Ca sĩ Đức Long - Từ người thợ đến NSƯT

Với giọng nam cao và phong cách biểu diễn chân thực, giản dị có sức truyền cảm, cuốn hút, nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Đức Long luôn để lại cho khán thính giả nơi ông đến những ấn tượng tốt đẹp.

​NSƯT Đức Long và NSVM Trần Câu. (Ảnh do NSVM Trần Câu cung cấp)

NSƯT Đức Long, tên đầy đủ là Đỗ Đức Long, sinh ngày 26/12/1960, quê ở TP Hạ Long. Ông mồ côi cha mẹ từ khi 8 tuổi và từng làm đủ mọi nghề như đóng gạch thuê, kéo xe bò, bốc vác... để nuôi sống mình và có tiền ăn học. Sau này, ông vào làm công nhân Xí nghiệp Tuyển than Hòn Gai (nay là Công ty Tuyển than Hòn Gai). Từ những lần xem ké đoàn văn công diễn chèo và cải lương, Đức Long đã bắt đầu đam mê ca hát. Khi làm công nhân, ông nhiệt tình tham gia các hoạt động âm nhạc quần chúng của tỉnh. Đức Long từng đoạt được rất nhiều giải thưởng. Năm 1982, ông trở thành thành viên Đoàn Ca múa Phòng không - Không quân, năm 1989 là diễn viên đơn ca Đoàn Ca múa Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam. Ông tốt nghiệp chuyên ngành Thanh nhạc tại Nhạc viện Hà Nội.

NSVM Trần Minh Câu, từng là đồng nghiệp với NSƯT Đức Long ở ngành Than kể: “Trong hội diễn nghệ thuật quần chúng ngành Than năm 1984, Đức Long không có tên trong danh sách tham dự. Nhưng mọi người vì quá say mê giọng hát của Đức Long nên đã điền tên anh trong phút chót, thế chân cho người khác. Không ngờ bắt đầu từ hội diễn đó, Đức Long đã khẳng định được mình với huy chương vàng và ngày càng trở nên nổi tiếng”.

Từ năm 1994, Đức Long là ca sĩ của Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam. Vừa là nghệ sĩ biểu diễn, vừa tham gia công việc thỉnh giảng ở Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam, NSƯT Đức Long để lại ấn tượng trong lòng các đồng nghiệp hình ảnh một người nghệ sĩ tận tụy hết lòng với công việc. Ông từng đào tạo nhiều thế hệ học trò như: Tùng Dương, Minh Thu, Hiền Anh…

Đức Long được tặng thưởng nhiều huy chương, giải thưởng trong các cuộc thi, hội diễn ca múa nhạc toàn quốc; giải thưởng hát và biểu diễn hay nhất bài hát Việt Nam tại cuộc thi hát thính phòng toàn quốc. Năm 2007, ông được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSƯT.

NSƯT Đức Long hát trong một chương trình do Hội đồng hương Quảng Ninh tổ chức tại TP Leipzig, Cộng hòa Liên bang Đức. (Ảnh do NSVM Trần Câu cung cấp)

Trưởng thành từ phong trào nghệ thuật quần chúng, rồi được đào tạo chính quy trong môi trường nhạc viện, NSƯT Đức Long có thể hát được rất nhiều thể loại âm nhạc. Tuy nhiên, với tiếng hát trữ tình ấm áp và man mác buồn, NSƯT Đức Long nổi tiếng với dòng nhạc trữ tình, tiền chiến. Giọng hát của ông rất hợp với các tình khúc của Ngô Thụy Miên, Phạm Duy, Y Vân, Đoàn Chuẩn - Từ Linh, Văn Cao, Trịnh Công Sơn... NSƯT Đức Long đã phối hợp Công ty CP Nghe nhìn Thăng Long ra mắt nhiều album nhạc xưa như: Tôi đi giữa hoàng hôn, Chuyển bến; Thương một người (hát chung với ca sĩ Lô Thuỷ); Xin còn gọi tên nhau (hát chung với ca sĩ Minh Huyền); Xuống phố mùa thu; Nơi gặp gỡ tình yêu... Mỗi bài ca ông hát dường như là hát cho riêng mình, hát bằng những trải nghiệm của chính cuộc đời mình. Vì thế, tiếng hát của ông nhanh chóng nhập được sự đồng cảm của đông đảo công chúng yêu nhạc.

Gần đây, NSƯT Đức Long hay đi lưu diễn nước ngoài dài ngày. Những chuyến đi đó không chỉ giúp ông đưa tiếng hát của mình đến gần hơn với khán giả hải ngoại, mà còn mang lại cho ông những trải nghiệm quý báu về văn hóa các nước trên thế giới.

Xuất thân là công nhân, nên với NSƯT Đức Long, hát là một cách ông để trả nghĩa cho đời, trả nghĩa cho người lao động trong những năm khó khăn đã bao bọc, nuôi sống ông. Vì thế, dù đứng trên sân khấu sang trọng hay bình dân, trong nước hay hải ngoại, lúc nào Đức Long cũng tâm niệm phải chăm chỉ và có trách nhiệm như một người công nhân Vùng mỏ. 

Huỳnh Đăng

[links()]