Ảnh nude cần được tôn trọng bình đẳng như các mảng đề tài khác

Chiều 20/7, Triển lãm “Ảnh nude nghệ thuật” lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội, giới thiệu tới công chúng 52 tác phẩm ảnh khỏa thân nghệ thuật.

Triển lãm chuyên đề “Ảnh nude nghệ thuật” lần đầu tiên tại Hà Nội đã giới thiệu tới công chúng yêu nghệ thuật 52 tác phẩm nổi bật từ 10 nhiếp ảnh gia quen thuộc với thể loại này như Thái Phiên, Dương Quốc Định, DzungArt Nguyen, Lê Quang Châu…..

Triển lãm được đánh giá là một bước đột phá sau nhiều năm lĩnh vực ảnh nude bị “cấm cửa”, cởi bỏ một nút thắt trong hoạt động sáng tạo nhiếp ảnh và công bố tác phẩm ảnh nude. Không chỉ giới thiệu tới người xem những giá trị thẩm mỹ, nhân văn đích thực, các tác giả còn mong muốn gửi gắm cái nhìn đúng đắn đối với thể loại ảnh khỏa thân nghệ thuật.

Không gian triển lãm 52 bức ảnh khỏa thân tại Hà Nội.

Ranh giới mong manh giữa nghệ thuật và khiêu dâm

Ảnh khỏa thân nghệ thuật đã xuất hiện từ lâu trong hoạt động sáng tạo của các nhiếp ảnh gia thế giới và Việt Nam và nó có một dòng chảy riêng. Tuy nhiên đó vẫn là dòng chảy “ngầm”, bởi có những rào cản về văn hóa, thuần phong mỹ tục phương Đông và cả những định kiến do trình độ thẩm mỹ khác biệt. Ảnh nude nghệ thuật ở Việt Nam gần như là lãnh địa “kín” không được khuyến khích.

Những năm gần đây, với sự xuất hiện tràn lan của ảnh “khoe thân” phản cảm, ngày càng “cởi, mở”, “trần trụi” mà ảnh nude nghệ thuật bị đánh đồng, chưa được nhìn nhận đúng bởi chính từ các đối tượng như nghệ sĩ - tác phẩm; công chúng và người quản lý văn hóa. Cơ quan quản lý Nhà nước và ngay cả những người làm trong lĩnh vực nhiếp ảnh luôn ngại ngùng mỗi khi đề cập đến vấn đề ảnh nude.

Chính nhận thức đánh đồng đó mà ranh giới giữa nghệ thuật và khiêu dâm là rất mong manh. Nhiều người chụp ảnh cho rằng họ làm là vì nghệ thuật, nhưng do tay nghề chưa đạt nên tính dung tục đôi khi còn vẹn nguyên trong tác phẩm. Nhiếp ảnh gia Thái Phiên, người đã 26 năm theo đuổi thể loại này cho rằng, đối với người nghệ sĩ khi chụp ảnh nude cũng giống như diễn xiếc trên dây, đôi khi cũng còn cảm thấy phân vân, bấp bênh giữa ranh giới nghệ thuật - dung tục.

“Đối với công chúng, khi thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật khỏa thân nên có một phông văn hóa tốt nếu không sẽ dẫn đến tình trạng một tác phẩm khỏa thân nghệ thuật đẹp nhưng bị nhìn thành dung tục. Cái dục, cái tục ở một tác phẩm không nằm ở bản thân nó, mà nằm trong chính suy nghĩ, nhận thức của người thưởng thức”, nhiếp ảnh gia Thái Phiên chia sẻ.

Nghệ thuật nào cũng hướng con người đến những điều cao đẹp, nhưng mỗi loại hình nghệ thuật, mỗi đề tài đều có những đặc thù riêng đòi hỏi phải có cách cảm thụ riêng, cách tiếp cận riêng. Ảnh nude là thể loại ảnh thể hiện được cá tính nghệ thuật, hiệu quả thị giác của người chụp, thông qua những đường nét cơ thể con người, các nhiếp ảnh gia muốn diễn tả ý tưởng khái quát về số phận hay lý lịch, nghề nghiệp của nhân vật.

Để tạo ra được một tác phẩm mang dấu ấn sáng tạo cá nhân mà vẫn phù hợp với nhãn quan phương Đông cần phải có sự thấu hiểu của người cầm máy khiến tính dung tục trong ảnh nude nghệ thuật bị triệt tiêu.

Nhiếp ảnh gia Thái Phiên chia sẻ: “Góc nhìn của người cầm máy và góc nhìn của người thưởng thức có thể khác nhau. Tùy theo mức độ thẩm thấu thẩm mỹ, thị giác của mỗi người để có thể nhận định bức ảnh. Nhìn chung đứng trước một bức ảnh khỏa thân mà ta cảm thấy hướng thiện, hướng mỹ mà không mang tính dung tục, gợi dục thì đó là bức ảnh khỏa thân nghệ thuật”.

Cởi bỏ nút thắt trong hoạt động sáng tạo nhiếp ảnh

Khác với những triển lãm khác, 52 tác phẩm trưng bày trong triển lãm "Ảnh nude nghệ thuật" là các tác phẩm đã được lựa chọn thẩm định rất khắt khe từ 100 tác phẩm gửi về cho Hội đồng chuyên môn trên tiêu chí của Nghị định 72 về Hoạt động Nhiếp ảnh của Bộ VHTT&DL. Trong không gian khoảng 200 mét vuông, các bức ảnh khổ lớn được bài trí đầy sống động.

Nhiếp ảnh gia Đỗ Thuỳ Mai - tác giả nữ duy nhất ở triển lãm chia sẻ rằng, bà đã có 18 năm chụp ảnh nude, nhưng đây là lần đầu tiên có 1 tác phẩm được triển lãm.

“Được tham gia triển lãm lần này, như là sự “cởi trói” cho chính bản thân tôi trước. Bởi lâu nay, tôi vẫn bị cho là “bệnh hoạn” khi cứ “dấm dúi” chụp nude cho các cô gái. Người đầu tiên chịu làm mẫu để tôi chụp ảnh khỏa thân là một người phụ nữ cùng phòng”, nhiếp ảnh gia Đỗ Thúy Mai bày tỏ.

Tác phẩm "Đường nét tạo hóa" của Đỗ Thùy Mai.

Họa sĩ Thành Chương nhận định các tác phẩm được trưng bày đều đẹp về tạo hình và hài hòa."Tôi thấy rất khó để phân định đường biên rạch ròi giữa nghệ thuật và gợi dục. Quan trọng ở người tiếp nhận. Tôi nghĩ 52 tác phẩm trong triển lãm là mẫu số, chuẩn mực về nghệ thuật", họa sĩ chia sẻ.

Ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chia sẻ: "Triển lãm được tổ chức nhằm cởi bỏ nút thắt trong hoạt động sáng tạo nhiếp ảnh và công bố tác phẩm nude. Tôi biết rằng sẽ có những ý kiến trái chiều. Nhưng chúng tôi quyết làm bởi muốn khẳng định ảnh nude được coi trọng và đánh giá bình đẳng như các tác phẩm ảnh nghệ thuật khác. Lâu nay, thể loại này đã bị cho là không tạo điều kiện, gây khó, hạn chế,...trong sáng tạo hoạt động nghệ thuật”.

Ông Vi Kiến Thành cũng cho hay, không vì triển lãm này mà Cục sẽ thả nổi ảnh nude. Tất cả đơn vị muốn trưng bày các tác phẩm đều phải xin phép và có sự thẩm định cơ quan quản lý văn hoá, sẽ xem hồ sơ của từng cuộc, đúng luật mới cấp phép.

Phát biểu khai mạc triển lãm, Thứ trưởng Bộ VH, TT&DL Vương Duy Biên đánh giá :“Không chỉ công chúng mà cả nghệ sĩ còn ngại ngùng về thể loại này. Triển lãm hôm nay đã tạo được nhận thức mới và đánh giá đúng về đề tài này. Ảnh nude cần được tôn trọng bình đẳng như các mảng đề tài khác”.

Triển lãm “Ảnh Nude nghệ thuật” đã thể hiện cái nhìn thông thoáng và cởi mở từ những nhà quản lý văn hóa đối với ảnh khoả thân, tạo cơ hội thuận lợi để các nhiếp ảnh gia có thể đưa tác phẩm mang tính chuẩn mực của mình đến gần hơn với công chúng thông qua kênh triển lãm chính thống và tập trung, được bảo chứng bởi cơ quan quản lý cấp phép.

Triển lãm diễn ra từ ngày 20/7/2018 đến ngày 27/7/2018./.

Theo Hà Phương - Hạnh Lê/VOV.VN