc đào phai dịu dàng. Đây cũng là mùa của những lễ hội truyền thống, như Lễ hội Đình Lục Nà (16 tháng Giêng), Hội hát giao duyên Soóng Cọ (16/3 âm lịch), Ngày “Kiêng gió” (4/4 âm lịch). Cũng như ở các địa phương khác, hội làng, lễ hội đã trở thành nét đẹp văn hóa, thể hiện ý thức hướng về cội nguồn của nhân dân các dân tộc nơi đây. Và nếu đã đến với những lễ hội truyền thống, bạn đừng quên lắng nghe những làn điệu Then, Soóng Cọ say đắm, mang vẻ đẹp, bản sắc, cốt cách của người đồng bào dân tộc, cứ du dương, ngọt ngào như muốn níu chân người ở lại; tham gia vào một vài trò chơi dân gian, như ném còn, giã gạo, đẩy gậy, bắn nỏ; thưởng thức hương vị các món ăn độc đáo vào đúng dịp cơm mới, làm bánh cốc mò, xôi ngũ sắc; trải nghiệm những phiên chợ vùng cao của đồng bào.

Thác Khe Vằn (xã Húc Động) là điểm dừng chân thú vị của du khách đến Bình Liêu dịp hè.

Hè đến, huyện miền núi khoác lên mình một màu xanh mát lành của những cánh rừng nguyên sinh. Cách trung tâm Bình Liêu khoảng 12km là thác Khe Vằn (xã Húc Động) cao gần 100m, chia thành 3 tầng thác rộng, nước chảy rì rào đêm ngày như bản nhạc của núi rừng. Nơi đây trở thành không gian nghỉ ngơi lý tưởng, để du khách được thỏa thích đắm mình trong làn nước mát lạnh, cuốn trôi mọi ưu lo của cuộc sống thường nhật.

Để rồi mỗi lần thu đủng đỉnh ghé qua, khung cảnh hoang sơ, khoáng đạt của vùng đồi núi Đông Bắc lại như thêm chất thơ tình. Cái trong veo của mùa thu đã gửi gắm trọn vẹn ở cả sắc trời, sắc núi nơi đây. Ấn tượng hơn cả là những thửa ruộng bậc thang lúa chín vàng rộ óng ánh, lớp nọ nối tiếp lớp kia, cứ thế phủ lấy đất, ôm lấy đồi và kéo xa tít tắp về phía chân trời.

Mùa vàng ở Húc Động. Ảnh: Khánh Giang

Đầu đông, Bình Liêu đắm chìm trong vẻ đẹp lãng mạn ngây ngất của cỏ lau bung trắng khắp các vạt đồi, sườn núi, trải dài dọc cung đường tuần tra biên giới. Tháng 12, cả xứ sở như bừng lên sức sống mới giữa màu trắng tinh khôi, thanh khiết của hoa sở. Biết đâu, may mắn bạn có thể lạc giữa thiên đường tuyết rơi cổ tích vào những ngày rét đậm.

Bình Liêu mùa nào cũng đẹp như thêu hoa dệt gấm, làm mê đắm biết bao du khách. Một vẻ đẹp bình dị tự nó toát lên không cần tô vẽ mà quyến rũ biết bao, khiến mỗi bước chân đến đây đều chùng chình không muốn qua về. Đừng lỡ hẹn với Bình Liêu một mùa nào trong năm để có thể “chạm” và cảm nhận đầy đủ về mảnh đất miền biên ải, bởi Bình Liêu sẽ mãi là nơi tình yêu không giới hạn.

Nguyễn Dung