Xây dựng nông thôn mới: Thành quả của sự nỗ lực

Sau hơn 8 năm thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), diện mạo các vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh đã thay đổi nhanh chóng. Thông qua hàng loạt chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục... chất lượng cuộc sống của người dân được nâng cao. Đặc biệt, giai đoạn 2016-2018, chương trình đã có những thay đổi lớn cả về chất và lượng, tạo nên “những trái ngọt” đáng ghi nhận.

Hành trình 8 năm “gieo hạt”

Năm 2018, xã Hoành Mô được công nhận là xã hoàn thành NTM. Bà Ngô Thị Công, Phó Chủ tịch UBND xã, chia sẻ: “Hết năm 2017 xã Hoành Mô chỉ đạt 14/20 tiêu chí và 38/53 chỉ tiêu. Trong đó các tiêu chí về giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, vệ sinh môi trường là những tiêu chí khó nhất. Vì vậy, lãnh đạo xã xây dựng kế hoạch chi tiết với các chỉ tiêu, nội dung, tiến độ thực hiện, người thực hiện và điều kiện nguồn lực cần có để hoàn thành mục tiêu. Đồng thời, chủ động kết nối, huy động nguồn lực xã hội hóa để hoàn thiện các chỉ tiêu, đầu tư tập trung, tránh tình trạng dàn trải, gây lãng phí”. Nhờ vậy, đến hết năm 2018, xã Hoành Mô đã đạt 20/20 tiêu chí, 53/53 chỉ tiêu, hoàn thành mục tiêu xây dựng xã NTM.

Mô hình trồng cam hiệu quả tại thôn Nà Sa, xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu.

Còn ở xã Thanh Lâm, huyện Ba Chẽ, sau hơn 1 năm quay trở lại, tôi cũng được đón tin vui cùng người dân nơi đây khi xã đã về đích NTM. Năm 2016, xã có 484 hộ dân thì có tới 78 hộ nghèo, 163 hộ cận nghèo. Ông Hoàng Văn Thắng, Bí thư Đảng ủy xã Thanh Lâm, khi ấy rất “đau đầu” tìm cách giảm hộ nghèo. Mục tiêu đặt ra đến năm 2018 hoàn thành chương trình xây dựng NTM là một "bài toán" khó đối với lãnh đạo xã.

Tuy vậy, “khó nhưng sẽ có lời giải” là tâm niệm của lãnh đạo xã Thanh Lâm. Bắt đầu từ những việc nhỏ nhất, xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện “mưa dầm thấm lâu” để huy động sức mạnh người dân. Từ đó, lấy phát triển sản xuất làm nền tảng, duy trì, mở rộng đàn gia súc, gia cầm thông qua các nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất trong chương trình xây dựng NTM. Đến nay đàn gia súc đã tăng lên đáng kể. Đàn trâu có 261 con, đàn bò có 228 con; đàn lợn hàng năm trung bình phát triển hơn 1.100 con, đàn gia cầm hàng năm đạt gần 5.000 con... Đồng thời, tranh thủ các nguồn hỗ trợ chương trình 135, chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, chương trình hỗ trợ sản xuất để phát triển một số cây trồng theo hướng tập trung như: Cây ba kích tím, cây trà hoa vàng, cải tạo vườn tạp trồng cam V2... đã giúp nâng cao đời sống của người dân. Đến cuối năm 2018, xã có tổng số 502 hộ dân thì chỉ còn 17 hộ nghèo, 45 hộ cận nghèo. Xã đã hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.

Không chỉ với Hoành Mô (Bình Liêu), Thanh Lâm (Ba Chẽ), theo thông tin từ Ban Xây dựng NTM, hết năm 2018, toàn tỉnh có 72/111 xã đạt chuẩn NTM (bằng 80,9% so với kế hoạch của tỉnh và bằng 69% theo kế hoạch Trung ương giao đến hết năm 2020). Chỉ trong 3 năm (2016-2018), toàn tỉnh có 55 xã đạt chuẩn NTM (vượt 12 xã so với kế hoạch). Cùng với Cô Tô và Đông Triều đã đạt chuẩn NTM, tỉnh cũng đang trình Trung ương công nhận huyện đạt chuẩn NTM với TP Uông Bí và Cẩm Phả trong đầu năm 2019. Cùng với đó, đến nay toàn tỉnh có 25 xã tiến hành xây dựng NTM nâng cao, bình quân các xã đạt  4,12/8 tiêu chí và 20,48/27 chỉ tiêu về NTM nâng cao; 206 thôn đạt chuẩn NTM.

Sẵn sàng cho những mục tiêu mới

Không dừng lại ở danh hiệu “Xã đạt chuẩn NTM”, các xã như Hoành Mô, Thanh Lâm đang tiếp tục hướng đến duy trì và phát huy các tiêu chí đã đạt được, đồng thời đề ra mục tiêu xây dựng NTM nâng cao. Cụ thể, xã Thanh Lâm đã đặt mục tiêu hướng đến xây dựng xã NTM vùng cao tiên tiến, xây dựng các tiêu chí NTM theo phương châm "Hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí, chỉ tiêu". Trong đó, địa phương tiếp tục vận dụng sáng tạo, linh hoạt các cơ chế chính sách của Trung ương, tỉnh vào điều kiện cụ thể nhằm thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng chuỗi sản phẩm nhằm gia tăng giá trị; củng cố và duy trì các trang trại, gia trại hiện có trên địa bàn. Bên cạnh đó, xã chỉ đạo các thôn tiếp tục thực hiện nâng cao chất lượng từng tiêu chí cụ thể về tỷ lệ kiên cố hóa giao thông, thủy lợi, nhà ở dân cư và vận động nhân dân cải tạo cảnh quan môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp. Đồng thời, tập trung hoàn thành việc xây dựng các thôn kiểu mẫu, các khu dân cư, tuyến đường kiểu mẫu.

Đầu tư hạ tầng đường bộ tại thôn 6, xã Quảng La, huyện Hoành Bồ.

Trong 2 năm tới (2019-2020), các địa phương trong toàn tỉnh phấn đấu hoàn thành mục tiêu Nghị quyết 01-NQ/TU ngày 27/10/2010 của BCH Đảng bộ tỉnh về xây dựng NTM tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 và Chỉ thị số 07-CT/TU ngày 27/5/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chương trình MTTQ xây dựng NTM tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020. Ông Đoàn Văn Khánh, Trưởng Phòng Nghiệp vụ NTM, Ban Xây dựng NTM, cho biết: “Tỉnh sẽ tiếp tục kiên định mục tiêu Chương trình: Đến hết năm 2020 tỉnh Quảng Ninh đạt chuẩn NTM. Cùng với đó, tỉnh xác định xây dựng NTM là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là nhiệm vụ chính trị của toàn Đảng bộ, toàn quân và dân Quảng Ninh. Định hướng xây dựng NTM theo hướng chuyển từ lượng sang chất, bảo đảm thường xuyên, liên tục và lâu dài. Trong đó nhấn mạnh việc xây dựng NTM lấy người nông dân làm chủ thể, trực tiếp thực hiện và được thụ hưởng; đầu tư của doanh nghiệp là động lực; Nhà nước giữ vai trò định hướng, hỗ trợ”. Tỉnh đã đặt ra chỉ tiêu phấn đấu hết năm 2020 có ít nhất 89 xã đạt chuẩn xây dựng NTM; có 6/13 đơn vị cấp huyện đạt tiêu chí và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; không còn xã dưới 18 tiêu chí; có ít nhất 50% thôn đạt chuẩn NTM (446 thôn). Toàn tỉnh xây dựng 5.000 vườn đạt chuẩn NTM. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2020 đạt 43,7 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm 0,7%/năm.

Để đạt được mục tiêu đó, bên cạnh công tác tuyên truyền, vận động, lãnh đạo, chỉ đạo, tỉnh sẽ tổ chức thực hiện có hiệu quả các chính sách của Nhà nước về xây dựng NTM; cũng như phân bổ có hiệu quả các nguồn lực cho từng địa phương. Cùng với đó, tỉnh và các địa phương đẩy mạnh công tác rà soát, đánh giá và rút kinh nghiệm việc thực hiện tiêu chí của các xã đã đạt chuẩn và các xã chưa đạt chuẩn, để rút ra những bài học kinh nghiệm và đề ra giải pháp triển khai cụ thể.

Hoàng Quỳnh