Hành trình đến mùa “trái ngọt” của nghệ sĩ nhiếp ảnh

2011 vừa qua là một năm thành công với Phạm Mạnh Hùng khi anh cùng lúc nhận được 2 niềm vui lớn: Được kết nạp vào Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam và nhận giải nhất bộ môn Nhiếp ảnh giải thưởng Văn nghệ Hạ Long lần thứ 7 (2005-2010). Bén duyên với nghệ thuật nhiếp ảnh chưa lâu, chỉ gần 10 năm nay, nhưng với sự lao động nghệ thuật nghiêm túc và đầy say mê, anh đã gặt hái được khá nhiều giải thưởng uy tín trong lĩnh vực này...

NSNA Mạnh Hùng.

Phạm Mạnh Hùng sinh ra và lớn lên tại Hải Dương. 17 tuổi anh ra Quảng Ninh học nghề rồi về làm việc tại Công ty Than Mạo Khê từ năm 1977 đến nay. Những năm đầu thập kỷ 80 của thế kỷ trước, trong bối cảnh đời sống kinh tế còn rất khó khăn nhưng với niềm say mê nhiếp ảnh, Mạnh Hùng đã “liều” bán cả chiếc xe đạp mi-pha, thứ tài sản có giá trị nhất của anh lúc đó, để có tiền theo ông chủ hiệu ảnh Kim Hiền ở thị trấn Đông Triều học nghề. Tranh thủ học chụp ảnh trong thời gian ngắn, sau đó ngoài thời gian đi làm, Mạnh Hùng bắt đầu chụp ảnh cho công nhân, cho các đám cưới, chụp phục vụ các hội nghị tại Công ty v.v.. Tuy chỉ là chụp chơi nhưng mỗi lần bấm máy, anh đều hết sức cẩn trọng, chọn  bố cục, ánh sáng v.v.. thật ưng ý. Và vì thế, mỗi lần tráng phim xong, ông chủ hiệu ảnh Kim Hiền đều tỏ ra rất hài lòng, khen anh có năng khiếu chụp ảnh.

Nhưng có lẽ anh sẽ mãi chỉ là một thợ ảnh như thế nếu không có một sự tình cờ, cũng là duyên nghiệp, đưa Mạnh Hùng đến với ảnh nghệ thuật. Đó là vào năm 2002, anh được Công ty giao phụ trách mảng tuyên truyền của đơn vị. Do yêu cầu công việc, anh đã chụp rất nhiều ảnh về hoạt động sản xuất của công nhân và qua tiếp xúc với các nhà báo về Công ty tác nghiệp, dần dần anh trở thành cộng tác viên tích cực của nhiều báo. Năm 2004, Mạnh Hùng mạnh dạn gửi tác phẩm tham dự Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng và tác phẩm Mùa than của anh đã dành Huy chương Đồng.

Tác phẩm: Công nhân mỏ của NSNA Mạnh Hùng, tham gia triển lãm ảnh nghệ thuật Quốc tế lần thứ vi năm 2011.

Như được tiếp sức, Mạnh Hùng đầu tư thêm máy móc, thiết bị và ngoài thời gian làm việc ở cơ quan, anh dành thời gian nhiều hơn cho ảnh nghệ thuật. Có mặt thường xuyên trên các công trường, vào lò, gặp gỡ những người công nhân mỏ để chụp về họ, về không khí lao động hăng say ở đó và liên tiếp gặt hái thành công. Tại Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng năm 2006, Phạm Mạnh Hùng đã giành được tấm Huy chương Vàng với bức ảnh Trở về từ lòng đất. Cũng tác phẩm này, anh được Huy chương Vàng của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam nhân kỷ niệm 70 Truyền thống công nhân mỏ, truyền thống ngành Than. Năm 2009, tác phẩm Thép chống lò của anh giành Huy chương Đồng tại Giải ảnh Nghệ thuật - Báo chí Toàn quốc. Năm 2011, bức ảnh Chuyển giao công nghệ của anh có mặt trong Triển lãm ảnh Nghệ thuật - Báo chí toàn quốc và bức ảnh Công nhân mỏ vinh dự có mặt tại Triển lãm ảnh Nghệ thuật Quốc tế. Đó là chưa kể hàng loạt các huy chương, bằng khen và các giải thưởng khác…

Đưa tôi xem gần 100 bức chân dung thợ lò mới hoàn thành, anh bày tỏ mong muốn sẽ có một cuộc triển lãm cá nhân về những tác phẩm này. Những người thợ với gương mặt lem luốc than đen, mình đẫm mồ hôi nhưng vẫn rạng rỡ nụ cười sau giờ lao động, những đôi mắt với ánh nhìn tươi rói… tất cả khiến tôi thật sự cảm động. Một mình tự chăm sóc cho bản thân (vợ anh đang ở quê Thanh Hà  - Hải Dương, các con đứa đi học, đứa lập nghiệp ở xa), ngoài thời gian làm việc tại cơ quan, anh hầu như dồn hết tâm trí cho nhiếp ảnh. Bởi như anh nói, “những bức ảnh người thợ với lem luốc bụi than thế này đã là những người bạn thân thiết của tôi rồi!”

Hiếu Ninh