Xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa

Tiền lương và các chế độ đãi ngộ thấp, thái độ ứng xử với công nhân không hợp lý là nguyên nhân chính của hầu hết các vụ đình công, lãn công  đã từng xảy ra. Để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kịp thời giải quyết những bức xúc của người lao động, ngăn chặn mầm mống đình công xảy ra, các cấp công đoàn tỉnh đang nỗ lực xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa trong doanh nghiệp.

Đối thoại với doanh nghiệp để giải quyết khó khăn, vướng mắc về chính sách pháp luật lao động là cơ sở để xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa. (Trong ảnh: Đối thoại giải quyết vướng mắc của doanh nghiệp trong các KCN, KKT trên địa bàn tỉnh được tổ chức tháng 5-2017)

Quan hệ lao động là tổng hòa các mối quan hệ nhằm thực hiện tốt chính sách liên quan trực tiếp đến người lao động nhằm thực hiện tốt quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động. Quảng Ninh là tỉnh công nghiệp nơi tập trung đông công nhân lao động (CNLĐ) hoạt động ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề. Theo số liệu thống kê của Liên đoàn Lao động tỉnh, toàn tỉnh hiện có gần 400.000 CNLĐ, 2.215 công đoàn cơ sở (CĐCS), trong đó riêng khối doanh nghiệp là 1.108 CĐCS với 210.000 lao động.

So với nhiều tỉnh thành khác trong cả nước thì Quảng Ninh được đánh giá có mối quan hệ lao động tương đối hài hòa ít xảy ra tình trạng đình công tập thể kéo dài. Ông Đỗ Văn Khánh, Phó Ban Chính sách - Pháp luật, Liên đoàn Lao động tỉnh cho biết: Do đặc thù của Quảng Ninh có đông CNLĐ hoạt động trong ngành Than (với gần 110.000 lao động), việc quan tâm chăm lo và có nhiều chính sách đãi ngộ để thu hút người lao động luôn được ngành Than thực hiện tốt. Cùng với đó, các cấp công đoàn tỉnh đi trước đón đầu, thực hiện tốt các chủ trương chính sách liên quan đến quyền lợi người lao động. Đặc biệt có hàng trăm cuộc tư vấn pháp luật được tổ chức định kỳ hằng năm từ cấp tỉnh đến cơ sở vừa để tuyên truyền nội dung chính sách mới vừa đối thoại nhằm giải đáp khúc mắc của doanh nghiệp và người lao động quan tâm.

Ngoài tuyên truyền đối thoại trực tiếp tại hội nghị, Liên đoàn Lao động tỉnh còn tổ chức tư vấn trên báo chí bằng các chuyên đề, chuyên mục và kênh trực tuyến qua điện thoại, mạng xã hội. Chính những điều này đã giải quyết hài hòa giữa người lao động và người sử dụng lao động, áp chế và đi tới triệt tiêu sự bất hòa trong quan hệ lao động. Hằng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh đã chỉ đạo các liên đoàn lao động cấp huyện, công đoàn ngành và các phòng, ban chuyên môn trực thuộc đảm nhận phụ trách từng khu vực để thực hiện giám sát, theo dõi các hoạt động của từng đơn vị, doanh nghiệp trong việc thực hiện quy chế dân chủ để đảm bảo quyền, lợi ích người lao động.

Dây chuyền sản xuất sợi tại Công ty TNHH Vina New Tarps (KCN Cái Lân, TP Hạ Long).

Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng đình công, lãn công trên địa bàn tỉnh vẫn có nguy cơ xảy ra nếu quyền lợi người lao động không được đảm bảo. Theo ông Đỗ Văn Khánh, thực tế tình trạng đình công, lãn công đã từng xảy ra trước đây. Cụ thể khoảng năm 2013 đã xảy ra đình công của hàng nghìn lao động ở Chi nhánh Công ty TNHH Sao Vàng Uông Bí (TP Uông  Bí) về thời giờ làm việc, phụ cấp chuyên cần, xăng xe, ăn ca… gây ảnh hưởng rất lớn. Hay tại Công ty TNHH Điện tử Vạn Lực (KCN Cái Lân, TP Hạ Long), doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài (FDI) hoạt động từ năm 2011, chuyên sản xuất kinh doanh bật lửa thể khí xuất khẩu. Năm 2015 doanh nghiệp này là điểm nóng về tranh chấp lao động, đã từng xảy ra tình trạng lãn công của người lao động bất đồng về tiền lương, thưởng và các phụ cấp tiền ăn, chế độ làm thêm giờ buộc công đoàn cấp trên phải trực tiếp xuống can thiệp giải quyết mâu thuẫn… Ngoài ra có một số doanh nghiệp xảy ra tình trạng đình công lãn công nhưng không sâu, chủ yếu là bất đồng giữa chủ doanh nghiệp và người lao động chưa tìm được tiếng nói chung. CĐCS tại doanh nghiệp năng lực hạn chế và chưa thực hiện sát sao để bảo vệ quyền lợi người lao động.

Qua nỗ lực vận động của Công đoàn các cấp, đến nay Công ty TNHH Điện tử Vạn Lực Việt Nam đã thực hiện nhiều chế độ chăm lo cho CNLĐ như: Lắp đặt hệ thống điều hòa tại nơi sản xuất, bổ sung nước mát để tăng cường sức khỏe cho lao động vào mùa nóng, hỗ trợ 1 triệu đồng/năm tiền nuôi con nhỏ cho mỗi lao động. Cùng với đó, đơn giá sản phẩm ở tất cả các bộ phận sản xuất của Công ty đều được tăng lên 10-15% so với trước đây. Điều này có sự đóng góp rất lớn của Công đoàn các KCN tỉnh trong việc trực tiếp chỉ đạo, nâng cao bồi dưỡng chuyên môn của tổ chức công đoàn cơ sở để phát huy vai trò bảo vệ quyền, lợi ích người lao động ở Công ty.

Xuất phát từ đặc thù cũng như điều kiện của Quảng Ninh, Liên đoàn Lao động tỉnh đang chủ trì phối hợp cùng các sở, ban, ngành của tỉnh xây dựng Đề án quan hệ lao động giai đoạn 2016-2020, kinh phí được sử dụng từ ngân sách tỉnh. Hiện nay, Quảng Ninh là một trong 4 tỉnh, thành trong cả nước đi đầu trong xây dựng Đề án quan hệ lao động. Đặc biệt với Quảng Ninh, LĐLĐ tỉnh được giao làm chủ đạo khác với 3 địa phương còn lại giao cho cơ quan đơn vị khác phụ trách. Điều này cho thấy vai trò chủ động của LĐLĐ tỉnh trong việc đảm bảo xây dựng mối quan hệ lao động nhằm mục tiêu công đoàn đồng hành cùng doanh nghiệp để hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và quyền lợi người lao động.

 Dương Trường

[links()]