Vịnh Bái Tử Long - Tiềm năng phát triển du lịch bền vững

Cũng như Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long được thiên nhiên ban tặng cho nhiều cảnh đẹp tự nhiên độc đáo với hơn 600 hòn đảo lớn nhỏ, bao gồm cả đảo đá, đảo đất. Đặc biệt khu vực này có Vườn quốc gia Bái Tử Long với cảnh quan thiên nhiên vô cùng đặc sắc.

Đây là nơi tập trung đa dạng sinh học cao với những hệ sinh thái điển hình như hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô, hệ sinh thái rừng cây nhiệt đới, hệ động, thực vật phong phú và đa dạng. Bên cạnh đó, Vịnh Bái Tử Long còn chứa đựng nhiều giá trị văn hoá, lịch sử. Đây chính là những yếu tố quan trọng để phát triển các loại hình du lịch đa dạng và hấp dẫn như: Công viên địa chất, công viên văn hoá lịch sử, du lịch nghỉ dưỡng, khám phá…

Hòn Xếp, một trong những điểm tham quan hấp dẫn khách du lịch khi đến Vịnh Bái Tử Long. Ảnh: Khánh Giang

Hiện tại, theo các nhà nghiên cứu, vùng Vịnh Bái Tử Long có tới 28 loài thực vật ngập mặn, đây là nơi sinh sống của 109 loài cá, 15 loài tôm, 48 loài động vật đáy, 14 loài chim, 41 loài rong biển… Hầu hết các giống loài động thực vật có mặt tại khu vực Vịnh Hạ Long thì cũng thấy xuất hiện ở vùng Vịnh Bái Tử Long. Riêng đối với hệ sinh thái hang động và tùng áng, khu vực Vịnh Bái Tử Long chủ yếu là các đảo đất nên quá trình phát triển các hệ sinh thái hang động và tùng áng có phần kém hơn khu vực Vịnh Hạ Long. Các hang động, tùng áng ở Vịnh Bái Tử Long tập trung chủ yếu ở đảo Cái Lim và đảo Trà Bản. Qua điều tra và khảo sát, phát hiện có 13 hang động và 8 tùng áng, trong đó hang Nhà Trò và hang Cái Lim là hai hang động lớn có thể đưa vào khai thác phát triển du lịch.

Theo điều tra của Viện Nghiên cứu hải sản Hải Phòng phối hợp với Sở Thuỷ sản Quảng Ninh (năm 1998-1999), vùng biển Bái Tử Long có 391 loài động vật biển, trong đó có 173 loài hải sản, với nhiều loài có giá trị kinh tế cao, mang ý nghĩa lớn về mặt kinh tế như: Cá thu, cá nhụ, cá song, cá gáy, hồng, mực nang, mực ống, tôm các loại, sá sùng, hải sâm, bào ngư...

Không chỉ có giá trị đặc sắc về cảnh quan, đa dạng sinh học, vùng Vịnh Bái Tử Long còn có giá trị về văn hoá, lịch sử. Đây được coi là “cái nôi” của người Việt cổ với ba nền văn hoá tiền sử kế tiếp nhau, cách ngày nay từ 18.000-3.500 năm, đó là: Văn hoá Soi Nhụ, Văn hoá Cái Bèo và Văn hoá Hạ Long. Hiện nay khu vực Vịnh Bái Tử Long còn lưu giữ được nhiều di tích lịch sử văn hoá quan trọng đã được xếp hạng như: Cụm di tích Lịch sử - Kiến trúc nghệ thuật đình Quan Lạn, cụm di tích chùa, tháp tại xã Thắng Lợi, di tích Khu lưu niệm Hồ Chủ tịch tại xã đảo Ngọc Vừng, chùa Cái Bầu, nghè Trần Khánh Dư v.v.. Đặc biệt là Di tích Thương cảng cổ Vân Đồn nổi tiếng, là một trong những xuất phát điểm của con đường tơ lụa trên biển.

Có thể nói với cảnh quan thiên nhiên đặc sắc cùng với những giá trị văn hoá, lịch sử và đa dạng sinh học, Vịnh Bái Tử Long có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, văn hoá, du lịch của khu kinh tế Vân Đồn nói riêng, Quảng Ninh nói chung. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều nhà đầu tư muốn tìm kiếm cơ hội đầu tư vào Vịnh Bái Tử Long để khai thác dịch vụ du lịch. Tuy nhiên, để phát triển bền vững thì phải giải quyết hài hoà giữa phát triển kinh tế với việc bảo tồn và phát huy giá trị Vịnh Bái Tử Long.

Cẩm Thu