Tiền đề xây dựng Đặc khu

[links()]

Vân Đồn (Quảng Ninh) cùng với Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang) được lựa chọn xây dựng thành đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt trực thuộc cấp tỉnh nhằm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế so sánh, tạo động lực phát triển mới, bảo đảm phân bổ nguồn lực theo vùng, tạo hiệu ứng lan tỏa trên phạm vi cả nước. Để giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan về việc lựa chọn Vân Đồn là đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt (Đặc khu Vân Đồn), Báo Quảng Ninh mở chuyên mục giới thiệu về nội dung liên quan đến Đặc khu kinh tế Vân Đồn.

Đình Quan Lạn (Vân Đồn) một điểm du lịch tâm linh thu hút nhiều khách du lịch đến tham quan. Ảnh: Đỗ Phương

Từ những lợi thế

Vân Đồn được đánh giá là khu kinh tế ven biển có vị trí kinh tế, chính trị chiến lược quan trọng đối với trong nước và quốc tế; được đặt trong quy hoạch phát triển liên hoàn quốc gia; hội tụ đủ điều kiện thuận lợi để xây dựng hạ tầng chiến lược và phát triển kinh tế hướng ngoại, độ mở cao; có thể tận dụng được lợi thế bên trong và ưu thế bên ngoài để phát triển, góp phần lan toả cho vùng và cả nước. 

Vân Đồn nằm trên đường trung chuyển chiến lược từ khu vực Đông Á xuống Đông Nam Á, ASEAN - Trung Quốc; nằm trong khu vực hợp tác "Hai hành lang, một vành đai" kinh tế Việt - Trung; hành lang kinh tế Nam Ninh - Singapo và khu vực hợp tác liên vùng Vịnh Bắc Bộ mở rộng. Đồng thời, Vân Đồn cũng nằm trong quy hoạch phát triển vành đai kinh tế ven biển Vịnh Bắc Bộ, tam giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh và trong chuỗi đô thị quan trọng của vùng đồng bằng Sông Hồng, với Tây Bắc qua Lạng Sơn, với phía nam Trung Quốc (Quảng Tây, Quảng Đông), do đó có khả năng tiếp cận nhanh và phát triển quan hệ với các trung tâm chính trị, kinh tế lớn của vùng và khu vực.

Đặc biệt, Vân Đồn có lợi thế sân bay quốc tế phục vụ phát triển, nhất là dịch vụ du lịch, công nghiệp giải trí và chỉ cách các trung tâm kinh tế, tài chính du lịch trong khu vực từ 4 - 5 giờ bay (thuận lợi cho phát triển du lịch và thương mại quốc tế).

Bên cạnh đó, Vân Đồn còn được bao bọc bởi Vịnh Bái Tử Long, gắn với Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà (Hải Phòng). Thiên nhiên nơi đây cũng có nhiều giá trị khác biệt về cảnh quan, sinh thái, vùng biển rộng, nhiều bãi biển tự nhiên đẹp và hoang sơ. Bên cạnh đó, có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, gắn với nơi ra đời của người Việt cổ; môi trường trong lành, chưa bị tác động nhiều bởi các yếu tố con người. Không những thế Vân Đồn còn nằm trong hệ thống cụm cảng quốc tế Hải Phòng - Quảng Ninh (Việt Nam) - Phòng Thành (Trung Quốc), thuận lợi để tổ chức các tour du lịch đường biển. Đặc biệt, Cảng biển tổng hợp Hòn Nét có độ sâu -21m, khả năng tiếp nhận tầu có trọng tải 150.000 DTW).

Vân Đồn sở hữu nhiều bãi biển đẹp tự nhiên. (Ảnh: bãi biển Trường Chinh, xã Ngọc Vừng). Ảnh: Thanh Hằng

Tiền đề xây dựng đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt

Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, khí hậu ôn hòa, cảnh quan thiên nhiên đặc sắc cùng hàng trăm di tích lịch sử, văn hóa, trong những năm gần đây, lượng khách du lịch quốc tế đến Quảng Ninh ngày càng tăng, chiếm gần 35% tổng số khách du lịch quốc tế đến Việt Nam. Đặc biệt, khách quốc tế trong 6 tháng mùa thu đông tăng trên 43% so với 6 tháng mùa hè. Bên cạnh đó, Dự án Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp có casino được nghiên cứu hướng tới đối tượng người nước ngoài kết hợp hài hòa giữa đối tượng là doanh nhân và các gia đình người nước ngoài. Ngoài ra, lượng khách quốc tế đến tham quan du lịch tại Quảng Ninh từ các quốc gia châu Á (như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia,...) là những nước có nhu cầu lớn sử dụng dịch vụ giải trí casino, trò chơi có thưởng, du lịch nghỉ dưỡng, chữa bệnh,... và khách du lịch hạng sang.

Trong quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, đã xác định hướng phát triển Khu kinh tế Vân Đồn là: “Xây dựng phát triển trở thành khu kinh tế đặc biệt với bộ máy tổ chức hành chính phù hợp; là khu vực phát triển năng động, văn minh, hiện đại; là trung tâm công nghiệp giải trí có casino, du lịch biển - đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp cao cấp về tài chính, ngân hàng, viễn thông; là một cửa ngõ giao thương quốc tế, tạo thế đan xen lợi ích góp phần bảo đảm vững chắc về quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ”.

Hiện tại, Vân Đồn đã và đang nhận được sự ủng hộ của Trung ương, các bộ, ban, ngành và sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nước ngoài. Bộ Chính trị đã có Thông báo kết luận số 21-TB/TW ngày 22/3/2017, trong đó có chủ trương quyết tâm lựa chọn Vân Đồn để xây dựng thử nghiệm mô hình đặc biệt, tạo nên khu vực phát triển, làm động lực thúc đẩy nền kinh tế cả nước phát triển. Từ những nghiên cứu bài học kinh nghiệm của các đặc khu kinh tế trên thế giới và thực tiễn phát triển của tỉnh Quảng Ninh nói chung, Khu kinh tế Vân Đồn nói riêng, Quảng Ninh nhận thấy Vân Đồn đã cơ bản hội tụ đủ các điều kiện cần thiết để có thể xây dựng, phát triển thành công Khu hành chính - kinh tế đặc biệt trên cơ sở Đề án được phê duyệt, Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được thông qua với thể chế hành chính, kinh tế vượt trội, đủ mạnh, ổn định, có sức cạnh tranh cao và theo chuẩn mực quốc tế, thực hiện trao quyền tự chủ cao cho chính quyền Khu.

Hiểu Trân