“Mê cung” thủ tục hành chính

Chị Bùi Thị Bình tổ 14, khu 3, phường Hồng Gai (Hạ Long) kể: Năm 2010, tôi mua một căn hộ chung cư của vợ chồng người bạn nhượng lại và khi đến Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất (ĐKQSDĐ) thành phố để làm thủ tục chuyển quyền sở hữu thì được hướng dẫn về làm hồ sơ với hàng chục loại giấy tờ khiến tôi hoa cả mắt vì không thể nhớ nổi.

 

Ngoài các điều kiện như căn hộ của tôi đang ở được sử dụng ổn định, không có tranh chấp, không bị thế chấp hoặc liên quan đến các vấn đề kiện tụng khác, muốn chuyển quyền sở hữu phải thực hiện các bước sau: Bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng phải ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng căn hộ chung cư tại văn phòng công chứng (Bên chuyển nhượng phải có đủ vợ chồng cùng ký tên vào hợp đồng). Hồ sơ hợp đồng chuyển nhượng được coi là đầy đủ tính pháp lý phải bao gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) nhà, bản công chứng sổ đỏ, 1 bản gốc và 1 bản phô tô hợp đồng chuyển nhượng, 2 bản chứng thực chứng minh thư, hộ khẩu của bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng, rồi tờ khai lệ phí trước bạ, tờ khai thu nhập thuế cá nhân... Sau khi làm xong thủ tục hợp đồng chuyển nhượng ở phòng công chứng, bên bán và bên mua lại tiếp tục ra Văn phòng ĐKQSDĐ thành phố để làm thủ tục chuyển quyền sử dụng. Oái ăm cho tôi là vợ chồng người bạn lại đang trong cảnh chồng Bắc, vợ Nam, mỗi năm ông chồng chỉ được nghỉ mấy ngày Tết và phép nên tôi đành phải chờ bao giờ họ có đủ cả hai vợ chồng mới làm được thủ tục chuyển nhượng.

Nghe chị Bình trình bày hoàn cảnh, cô nhân viên tư pháp tư vấn cho là nên đề nghị họ làm giấy uỷ quyền. Người chồng có thể uỷ quyền cho người vợ để làm thủ tục chuyển quyền, nhưng cả hai vợ chồng họ phải ra văn phòng công chứng để làm thủ tục uỷ quyền, khi đi phải mang sổ hộ khẩu, chứng minh thư, giấy đăng ký kết hôn để cùng ký xác nhận tại phòng công chứng. Nghe xong các thủ tục để có thể được sở hữu ngôi nhà của mình chị Bình như lạc vào mê cung. Chị Bình than thở, tôi tưởng bên bán, mua đã làm thủ tục mua bán tại văn phòng công chứng như thế là đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận việc mua bán này là hợp pháp, đúng luật nên khi làm hợp đồng chuyển quyền chỉ cần mang hồ sơ đã được công chứng đóng dấu xác nhận là đủ, tại sao cả hai vợ chồng bên bán lại phải ra làm thủ tục ký chuyển quyền sở hữu nữa, nhiêu khê, rắc rối quá chừng.

Không chỉ có thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai mới rườm rà phức tạp như thế, các thủ tục làm sổ đỏ, cấp giấy phép xây dựng, hay trong lĩnh vực thanh toán bảo hiểm y tế (BHYT) cũng đang làm khó cho người dân. Nhiều bệnh nhân tham gia bảo hiểm y tế đang than trời vì thủ tục thanh toán cho người bị tai nạn giao thông và chuyển tuyến.

Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 09-2009/TTLT-BTC-BYT ngày 14-9-2009, người tham gia BHYT khi bị tai nạn giao thông (TNGT) phải được công an xác định là không vi phạm Luật Giao thông thì mới được thanh toán từ quỹ BHYT, nếu không người bệnh phải tự chi trả. Nhiều ý kiến cho rằng quy định này đang gây nhiều khó khăn cho những người tham gia BHYT khi không may bị tai nạn giao thông. Nguyên nhân là do người bị TNGT gặp rất nhiều khó khăn trong việc xin giấy xác nhận là không vi phạm luật giao thông từ công an. Theo quy định của cơ quan công an, nguyên nhân của vụ tai nạn giao thông chỉ có thể xác minh được khi cơ quan công an được báo và kịp thời đến, giữ nguyên hiện trường. Trong khi có nhiều vụ tai nạn xảy ra do mọi người mải cấp cứu người bị nạn nên không báo cho cơ quan công an, làm xê dịch hiện trường hoặc những vụ tai nạn xảy ra tại những nơi vắng vẻ không có người chứng kiến gây khó khăn cho công tác điều tra xác định nguyên nhân tai nạn của cơ quan công an. Chưa kể có những vụ điều tra nguyên nhân tai nạn rất phức tạp, mất nhiều thời gian, do đó để có được giấy xác nhận của cơ quan công an sẽ phải chờ khá lâu, sẽ rất khó khăn về tài chính cho người bị nạn và cơ sở khám chữa bệnh. Có trường hợp khi đã xin được giấy xác nhận của cơ quan công an nhưng nếu bệnh nhân bị bệnh nặng phải chuyển tuyến trên thì thời gian chờ  để được thanh toán tiền BHYT sẽ phải tính bằng năm. Anh Đặng Văn Mạnh ở tổ 12, khu 2, phố Ba Đèo (Hạ Long) bị tai nạn giao thông từ năm 2010, phải cấp cứu ở Bệnh viện Việt - Đức (Hà Nội), sau khi ra viện đến nay đã hơn một năm vẫn chưa được BHYT thanh toán chi phí. Nguyên nhân là do bệnh viện tuyến trên chưa thẩm định xong hồ sơ, mặc dù Bảo hiểm xã hội tỉnh cũng đã nhiều lần gửi công văn yêu cầu giám định BHYT của Bệnh viện Việt - Đức trả lời, nhưng cho đến nay vẫn chưa nhận được hồi âm. Anh Mạnh chỉ là một trong rất nhiều trường hợp đã không may là nạn nhân của tai nạn giao thông lại chịu thêm nỗi khổ là nạn nhân của thủ tục “hành dân” là chính nữa.

Mặc dù Nhà nước đang tăng cường cải cách hành chính, nhưng xem ra nhiều lĩnh vực liên quan về thủ tục hành chính vẫn quá phức tạp.