Để nâng tầm sản phẩm OCOP chủ lực ở Bình Liêu

Để nâng tầm, phát triển chiều sâu cho sản phẩm OCOP, Bình Liêu tập trung hỗ trợ, gỡ khó để thúc đẩy sản phẩm OCOP chủ lực, hướng tới tiêu chuẩn 5 sao. Bên cạnh kết quả rõ ràng còn không ít khó khăn, cản trở.

Là sản phẩm truyền thống, miến dong Bình Liêu được coi là sản phẩm thế mạnh, chủ lực, có lượng tiêu thụ lớn, mang lại doanh thu trung bình khoảng 56 tỷ đồng/năm của địa phương. Miến dong Bình Liêu được phê duyệt trong danh mục sản phẩm OCOP chủ lực cấp tỉnh và định hướng sản phẩm OCOP cấp quốc gia giai đoạn 2018-2020. 

Theo đó, trong số các doanh nghiệp, HTX, cơ sở và hộ sản xuất thì chỉ có sản phẩm miến dong của Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu là sản phẩm 4 sao, đạt tiêu chuẩn, được xác định là sản phẩm chủ lực, định hướng nâng cấp thành sản phẩm 5 sao. 

Tuy nhiên, để thực hiện mục tiêu này, doanh nghiệp cần quan tâm giải quyết các vấn đề về vùng nguyên liệu bền vững, sản xuất ổn định, đảm bảo sản lượng, đạt các tiêu chuẩn cao cho xuất khẩu... Về đảm bảo vùng nguyên liệu cho sản xuất, Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu đã thực hiện cam kết kết nối vùng nguyên liệu, vùng trồng dong giềng từ năm 2021. Trước đó, huyện Bình Liêu cũng đã ra nghị quyết về liên kết vùng trồng hỗ trợ các đơn vị sản xuất.

Vì vậy, Công ty đã thực hiện liên kết, sản xuất, trồng và tiêu thụ nguyên liệu tối thiểu trong 3 năm với diện tích dong giềng canh tác trên 51ha. Trong đó, có hơn 40ha ở Đồng Tâm, trên 10ha ở Húc Động, phần còn lại nếu thiếu, cần bổ sung sẽ được mua nguyên liệu ở các hộ trồng dong giềng khác.

Bên cạnh đó, rà soát Bộ tiêu chí, để đạt tiêu chuẩn 5 sao, sản phẩm chủ lực này còn yếu một số khâu, cần khắc phục, trong đó có vấn đề xuất khẩu. Để tháo gỡ, năm 2021, với sự hỗ trợ giúp đỡ của Sở Công Thương, Công ty đã kết nối xuất khẩu chính ngạch với doanh nghiệp Trung Quốc. Theo đó, sản lượng xuất khẩu các năm 2021 và 2022 đều được hợp đồng đảm bảo.

Một trong những điểm khó nhất đối với sản phẩm chế biến từ tinh bột như miến dong là vấn đề kiểm soát  ATTP, truy xuất nguồn gốc và quản lý quy trình chất lượng sản phẩm. Về truy xuất nguồn gốc, để đảm bảo quy chuẩn sản phẩm, hiện huyện Bình Liêu cũng đang hỗ trợ đắc lực, hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện truy xuất mã số vùng trồng của cây dong giềng. 

Theo đó, hiện hồ sơ truy xuất mã số cơ sở đóng gói đã được doanh nghiệp thực hiện, đã hoàn thiện thủ tục và được phê duyệt. Về kiểm soát ATTP, quản lý chất lượng đã được Công ty thực hiện đầy đủ nhờ thuê đơn vị tư vấn thực hiện, đánh giá.

Có thể thấy, với những động thái tích cực trên, sản phẩm chủ lực của Bình Liêu đang được thúc đẩy, tháo gỡ khá tốt những vấn đề vốn gây khó cho đơn vị. Cụ thể, nhờ chính sách liên kết, nguồn nguyên liệu và sản lượng của đơn vị được đảm bảo ổn định qua cách liên kết sản xuất, tiêu thụ với vùng trồng theo nguyên tắc mua đồng giá cho các hộ liên kết trước rồi mua bổ sung sau. Nhờ đó, Công ty có thể đáp ứng sản xuất khoảng 3.000 tấn sản phẩm/năm, tối đa có thể đạt 6.000 tấn/năm.

Về xuất khẩu, từ năm 2021, đơn vị đã ký kết được với đối tác Trung Quốc xuất khẩu trung bình 6 tấn sản phẩm và có hợp đồng duy trì hàng năm. Riêng năm 2022, hợp đồng xuất khẩu của 2 bên với sản lượng tương tự đã được ký kết từ tháng 5/2022.

Một trong những khâu chưa thực sự được chú trọng là xúc tiến thương mại và chăm sóc khách hàng. Đây là mặt hơi yếu bởi trên thực tế, khâu xúc tiến, bán hàng theo hình thức bán truyền thống của đơn vị thời gian qua đã khá tốt, thông qua nguồn đặt hàng, các mối quen biết và vận chuyển qua hợp đồng vận chuyển bưu điện diện rộng toàn quốc.

Có thể thấy, việc hỗ trợ phát triển sản phẩm chủ lực, hướng tới sản phẩm 5 sao là động lực đem lại sự ổn định trong sản xuất, hoàn thiện sản phẩm, giúp doanh nghiệp định hướng, vươn mình khắc phục những điểm yếu, mài sắc thế mạnh. Các cơ quan chức năng cũng vào cuộc với các chính sách đắc lực.

Tuy nhiên cũng nhận thấy, doanh nghiệp vẫn còn dè dặt với việc nâng cấp thành sản phẩm 5 sao bởi tiêu chí, thủ tục phê duyệt bởi Bộ NN&PTNT sẽ cao hơn, chặt chẽ hơn. Trong khi loại hình sản phẩm chưa thực sự tạo được lợi thế, thương hiệu nổi trội để phát triển thị trường rộng lớn hơn hoặc hướng tới xuất khẩu. Đây cũng là thực trạng của không ít sản phẩm địa phương.