Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu

Nói đến những hạt nhân trong phong trào văn nghệ quần chúng tại Quảng Ninh, nhất là trong ngành than, không thể không nhắc đến Trần Câu - một ca sĩ không chuyên có chất giọng nam trung, ấm áp và truyền cảm.

Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu (áo đỏ, hàng ngồi) và gia đình, bạn bè tại Thụy Điển. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu sinh năm 1951. Ngay từ nhỏ, ông đã có năng khiếu và niềm say mê âm nhạc, là thành viên không thể thiếu của Câu lạc bộ Thiếu nhi Hạ Long (một trong 3 đội văn nghệ thiếu nhi tiêu biểu của miền Bắc lúc đó). Năm 1968, ông gia nhập Đội văn nghệ TX Hòn Gai (nay là TP  Hạ Long). Trần Câu đã tham gia và đạt nhiều giải cao tại các hội diễn văn nghệ trong và ngoài tỉnh. Năm 1983, Trần Câu đã đoạt Huy chương Vàng tại cuộc thi giọng hát hay Công đoàn Việt Nam lần thứ nhất tổ chức ở TP Hải Phòng.

Với giọng hát giàu chất tự sự, Trần Câu đã thể hiện rất thành công với những bài hát như: “Đất  mỏ  quê  ta” (Đức  Minh), “Những ngôi sao ca đêm” (nhạc  sĩ Phạm Tuyên), “Người  lái  xe trên tầng” (nhạc sĩ Hoàng Hiệp), “Chiều trên bến cảng” (nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn), “Tiếng hát từ mặt trời và ánh lửa” (nhạc sĩ Trần Long Ẩn), “Khát vọng vùng than” (nhạc sĩ Xuân Nhật), “Vết chân tròn trên cát” (nhạc sĩ Trần Tiến), “Điều giản dị” (nhạc sĩ Phú Quang), “Tiếng hát trong hầm lò” (nhạc sĩ La Thăng)... Và thực tế thì những bài hát đó đã giúp ông đoạt rất nhiều giải thưởng trong các kỳ hội diễn.

Năm 2002, khi đã bước sang tuổi 51, Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu vẫn tham gia hội thi giọng hát hay ngành than Việt Nam lần thứ nhất. Tại hội thi này, ông đã giành Huy chương Vàng với bài hát “Nhớ Hạ Long” của nhạc sĩ Thế Hiển. Năm 2008, ông còn tham gia hội diễn của ngành Than và gặt hái được nhiều thành công. Ông được trao 3 huy chương vàng toàn quốc, hàng chục Huy chương Vàng của tỉnh, của ngành Than, huy chương Vì sự nghiệp VHNT. Năm 1991, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Vùng mỏ. Với niềm đam mê âm nhạc, ông đã truyền cảm hứng và  động viên con gái mình theo học Nhạc viện Hà Nội và đã trở thành một giảng viên thanh nhạc. Vậy là con đường ca hát của ông tiếp tục được nối dài.

Sau khi nghỉ hưu từ Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại (thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam), năm 2009, Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu sang định cư ở Thụy Điển. Giờ ông đã mang quốc tịch Thụy Điển, nói tiếng Thụy Điển thành thạo nhưng trong tâm trí ông vẫn luôn khắc khoải một nỗi niềm thương nhớ quê hương Vùng mỏ. Vì thế, Trần Câu vẫn thường xuyên trở về thăm quê để được cùng bạn bè hát những bài xưa cũ, bài hát một thời để nhớ. Nghệ sĩ Vùng mỏ Trần Câu hát với niềm tự hào về những năm tháng đã dùng tiếng hát của mình đóng góp cho quê hương, cho ngành than. Ông bảo, giờ đây dù có đi đâu, làm gì ông vẫn yêu, vẫn nhớ những bài hát quê hương đã từng hát.

Huỳnh Đăng