Vì sao người dân chưa mặn mà với hình thức thu phí ETC?

Thực hiện theo Công điện 849/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 17/12/2019, Trạm thu phí BOT Đại Dương (Dự án cải tạo, nâng cấp QL18 đoạn Uông Bí - Hạ Long) chính thức đưa hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) vào khai thác. Đây là giải pháp được đánh giá hiện đại, giúp tiết kiệm thời gian, minh bạch hóa trong thu phí. Tuy nhiên, sau hai tháng vận hành, người dân chưa thực sự mặn mà với hình thức thu phí mới.

Trạm thu phí BOT Đại Dương sử dụng 4 làn ETC từ tháng 12/2019.

Theo thống kê từ Ban điều hành Trạm thu phí BOT Đại Dương, trung bình mỗi ngày có khoảng 11.000 lượt xe ô tô qua trạm, tuy nhiên chỉ có khoảng 1.600 lượt xe sử dụng ETC, đạt tỷ lệ 15% tổng lưu lượng lượt xe giao dịch toàn trạm. Trong đó, chủ yếu là các phương tiện thường xuyên qua trạm đang sử dụng vé quý, tháng và ưu tiên khu vực.

Ông Bùi Ngọc Long, Trạm trưởng Trạm thu phí BOT Đại Dương, cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ETC được triển khai tại trạm từ tháng 9/2019 ở 4/10 cửa thu phí với trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, dành riêng cho xe đã dán thẻ và đã nạp tiền tham gia ETC, được Tổng cục Đường bộ (Bộ GT-VT) chấp thuận các chỉ tiêu hiệu năng của hệ thống (KPI), Nhà đầu tư BOT nghiệm thu, vận hành từ 17/12/2019. Tuy nhiên, phương tiện sử dụng ETC còn thấp, lý do bởi đây là hình thức thu phí mới, người dân chưa có thói quen thanh toán điện tử.

Để sử dụng dịch vụ ETC, người dân phải đăng ký và duy trì tài khoản có tiền tại ngân hàng liên kết, thực hiện dán thẻ từ và được khấu trừ tự động sau mỗi lượt sử dụng. Tuy nhiên, theo một số lái xe từng sử dụng ETC, việc triển khai đến nay còn nhiều bất cập do thiếu đồng bộ, vì thế gây nhiều phiền phức trong quá trình sử dụng.

Anh Đặng Quang Vinh, lái xe thường xuyên qua Trạm cho biết, ETC hiện mới chỉ lắp đặt tại một số trạm thu phí, chứ không phải tất cả, do đó khi đi các trạm khác nhau đều phải mất thời gian quan sát xem có ETC hay không; nhiều khi đi nhầm làn lại phải dừng để giải thích, phải lùi lại để chuyển làn hoặc thanh toán tiền mặt. Bên cạnh đó, dịch vụ còn có nhiều lỗi (không quét được thẻ, barie không mở...), vì thế sau một thời gian sử dụng tôi thấy còn bất cập nên chyển sang thanh toán theo cách truyền thống.

Quả vậy, để giảm thiểu thời gian, công khai, minh bạch nguồn thu của các trạm BOT, ETC là chủ trương đúng đắn, tuy nhiên, tiến độ triển khai lắp đặt hệ thống này hiện còn khá chậm. Cụ thể tại Quảng Ninh đang có 4 dự án giao thông BOT có trạm thu phí gồm: BOT cầu Bạch Đằng, BOT cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, BOT Biên Cương (Dự án cải tạo, nâng cấp QL18 đoạn Hạ Long - Cẩm Phả), BOT Đại Dương (Dự án cải tạo, nâng cấp QL18 đoạn Uông Bí - Hạ Long). Tuy nhiên, hiện duy nhất chỉ có Trạm thu phí BOT Đại Dương đã triển khai lắp đặt trạm thu phí ETC, còn lại các trạm khác mới chỉ có hạ tầng cơ sở, thiếu thiết bị kết nối đầu cuối với hệ thống mạng thu phí tự động quốc gia.

Theo Sở GT-VT, từ khi xây dựng và lắp đặt trạm thu phí, các dự án BOT giao thông tại Quảng Ninh đều đã trang bị hạ tầng cơ sở của thu phí ETC. Sở cũng chỉ đạo chủ đầu tư các dự án BOT thực hiện đàm phán, ký hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ do Bộ GT-VT chỉ định là BOO2 (Liên danh 4 đơn vị Viettel, Vietinf, VTT và ITD), yêu cầu trung tâm đăng kiểm xe cơ giới tại Quảng Ninh thực hiện dán thẻ Etag cho các phương tiện. Song đến nay, nhà thầu triển khai rất chậm, Sở đã có báo cáo UBND tỉnh, trình Bộ GT-VT về việc này.

Tổ chức hướng dẫn, phân làn giao thông đi vào các cửa thu phí không dừng tại Trạm BOT Đại Dương.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho các phương tiện, tại Trạm thu phí BOT Đại Dương đã bố trí các điểm dán thẻ, lập tài khoản và nạp tiền dịch vụ thu phí tự động, hướng dẫn lái xe, chủ phương tiện sử dụng ứng dụng phần mềm, kiểm tra, quản lý tài khoản; phát tờ rơi tuyên truyền về chủ trương, quy định. Song sự chậm trễ và thiếu đồng bộ tại hệ thống các trạm thu phí BOT đã khiến việc vận hành ETC tại các trạm gặp khó khăn. Đó là, ngoài nhân viên kiểm soát, tại làn thu phí không dừng lúc nào cũng phải có người cảnh giới từ xa, bởi xe không dán thẻ đi nhầm vào làn này buộc phải lùi lại, chuyển sang làn khác. Tình trạng này hiện diễn ra khá phổ biến...

ETC là chủ trương lớn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin, viễn thông, truyền thông công nghiệp vào giao thông, góp phần hướng tới giao thông thông minh, góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí, giảm thiểu ùn tắc giao thông và đặc biệt có ảnh hưởng tốt đến việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Theo thống kê, toàn quốc hiện có khoảng 3,2 triệu xe ô tô, trong đó có gần 900.000 xe ô tô được dán thẻ. Tuy nhiên số lượng phương tiện sử dụng thẻ cho thanh toán ETC còn khá khiêm tốn.

Được biết, trong quý II/2020, Trạm thu phí BOT Đại Dương sẽ tiến hành lắp đặt thu phí tự động không dừng tại tất cả các cửa thu phí theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, khi đó phương tiện qua trạm bắt buộc phải dùng thanh toán ETC. Vì thế, để ETC phát huy hiệu quả trong quản lý, các dự án giao thông BOT có trạm thu phí còn lại trên địa bàn tỉnh cần tiếp tục yêu cầu nhà thầu triển khai lắp đặt và vận hành hệ thống theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đảm bảo thuận lợi cho nhân dân.

Đỗ Phương

[links()]